Waarom de verkiezingen een ander Belgisch verkeersbeleid kunnen opleveren

In tegenstelling tot Nederland kent België een opkomstplicht. Die geldt voor alle meerderjarige staatsburgers, waardoor er op zondag 7 juni in principe meer dan 8 miljoen stemmen worden uitgebracht.

In feite zijn het veel meer, aangezien de Belgen ditmaal regionaal, federaal én Europees kiezen, terwijl de Brusselaars nog een vierde stembiljet moeten invullen. Zestien- en zeventienjarige jongeren worden ook uitgenodigd om Europees te gaan stemmen.

Rijbewijs op punten en anti-SUV maatregel

Hoewel er ditmaal veel meer op het spel staat, focust dit weblog zich op de Vlaamse partijstandpunten inzake mobiliteit. In de aanloop naar de verkiezingen is het plan om de verkoop van nieuwe auto's met verbrandingsmotoren vanaf 2029 te verbieden in Vlaanderen alvast gefaald. Maar waarmee willen de Vlaamse partijen dan wel uitpakken inzake mobiliteit? Opvallend is dat drie van de zeven grote partijen voor een rijbewijs op punten pleiten. De christendemocraten van de CD&V zijn pro, de centrumrechtse N-VA ook en de linkse partij Vooruit evenzeer. Als die laatste twee samen een meerderheid vormen, dan is de kans aanwezig dat Vlaanderen de Europese droom tijdens de volgende legislatuur waarmaakt. Bij de N-VA zien we trouwens ook een automatisch rijbewijsslot met digitale rijbewijzen opduiken.

De meningen over hoe de verkeersbelasting moeten worden georganiseerd, verschillen dan weer danig. De liberalen van Open VLD pleiten voor een slimme kilometerheffing, die het gebruik van de wagen belast en niet zozeer het bezit. Vlaams Belang vindt dat eerder een verkapte belasting dan een maatregel voor vlot en veilig verkeer. In de plaats daarvan wil de extreemrechtse partij een algemeen wegenvignet invoeren,dat de bestaande verkeersbelasting gedeeltelijk vervangt en buitenlanders mee laat betalen. De socialistische partij Vooruit pleit voor een spitsheffing op personenauto's, die in het geval van woon-werkverkeer door de werkgever moet worden vergoed. Vooruit wil bovendien de verkeersbelasting verhogen naargelang de impact die voertuigen op de veiligheid van zachte weggebruikers hebben. Noem het gerust een anti-SUV maatregel.

Auto’s lichter en veiliger

Groen gaat traditioneel nog een stap verder en hoopt op een bindend wetgevend kader dat nieuwe auto’s lichter en veiliger moet maken. Versta daaronder beperkingen voor het autovolume en het -gewicht, het profiel van de voorkant alsookde snelheid en de kracht van de wagen. Drie keer raden welk voertuigtype daarvan opnieuw de dupe zou zijn. Op het vlak van snelheid pleiten de groenen verder voor een automatische snelheidsbegrenzer, die op snelwegen bij 100 km/h zou worden ingesteld. Vlaams Belang wil de maximumsnelheid tussen 23 uur en 6 uur dan weer optrekken tot 90 km/h buiten de bebouwde kom en 130 km/h op snelwegen. Andere partijen spreken zich niet uit over het thema, behalve dat de meerderheid het eens is dat trajectcontroles waaraan vooral privébedrijven verdienen moeten worden aangepakt.

Zonder in detail te gaan over de mobiliteitsprogramma’s van de Waalse partijen, leeft daar vooral het idee dat auto's van de zaak onrechtvaardig zijn. Ook de tankpas die traditioneel bij de auto van de zaak hoort, krijgt bij verschillende partijen een veeg uit de pan. Anderen willen de belasting op zo’n auto van de zaak verhogen of ervoor zorgen dat het nettoloon van werknemers ook zonder dergelijke kunstgrepen kan stijgen. De extreemlinkse Parti du Travail de Belgique (PTB) is tot slot tegen de verplichte elektrificatie van personenauto's, tenminste zolang de prijzen hoger zijn dan die van auto’s met verbrandingsmotoren. De PVDA echoot dat standpunt en voegt er als Vlaamse evenknie van de PTB aan toe dat de partij tegen alle maatregelen is die het leven van automobilisten zuur maken - zoals kilometerheffingen en lage-emissiezones. Zoals altijd worden de verkiezingen van 2024 dus een compromis à la Belge, tenminste op het vlak van mobiliteit.