Vier generaties beleven Volvo Cross Country door de tijd

Stoerdere bumpers en dakrails, een grovere grille, een badge op de achterklep, 2,6 centimeter meer bodemspeling en vierwielaandrijving. Met die ogenschijnlijk simpele aanpassingen aan een V70 hielp Volvo in 1997 met de Volvo Cross Country als één van de eerste automakers een nieuwe trend te zetten. 

Slimme stap

De ‘opgeruigde’ stationwagon was nog lang geen gemeengoed; Subaru lanceerde de eerste Outback rond dezelfde tijd, maar van een Audi Allroad of Mercedes E-klasse All Terrain had nog niemand gehoord. Volvo zette er een slimme stap mee en in de jaren die volgden herhaalden de Zweden het recept veelvuldig; de opvolgers van de V70 kregen eenzelfde behandeling en ook van de V40, V60 en zelfs de S60 bestaan tegenwoordig versies met de toevoeging Cross Country. Maar wat maakt een XC een XC en wat maakt dit soort modellen zo aantrekkelijk? We rijden door de tijd in vier verschillende varianten, met de eigenaren aan het stuur én aan het woord.

Volvo V70 Cross Country (1997-2000)

Wat Paul van Vugt mooi vindt aan deze Volvo Cross Country? “Dat ze in het verleden dingen voor elkaar kregen met een relatief kleine zak geld. De eerste Volvo Cross Country is daar een goed voorbeeld van: bij de 850 waren ze al bezig met vierwielaandrijving, maar bij de V70 wisten ze dat zonder veel ontwikkelingsbudget slim in de markt te zetten. Dat is knap.” Twintig jaar later blijkt juist het 4x4-systeem een zwak punt. Paul heeft het bij zijn Cross Country dan ook uitgeschakeld. “De Haldex-koppeling is een gevoelig onderdeel en reparaties zijn duur. De module kun je er eenvoudig uit halen en dan heb je alleen voorwielaandrijving, maar ik gebruik het AWD toch niet én hij wordt er zuiniger van.”

Vroeger, in zijn tijd als reclameman, werkte Paul samen met de Zweedse en Nederlandse afdeling van Volvo en dat leidde tot liefhebbersblad Volvodrive Magazine, dat hij samen met zoon Maarten bestiert. Achter het stuur van zijn ‘Classic’ oogt de Brabander op zijn plek. De ene hand nonchalant op het versleten stuurwiel, typisch voor deze Volvo’s, de ander op de pook die soepel door de handgeschakelde vijfbak klikt. Daarbij hoeft de 2,5-liter vijfcilinder turbomotor, die in de Cross Country 193 pk leverde, nooit hard aan het werk. “Dat ontspannen karakter is fijn. Je zit op fantastische stoelen, waarop je – ook na twintig jaar – zo in één ruk naar Zweden rijdt.”

• Meer over de Volvo V70 XC van deze generatie

V70 Cross Country / XC70 (2000-2007)

Zelf heeft hij meer met een 850 of C70 Coupé (‘zelfs van de P1800 zijn er meer gemaakt’), maar ook voor de Cross Country loopt Maarten van Vugt warm. Hij voegde een exemplaar uit 2006 aan de collectie toe. Uit België geïmporteerd, vandaar dat de auto nog op Nederlands kenteken moet worden gezet. Maarten: “Deze XC70 blijkt in Nederland verrassend waardevast. Je betaalt zo nog negenduizend euro voor een nette.”

Bij deze generatie werd de Volvo Cross Country tegelijk met de ‘normale’ V70 ontwikkeld. In 2000 verscheen het Peter Horbury-ontwerp met z’n sierlijke holle flanken. De XC-uitmonstering daarvan was uitgesprokener dan voorheen. Zo ontbreekt er lak op de spiegelkappen en krult de kunststof bumperschmink – ook leverbaar in blauw – zelfs om de grille heen. Twee jaar later veranderde Volvo de naam in XC70, om hem beter te laten aansluiten bij de XC90.

Naast een 2,5-liter benzinemotor leverde Volvo voor het eerst een diesel-XC. Die heeft Maarten. Voor zijn voeten roffelt de 2.4 D5 er lustig op los; de vijfcilinder geeft de XC70 extra karakter dankzij z’n geluid en hij was met 185 pk ook bovengemiddeld sterk voor z’n tijd. Maarten geeft gas en oogt tevreden: “Zelfs met vierwielaandrijving is zo’n diesel nog redelijk zuinig en ze blijven betrouwbaar. Alles aan deze auto is robuust.”

• Meer over de Volvo XC70 van deze generatie

Volvo XC70 (2007-2016)

“Sinds ik met de 940 tegen een boom klapte en vrijwel ongeschonden uitstapte, heb ik een rotsvast vertrouwen in Volvo. Die auto heeft mijn leven gered.” Bert Tameling uit het Zuid-Hollandse De Lier (inderdaad de vader van de schrijver van dit verhaal) viel na de 940 en 850 Estate voor een V70 Cross Country, die werd opgevolgd door een XC70. Inmiddels zoeft Bert door zijn pensioen in zijn grijsblauwe exemplaar van de laatste generatie, voorzien van de meesterlijke T6-motor. Een zes-in-lijn met 304 pk dus, uit een tijd dat Volvo zelfs V8-en leverde.

De zescilinder helpt deze soepel geveerde XC aan een bijna Amerikaans comfortgevoel. Ook hier een zeer ontspannen stuurhouding. Bert: “Dat gaat vanzelf, het is zo’n ontzettend relaxte auto. Hij is snel, dat zeker, maar ik geniet meer van de goede stoelen, de rustige vering en de moeiteloze prestaties.”

De stoere uitstraling, de AWD en de hogere zitpositie maakten dat Bert de XC verkoos boven een standaard V70. “Die bumpers gaven hem echt een ‘bekkie’, ik moest en zou er eentje hebben met skidplates in de voorbumper. Tel daarbij de veiligheid, de prima trekcapaciteiten en de goede relatie met onze dealer op en je hebt een combinatie die mij fan van Volvo maakte.”

• Meer over de Volvo XC70 van deze generatie

Volvo V90 Cross Country (2017-heden)

Afgaand op het uiterlijk is de stevige, rechttoe rechtaan V70 veranderd in een V90 waarin elegantie, fraaie materialen en een chique uitstraling voor dagelijkse inzetbaarheid lijken te gaan. De ooit zo kenmerkend nuchtere, recht aflopende achterklep is nu een sierlijk schuine vijfde deur. Waar ooit grote, stevige knoppen in het interieur zaten, vinden we tegenwoordig hoogglanstoetsen en aanraakgevoelige hightech computerschermen. In dit hoogwaardig afgewerkte interieur denk je wel twee keer na voor je met modderlaarzen en ongewassen handen aan de slag gaat. Ook onder de kap is niets meer wat het was: de ooit zo karakteristieke vijf- en zescilinders zijn verdwenen ten gunste van een moderne generatie vierpitters.

“Natuurlijk vind ik dat ergens wel jammer”, geeft Paul toe, zodra hij op pad gaat in de nieuwste Cross Country. “Die motoren waren een deel van de charme van een Volvo. En nee, hij roffelt dan wel niet, maar we kunnen wel blíjven zeuren over die verandering. Het is gewoon een logische vervolgstap. En eerlijk gezegd vind ik dat deze D5 erg goed past bij de V90.” De cijfers spreken boekdelen: met 235 pk is de vierpitter bijna even snel als de T6 uit z’n voorganger, terwijl het brandstofverbruik drastisch is gedaald – ook ten opzichte van de oudere diesels. 

Een echte Volvo Cross Country

Bert klaagt in eerste instantie over de stoelen in de V90 Cross Country, die inderdaad merkbaar harder zijn dan in de oudere Volvo’s. “Maar eenmaal onderweg merk je dat ze je lijf goed ondersteunen en dat je geen last krijgt van je billen, rug en benen. Ook met dank aan de uitschuifbare zittingen, dat had die van mij ook moeten hebben!” Verder merkt de T6-rijder de toegenomen wendbaarheid op (‘Hij reageert echt sneller dan mijn auto, hij voelt minder zwaar’) en de vele moderne systemen, zoals Pilot Assist dat deels autonoom rijden mogelijk maakt. “Dat vind ik wel wennen en het systeem trekt naar mijn zin niet snel genoeg op zodra er ruimte voor de auto komt, maar het rijdt allemaal heel soepel. Ook wat dat betreft is het weer een echte XC.”

Maarten sluit zich daarbij aan. “Je merkt dat hij overal moderner is. Hoe de motor reageert en samenwerkt met de achttraps automaat, dat is allemaal veel beter dan vroeger. En toch ziet hij er nog echt uit als een XC. Z’n buitenkant is stoerder dan de normale V90, terwijl hij helemaal past in de tijd.”

Dit artikel stond eerder in AutoWeek 31 van 2017.