Het Circuit de Spa-Francorchamps in België

Het circuit van Spa was in 1925 voor het eerst gastheer van een Grand Prix. Sinds 1985 wordt er elk jaar een Grand Prix gehouden (behalve in 2003 en in 2006). Spa organiseert ook verschillende andere internationale evenementen, waaronder de befaamde 24 Uur van Spa, de 6 Uur van Spa-Francorchamps die onderdeel is van het World Endurance Championship en de TCR Spa 500. Het is ook de thuisbasis van de Uniroyal Fun Cup 25 Hours of Spa, een van de langste motorraces ter wereld.

Regelmatig nieuwe ontwerpen

Het circuit heeft in de loop van zijn geschiedenis verschillende verbouwingen ondergaan. De ingrijpendste begon in 1979. Het circuit werd toen aangepast en ingekort van een baan van 14,100 km over de openbare weg naar een semi permanent circuit (nog altijd deels over de openbare weg) van 6,968 km. Het oude parcours was simpelweg te snel en te gevaarlijk geworden. 

Eerste race met één deelnemer

Spa-Francorchamps is een van 1920 daterend ontwerp van Jules de Thier en Henri Langlois Van Ophem. Daarbij werd gebruik gemaakt van de openbare weg die de Belgische plaatsen Francorchamps, Malmedy en Stavelot met elkaar verbond. De inaugurele race was gepland voor augustus 1921, maar werd geannuleerd toen er maar één coureur aan de start verscheen. De eerste autorace op het circuit vond in 1922 plaats, en in 1924 vond de eerste race plaats van de nu beroemde 24 Uur van Spa-Francorchamps. Pas in 1925 was het circuit gastheer voor een Grand Prix.

Snel circuit

Het oorspronkelijke Spa-Francorchamps was feitelijk een hogesnelheids parcours, waarbij hogere gemiddelde snelheden werden behaald dan op andere circuits. Destijds waren de Belgen er trots op een zeer snel circuit te hebben. Zo werd in 1939 de voormalige langzame U-bocht op de bodem van de Eau Rouge, de Ancienne Douane genaamd (tot 1920 was hier een douanekantoor van het Duitse rijk), afgebroken met een snellere zwaai recht de heuvel op, genaamd de Raidillon. Bij Eau Rouge mocht het verkeer naar het zuiden de beroemde bocht naar boven gebruiken. Het tegenovergestelde verkeer moest de oude weg en U-bocht achter de tribunes gebruiken om weer op het circuit aan de voet van Eau Rouge te komen.

Spa-Francorchamps was destijds het snelste stratencircuit van Europa en het had de reputatie gevaarlijk en erg snel te zijn. Veel coureurs vreesden de uitdagingen. De meeste bochten werden genomen met meer dan 290 km/h en waren niet helemaal vlak. De kleinste fout van welke aard dan ook had gevolgen. Dit werkte ook omgekeerd. Er waren enorme voordelen te behalen als een coureur iets sneller uit een bocht kwam. 

Veiligheid op Spa-Francorchamps bleef achter

Vóór 1970 waren er nauwelijks veiligheidsaanpassingen gedaan en de omstandigheden van het circuit waren, afgezien van een paar strobalen, vrijwel identiek aan die bij het dagelijkse gebruik als openbare weg. Voormalig Formule 1-coureur Jackie Oliver was er duidelijk over: "Als je van de weg raakte, wist je niet wat je zou raken". Dat leidde in 1969 tot een boycot van de race. In 1970 was Spa-Francorchamps nog eenmaal gastheer van de Grand Prix van België, met de Mexicaan Pedro Rodriguez als winnaar met een gemiddelde snelheid van maar liefst  241 km/h.

Grand Prix op gemoderniseerd circuit Spa-Francorchamps

Pas in 1983 was een drastisch ingekort en gemoderniseerd Spa-Francorchamps weer organisator van de Grand Prix van België voor Formule 1-wagens. De start/finishlijn, die oorspronkelijk op het rechte stuk bergaf voor Eau Rouge lag, werd verplaatst naar het rechte stuk voor de La Source-haarspeldbocht. Deze eeuw volgde nog een ingrijpende verbouwing van de befaamde Busstop-chicane terwijl recent Eau Rouge/Raidillon een aanpassing onderging. Ook in de jongste lay-out is het circuit nog steeds een snel en heuvelachtig parcours door de Ardennen waar snelheden van meer dan 330 km/h worden bereikt. Spa staat al die jaren bekend om zijn onvoorspelbare weer. Coureurs worden er niet zelden geconfronteerd met een deel van het circuit dat droog en zonovergoten is, terwijl een ander deel regenachtig en glad is.

Wat betreft de weersomstandigheden vormde de Grand Prix van België in 2021 een absoluut dieptepunt. Door zware regenval reden de coureurs, na uren uitstel, slechts enkele rondjes op lage snelheid achter de safetycar, waarna de wedstrijd werd afgebroken. Zodoende won Max Verstappen de kortste F1-race ooit. De coureurs ontvingen voor hun kortstondige optreden slechts halve punten.

Hoe kom je bij Spa-Francorchamps?

Het circuit ligt niet in Spa, maar in de buurt van de Francorchamps. Door de ligging dicht bij Nederland is het aandeel van Nederlandse bezoekers traditioneel erg groot. Het mag een open deur zijn, maar je kunt er het beste met de auto naartoe reizen. Vanaf Amsterdam moet je op 292 km rekenen. Kom je uit Maastricht, dan is de rit 71 km. 

Er zijn rond de Grand Prix Formule 1 2022 parkeerplaatsen in de rode, groene en gele zone. Ze zijn dicht bij het parcours of er rijden pendelbussen. Er is een speciale (gratis) parkeerplaats waar je kunt reserveren als je de laatste 5 km (onder andere over de Ravel) met de fiets aflegt. Je moet deze parkeerplaats oprijden en een fiets bij je hebben. En in de avond wordt de parkeerplaats leeggemaakt. Een ander voordeel om de gele, verder gelegen, zones te gebruiken is dat je redelijk snel uit de drukte bent aan het einde van de race.

De organisatie geeft aan dat specifiek met de navigatie-app Waze de verkeerssituatie het beste wordt bijgehouden voor een vlotte reis. De parkeermogelijkheden heeft de organisatie erin geprogrammeerd.

Houd er bij het parkeren rekening mee dat je op gras parkeert. Zeker bij slecht weer goed om van te voren te weten.