'Voetgangers- en fietsersairbags zijn nutteloos'

"Doordat de motorkap en de voorruit van een auto een hoek vormen, breekt een voetganger of fietser al gauw zijn nek als hij bij de voorruit terecht komt", legt Ipek uit. "Een gebroken nek is sowieso dodelijk, dus dan heeft het opvangen van het hoofd met een airbag geen zin meer.''

Om die reden heeft Mercedes bij zijn nieuwe topmodel, de S-Klasse die komend voorjaar op de markt komt, nadrukkelijk niet gekozen voor een voetgangers- of fietsersairbag. De fabrikant zegt voorrang te geven aan systemen die aanrijdingen met voetgangers of fietsers kunnen voorkomen. Ipek: "De gebroken nek wordt veroorzaakt doordat de motorkap en voorruit een hoek vormen. Zo'n airbag heeft pas nut als je deze knik tussen motorkap en voorruit uit het ontwerp van een auto haalt. Dan zou je de motorkap bij de voorruit verder omhoog moeten zetten, zodat er een rechte lijn ontstaat om het slachtoffer op te vangen.''

Technisch kan dat, want bij een aanrijding schiet nu al bij veel nieuwe auto's de motorkap iets omhoog, zodat er genoeg ruimte ontstaat om de motorkap te laten indeuken en dat leidt tot minder zwaar letsel bij het aangereden slachtoffer. "Maar", vervolgt Ipek, "Je hebt dan onder de motorkap veel extra techniek nodig om ervoor te zorgen dat deze verder omhoog gaat. Er is simpelweg te weinig ruimte om die techniek in te bouwen."

"En als dit al zou lukken, loop je het risico dat de motorkap en voorruit samen een soort glijbaan gaan vormen, waardoor het slachtoffer over de auto heen glijdt, om uiteindelijk met het hoofd op de weg terecht te komen. Dat leidt sowieso tot dodelijk hersenletsel, dus ook dan schiet je er niks mee op.''

Verrast

Jan Ivarsson, hoofd veiligheid bij Volvo Cars in Zweden, zegt verrast te zijn door de visie van Mercedes. ,,Normaliter geven wij geen commentaar op het beleid van concurrenten, maar nu maak ik toch even een uitzondering. De voetgangersairbag en –fietsersairbag kunnen wel degelijk helpen om dodelijk letsel te voorkomen. Uit onze onderzoeken is gebleken dat het hoofd en de borst bij voetgangers het grootste risico vormen voor dodelijk letsel. De airbag aan de buitenkant van de auto creëert extra ruimte om de klap op te vangen en de energie te absorberen. Bovendien creëert de airbag een zachtere landing, waardoor het letsel wordt beperkt. Ook de nek is ermee geholpen. Talloze crashtests hebben het nut van deze airbag inmiddels bewezen. Daarom gaan we er mee door en werken we nu ook aan een verbeterde versie van de voetgangersairbag, die fietsers kan opvangen.''

TNO

Ir. Margriet van Schijndel, die bij TNO het ontwikkelingsproject van de fietsersairbag leidt, bestrijdt eveneens de stelling van Mercedes. "We hebben uitgebreid gekeken naar wat er daadwerkelijk gebeurt in dit soort ongevallen. Daarbij maken we gebruik van een Duitse database die internationaal heel hoog aangeschreven staat. Uit de analyses blijkt dat voor zwaar en dodelijk letsel onder fietsers en voetgangers het hoofd vele malen belangrijker is dan de nek. De cijfers zijn helder. Het breken van de nek een zeer, zeer zeldzaam verschijnsel.''