Automaat steeds populairder: gaat de handbak eruit?

Volkswagen stopt op den duur helemaal met de handgeschakelde versnellingsbak, bleek maandag al. De Nederlandse Volkswagen-importeur Pon bevestigt dat tegenover NU.nl. Naast de Tiguan is ook de nieuwe Passat straks alleen nog maar met automaat verkrijgbaar. In andere modellen moet je tot aan het einde van dit decennium nog wel kunnen schakelen, als je dat zou willen. Daarna houdt het dus op. Het is geen vreemde stap van Volkswagen. Op de Duitse thuismarkt is immers nog maar 32 procent van de in totaal 5.838 modelvariaties die de verschillende merken er aanbieden louter verkrijgbaar met handbak.

Ook de Nederlandse verkoopcijfers wijzen uit dat het geen gekke gedachte is om te stoppen met handgeschakelde versnellingsbakken. Tien jaar geleden hadden auto's met een automatische transmissie, continu variabele transmissie (CVT) en semi-automaat in Nederland een aandeel van 19 procent van de totale verkoop. Vorig jaar was dat 58 procent en ook dit jaar staat het percentage alweer op 57 procent, zo blijkt uit cijfers van Bovag en Rai Vereniging. Nederlanders omarmen dus in groten getale de automatische transmissie.

Voordelen evident

In het verleden stond een automaat vaak gelijk aan een tragere acceleratie en een hoger verbruik. Vrijwel het enige voordeel was het gemak dat je niet zelf hoefde te schakelen. Tegenwoordig gelden de twee genoemde nadelen vaak niet meer. De technologische vooruitgang heeft de automaat goed gedaan. "De moderne automaat is zo verfijnd dat ze vaak zelfs zuiniger zijn dan een handgeschakelde bak. Los van het feit dat ze een stuk comfortabeler rijden", zegt de woordvoerder van Rai Vereniging. Ook het al bestaande voordeel van gebruiksgemak is er nog steeds en is bovendien belangrijker geworden. We staan vaker in de file dan vroeger en wat is er dan lekkerder dan dat je niet zelf hoeft te schakelen in langzaam vooruit hobbelend verkeer? Het scheelt je ook nog eens slijtage van de koppeling, geen goedkoop onderdeel om te laten vervangen.

Rijhulpsystemen spelen ook een belangrijke rol bij de groeiende populariteit van de automaat. Die werken beter of zelf alleen maar in combinatie met een automaat. Denk daarbij bijvoorbeeld aan adaptieve cruisecontrol. Vanaf mei volgens jaar moeten nieuwe auto's in Europa verplicht voorzien zijn van een heel pakket aan rijhulp- en veiligheidssystemen, de zogeheten Advanced Driver Assistance Systems (ADAS). Daaronder ook de adaptieve cruisecontrol, waardoor het uitfaseren van de handgeschakelde versnellingsbak mogelijk in een stroomversnelling komt. Tenslotte zorgt de groeiende populariteit van hybride en elektrisch aangedreven auto's er natuurlijk ook voor dat automaten terrein winnen, zeker als er een auto met handbak voor moet wijken.

Rijbewijs

Het lijkt dus een kwestie van tijd voordat het gros van het land in een auto met een automaat rijdt. Dat heeft ook een aantal interessante gevolgen voor rijlessen. Zo verwachten rijschoolhouders dat ze op termijn vaker een auto met automaat of elektrische auto moeten inzetten, zo bleek eind vorig jaar uit een rondgang door vakblad RijschoolPro. Daarnaast gaan er stemmen op om het rijexamen zo aan te passen dat je straks geen automaatcode 78 meer op je rijbewijs krijgt. Die code betekent nu nog dat je alleen in auto's zonder koppelingspedaal mag rijden. In Duitsland is de kogel al door de kerk. Daar krijg je geen beperkende code meer op je rijbewijs. Dan moet je als onderdeel van je rijlessen overigens wel een module voor schakelen hebben afgerond.