Zo voorkom je 12V accuproblemen bij elektrische auto’s

Veel accu, weinig motor, zo kun je de techniek van moderne elektrsiche auto’s het beste omschrijven. Het accupakket is daarbij het grootste en duurste onderdeel. Het is meestal vlak in de vloer van de auto ingebouwd en biedt meestal 50 tot 100 kWh stroom voor de elektromotoren. Dat zou in principe genoeg power voor alle belangrijke autofuncties moeten zijn. Zo zou het ook kunnen werken, maar ondanks de enorme accu’s hebben ook elektrische auto’s een conventionele 12 volt-accu nodig, oftewel een startaccu. En je moet er wat aandacht aan besteden om 12V accuproblemen bij elektrische auto’s te voorkomen.

Taakverdeling voor de accu’s

Dat komt omdat de taken van de accu’s die zich aan boord bevinden op duidelijke wijze zijn verdeeld: de zogenaamde tractie-accu slaat de stroom die nodig is voor het rijden op, terwijl de 12 volt-accu de stroom levert voor installaties als de centrale vergrendeling, de verlichting en het infotainmentsysteem. Je zou deze stroomverbruikers ook met een hogere spanning kunnen laten voeden. De 12 volt-standaard is zo wijdverbreid dat alle componenten nieuw ontwikkeld zouden moeten worden. Dat zou een (te) kostbaar verhaal worden. Daarbij moet je je bedenken dat de 12 volt-componenten jaarlijks in circa 90 miljoen auto’s worden ingebouwd, met alle schaalvoordelen die dat met zich meebrengt.

In tegenstelling tot de startaccu werkt de tractie-accu met hoogvolt-techniek en een nominale spanning van maximaal 800 volt. En als je een EV parkeert, wordt om veiligheidsredenen het accupakket losgekoppeld van het elektrische circuit. De 12 volt-accu blijft daarentegen in de startblokken staan, bij de volgende start moet hij de motor weer ‘aanslingeren’. Daarom wordt deze ook bij elektrische auto’s ‘startaccu’ genoemd.

Bovendien dient de startaccu voor veiligheidsrelevante componenten als back-up. De accu wordt ingeschakeld als bijvoorbeeld een elektrische stuurbekrachtiging of de remkrachtversterker als gevolg van een systeemfout niet voldoende stroom krijgt toebedeeld.

De accu’s in EV’s: van 12 tot 800 volt

Bij elektrische auto's spreekt men van een laagspannings- en een hoogspannings-boordysteem, waarbij de taken duidelijk gescheiden zijn. De tractie-accu (accupakket) in het hoogspanningsbereik is bedoeld om de elektrische auto aan te drijven. Het 12-volt elektrisch systeem in het laagspanningsbereik levert de nodige energie voor verlichting, ventilatoren, ruitenwissers en multimedia- en comfortsystemen. De twee systemen zijn verbonden via een DC/DC-converter. Hierdoor worden de hoge spanningen van de tractie-accu(tot 800 volt) teruggebracht tot het beduidend lagere niveau van het 12 volt boordnet, waardoor de startaccu wordt opgeladen. De noodzakelijke laadspanning van een loodzuur-accu bedraagt meer dan 14 volt. Op de foto zie je de tractie-accu in de bodem liggen met de hoogspanningsbekabeling in het rood/oranje. Die loopt bijvoorbeeld ook naar de startaccu in de (traditionele) motorruimte voorin.

Regelmatig onderhoud en tijdige vervanging

Bij een traditionele auto met verbrandingsmotor wordt de 12 volt-accu aangedreven door een dynamo met riemaandrijving, maar die schittert in een EV door afwezigheid. Bij een elektrische auto reduceert een gelijkspanningsomvormer de hoogspanning van het accupakket op het gewenste spanningsniveau van de startaccu. Overigens: omdat de startaccu bij een EV geen twee kilowatt-startmotor, die je normaliter onder de motorkap van een auto aantreft, van stroom hoeft te voorzien, kan hij best wat kleiner zijn dan een accu die je bij een benzine- of dieselmotor aantreft.

12V accuproblemen bij elektrische auto’s voorkomen

Maar wat moet je doen om 12V accuproblemen bij elektrische auto’s te voorkomen? Uit de pechstatistiek van de Duitse pechhulporganisatie ADAC over het jaar 2020 is naar voren gekomen dat ook in een elektrische auto een defecte startaccu verantwoordelijk is voor 1 op de 2 pechgevallen. Dat betekent dat regelmatig onderhoud en een tijdige vervanging van de accu bij een EV net zo belangrijk is als bij een auto met verbrandingsmotor.

Overigens, de startaccu van een elektrische auto kun je ook gebruiken om starthulp te geven aan een auto met verbrandingsmotor. Om te voorkomen dat de accu te sterk ontlaadt, adviseren we om bij het geven van starthulp altijd de hoogvolt-accu in te schakelen. Die voorziet dan tegelijkertijd de kleine startaccu van nieuwe energie. Daarbij is het altijd raadzaam om het instructieboekje van de EV door te nemen. Voorkomen is immers beter dan genezen. Of repareren …

Zo blijft de accu langer fit

Ook al draagt een accu het predicaat ‘onderhoudsvrij’, je moet er toch voor zorgen. Dit betekent bijvoorbeeld dat de accu schoongemaakt moet worden. Als zich vochtig vuil op de contacten afzet, worden lekstromen opgewekt die de accu permanent ontladen, zelfs als de motor is uitgeschakeld. Schimmel op de polen moet worden verwijderd, omdat het geleidingsvermogen daardoor wordt aangetast. Als het voertuig lange tijd geparkeerd staat of als er vaak korte ritten worden gemaakt, kun je het beste een druppellader aansluiten. Daarmee voorkom je dat de accu diep wordt ontladen en uiteindelijk leegloopt. Een startaccu wordt als vol beschouwd bij 12,7 volt; als de spanning onder de 12,5 volt daalt, moet hij worden opgeladen; onder 11,8 volt is hij diep ontladen.