Zo gaat het zout strooien op de wegen in zijn werk

Tijdens het winterseizoen is gladheid één van de grootste gevaren in het verkeer. Daarnaast is het winterweer vaak de oorzaak van enorme files in de spits. Rijkswaterstaat heeft een heel arsenaal aan middelen om de wegen begaanbaar te houden waarvan het zout strooien een belangrijk onderdeel is. Zo gaat het in zijn werk.

Sensoren en meetpunten

Rijkswaterstaat houdt de wegen op verschillende meetpunten constant in de gaten. Sensoren meten de temperatuur van het wegdek, de luchtvochtigheid en de wind. Deze factoren spelen een belangrijke rol bij het ontstaan van gladheid. Daarnaast voorziet ook het KNMI Rijkswaterstaat van informatie over de weersomstandigheden. Gladheidscoördinatoren besluiten op basis van deze informatie over eventueel handelen, en op welk tijdstip.

Strooiwagens en sneeuwschuivers

Rijkswaterstaat heeft voor de gladheidbestrijding op de snelwegen en belangrijke N-wegen in totaal 577 strooiwagens tot zijn beschikking. Daarnaast zijn er 350 sneeuwploegen actief en heeft de organisatie 630 sneeuwschuivers. Strooiwagens krijgen sneeuwschuivers op de neus wanneer er een sneeuwlaag ligt van minstens 2 centimeter. De strooiwagens kunnen van Rijkswaterstaat zijn, maar ook van aannemers. Op hun auto’s kan een zoutstrooi-installatie en/of een sneeuwschuiver worden gemonteerd. Rijkswaterstaat controleert al in de zomer de wagens en de uitrusting. Ze ondergaan zo nodig aanpassingen, voordat de winter invalt.

Vooral nat zout

Die strooiwagens hebben meestal zout aan boord, dat al is natgemaakt met een zoutoplossing. Daardoor kan de gladheid beter worden bestreden; deze substantie blijft beter liggen dan droog zout. Verder kan Rijkswaterstaat het zout als het nat is nauwkeuriger strooien. Het voordeel daarvan is dat het strooien effectiever is en dat er minder zout nodig is. Een ander voordeel van nat zout is de hogere snelheid waarmee de strooiwagens kunnen rijden: 70 km/h in plaats van 40 km/h als ze met droog zout zouden zijn geladen. Dat maakt het mogelijk om sneller te kunnen werken én beter met het verkeer mee te kunnen rijden.

Rijkswaterstaat legt in de zomer een voorraad van 250 miljoen kilo zout. Om een indruk te geven van de hoeveelheden: op 14 december, een dag waarop gladheid werd verwacht, heeft Rijkswaterstaat tot het middaguur in totaal 3,2 miljoen kilo zout gestrooid.

Binnen twee uur

Zoals je hebt kunnen lezen, bepalen de gladheidscoördinatoren wanneer de strooiwagens worden ingezet. Binnen twee uur moeten dan alle hoofdwegen (snelwegen en doorgaande N-wegen die onder de verantwoordelijkheid van Rijkswaterstaat vallen) zijn behandeld. En meestal gebeurt dat in de nacht om juist de gladheid voor te zijn. Om gladheid goed te bestrijden moet het zout namelijk in de weg zijn gereden door het verkeer voordat het bijvoorbeeld tijdens de spits drukker wordt. Dat is een voorwaarde om het zout goed te laten werken.

Als het nodig is, dan wordt ook later nog gestrooid. Dat gebeurt bij grote sneeuwval of bij ijzel. Bij ijzel is het zout dat op de grond ligt namelijk niet voldoende om de gladheid te stoppen. Juist het aanbrengen van nat zout op de laag ijzel draagt er wel aan bij dat de gladheid zo snel mogelijk verleden tijd is.

Meer strooiers dan alleen Rijkswaterstaat

De gladheid wordt door Rijkswaterstaat bestreden, maar zoals je al zag, alleen op snelwegen en belangrijke N-wegen. De gemeenten zijn er verantwoordelijk voor dat hun eigen doorgaande wegen worden behandeld. Zij hanteren een vergelijkbare aanpak. Dat betekent dat het meeste werk tijdens de nacht al wordt gedaan omdat het dan rustiger is én effectiever omdat ze dan de gladheid vóór kunnen zijn.