Wat je moet weten over het alcoholslot

Eigenlijk is het alcoholslot het beste te vergelijken met een startonderbreker. Voor het starten moet je in de alcoholtester blazen. Is het alcoholpercentage te hoog, dan kan de auto niet starten.

Alcoholslot ingezet na overtreding

In Nederland is het alcoholslot ingevoerd op 1 december 2011. Automobilisten met tussen de 1,3 en 1,8 promille alcohol in het bloed kregen vanaf die datum voortaan de montage van een alcoholslot in hun auto opgelegd. Voor beginnende automobilisten en mensen die in herhaling vielen lag die drempel lager.

Als automobilisten met een te hoog percentage alcohol in het bloed werden veroordeeld, werd het rijbewijs nietig verklaard en konden ze vrijwillig deelnemen aan het programma met het alcoholslot. Ze kregen dan het rijbewijs terug met een aantekening. Je mocht dan alleen een auto besturen met een alcoholslot, dat twee jaar in de auto bleef zitten. De kosten voor een opleiding en het slot moesten wel zelf worden betaald. Iedere zes weken moest het slot worden uitgelezen. Het alternatief was dat je vijf jaar geen auto mocht besturen. Daarnaast waren er groepen mensen die ontzien werden van de regeling, bijvoorbeeld vrachtwagenchauffeurs.

Wetenschappelijke onderbouwing

Volgens het SWOV (Instituut voor Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid) heeft het alcoholslot een bewezen nut. Mensen vallen voor 65 tot 90 procent minder ‘in de herhaling’ dan mensen waarvan het rijbewijs helemaal is ingenomen. Dat komt volgens de onderzoekers in Nederland en Zweden doordat er naast de montage van een alcoholslot in de auto ook medische begeleiding is en een lesprogramma over alcohol in het verkeer. Ook na afloop van het programma na twee jaar, blijken de deelnemers met het alcoholslot minder met alcohol in het verkeer te hebben gereden.

Nu niet meer toegepast

Het programma voor het alcoholslot is in Nederland in maart 2015 stopgezet. De basis hiervoor was vooral dat het alcoholslot binnen het bestuursrecht kon worden opgelegd zonder dat een rechter eraan te pas komt. Dat zou willekeur in de hand werken.

Later, in 2018 is er nog eens gekeken of het onder het strafrecht mogelijkheden waren. Die bleken echter niet effectief. De kosten zijn erg hoog, het systeem is fraudegevoelig en er zouden te weinig mensen voor het slot in aanmerking komen. Er is toen gekozen om onder andere de maximumstraf voor het rijden onder invloed te verhogen.

Alcoholslot in België

In België is het alcoholslot in juli 2018 ingevoerd. Mensen die zijn betrapt met minstens 1,8 promille in het bloed moeten een programma van 1 tot 5 jaar volgen. Dat omvat een ingebouwd slot in de voertuigen die dan worden gebruikt, gesprekken en een lesprogramma. Er zijn uitzonderingen mogelijk, maar mensen die in herhaling vallen moeten het programma ondergaan als ze betrapt zijn met een promillage van 1,2 in het bloed. De kosten moet de veroordeelde zelf dragen.

EU-richtlijn voor nieuwe typen auto’s

Volgens Verordening (EU) 2019/2144 moet het aantal verkeersdoden en -gewonden door ongevallen worden verminderd. In de verordening worden maatregelen voor nieuwe autotypen ingesteld. Daarbij moet je denken aan een aansluiting voor een alcoholslot, intelligent speed assistant, bandenspanningscontrolesystemen, vermoeidheidsindicator, achteruitrij-detectie en een noodstopsignaal. Het installeren van een alcoholslot moet door de voorbereiding eenvoudiger worden gemaakt. Het is dus nog niet verplicht om zo’n slot in alle auto’s in te bouwen.