Hoe werkt de bandenspanningmonitor?

Met de bandenspanningmonitor hebben we het over een stukje elektronica in de auto. Er zijn twee soorten: de passieve en actieve bandenspanningmonitor. Hoe werken die?

Passieve bandenspanningmonitor

Gekopppeld aan de wielen zitten tegenwoordig altijd wel abs-sensoren. Die werken met tandkransjes, die signalen afgeven aan sensoren. De sensoren geven dat signaal weer door aan een rekenunit. Dat kan de abs-computer zijn. Als er een verschil van spanning tussen de banden zit, dan zie je dat de snelheid van de wielen gaat afwijken. Immers: door de zachtere band komt de velg dichter bij de straat te staan, zodat het wiel meer omwentelingen moet maken voor dezelfde afstand. Wordt de waarde van een afwijking te groot, dan ziet de computer dat een band spanning verliest en gaat een lampje op het dashboard branden. Je ziet dan dat je een lekke band hebt, of in ieder geval een band die lucht heeft verloren.

Andere factoren

De computer heeft wel meer zaken om uit te rekenen. Immers, een wiel kan door verschillende oorzaken sneller of langzamer gaan. Bijvoorbeeld als je door een bocht rijdt. Dan hebben de wielen allemaal een andere snelheid. Maar houdt dat een langere tijd aan, dan zal een alarm zich wel gaan melden.

Er zijn ook systemen die verschillen kunnen voelen in de trilling of vibratie van een band. Die vibratie dan wel trilling kan verschillen met de frequenties van trillingen in de andere banden. Dat geeft ook een andere reden om het lampje te laten branden.

Dynamische bandenspanningmonitor

De bandenspanningmonitor kan ook dynamisch worden ingezet. Dat is gecompliceerder maar geeft wel meer mogelijkheden. Bij de dynamische variant zit in alle banden een sensor die een signaal uitzendt. Een andere sensor kan dat opvangen, bijvoorbeeld als die in een wielkast is geplaatst. Ook hier is er een centrale regelcomputer. Je hebt met deze versie meer informatie tot je beschikking. De sensor kan de bandenspanning zelf voelen en dat doorgeven. Je weet dus welk wiel een lagere spanning heeft. De sensor kan ook de temperatuur meten en of het wiel versnelt. Bovendien kan de computer nu ook van de sensoren de status opvragen. Dat kan de batterijstatus betreffen. Die gaat normaal zo’n tien jaar mee maar door de communicatie is de verwachte levensduur met grote zekerheid vast te stellen. Er is geen sprake van een continue datastroom. Maar vermoedt de computer een lekke band, dan kan hij de status opvragen van de andere banden en die vergelijken. Zo kan hij een foute melding opvangen en corrigeren.

Oorsprong in autoraces

De eerste bandenspanningsmonitoren zien we in de jaren tachtig in de autosport, met name in de lange afstandsracerij (onder andere bij Porsche). Voor straatgebruik debuteert de bandenspanningssensor bij Porsche op de 959. Allereerst natuurlijk om te voorkomen dat de bestuurder op de autobahn met hoge snelheid geconfronteerd wordt met een klapband als gevolg van een te lage bandenspanning. Maar ook om te waarschuwen voor materiaalbreuk in de magnesium wielen. Daartoe waren de spaken van de wielen hol uitgevoerd en stonden die holle ruimtes in verbinding met de lucht in de band. Bij een breuk in het magnesium zal direct de druk in de band lager worden. De bandenspanningsmonitor vertelt bij de Porsche 959 dus ook iets over het wiel en niet alleen over de band.

Nu een unit bij het ventiel

Tegenwoordig is de sensor van de bandenspanningmonitor vaak samengebouwd met het ventiel in de band. Bij het vervangen van de banden moet je dan wel erop letten dat de elektronica van onder andere het zendertje niet wordt beschadigd. Maar inmiddels is de bandenspanningsmeter gemeengoed geworden.

Bij nieuwe typen auto’s in de EU moet een bandenspanningmonitor trouwens altijd worden ingebouwd. Dat is vastgelegd in een richtlijn. Dat betekent dat de veiligheid van auto’s hiermee wordt vergroot doordat ongevallen door te lage bandenspanning worden voorkomen. Uiteindelijk wordt het een standaarduitrusting op veel auto’s. Het kan echter nooit kwaad om zelf van tijd tot tijd de bandenspanning even te controleren, bijvoorbeeld elke maand. Dan heb je het ook zelf in de hand!