Hier roest een camper gemakkelijk

Van boven alles netjes en aan kant, maar van onderen gevaarlijk krokant. De buitenzijde van je mooie occasion mag misschien glimmen als een spiegel en het interieur mag heus zo fris zijn als een vroege lentedag, het neemt allemaal niet weg dat de onderkant van je mobiele huisje ongemerkt wordt aangevreten door de meest verschrikkelijke reisgenoot die je je maar kunt voorstellen: roest! Het probleem van oudere campers is dat ze maar heel beperkt weerstand bieden aan deze onverbiddelijke plaaggeest. De onderzijde heeft tijdens de bouw gewoonlijk slechts een dunne laklaag gekregen en geen enkel middel dat roest tegenhoudt. Tenslotte zijn de basisvoertuigen maar eenvoudige bestelwagens, die met het vooruitzicht op intensief gebruik toch geen lang leven worden toegedicht.

Prioriteit op de lijst standaardvoorzieningen

De fabrikant van de camperopbouw laat zich aan roestpreventie eveneens nauwelijks iets gelegen liggen. En dat niet alleen in het verleden, want zo gaat het helaas nog steeds. Waarom zouden ze ook moeite doen? Hun klanten kijken er toch niet naar om, druk als zij zijn met het kiezen van de juiste indeling en het afvinken van de standaardvoorzieningen op hun wensenlijstje. En zolang de eigenaar de camper op een normale manier gebruikt, dat wil zeggen niet in de winter, zodat strooizout geen kans krijgt om binnen te dringen, wordt de garantietermijn die voor roest geldt gemakkelijk gehaald. Maar ja, het is nu eenmaal een wetmatigheid dat roest kruipt waar het niet gaan mag. Vroeg of laat kom je het bruine monster tegen – en dan is het al gauw te laat.

Plaatsen waar een camper gemakkelijk roest

Elk type camper heeft, als het om roest gaat, zijn eigen, specifieke zwakke plekken. Iemand die daarvan heel veel weet, is Gaetano Facchini van Timemax Korrosionschutz in Trittau, nabij Hamburg. “Bijna alle campers roesten onder de kunststoffen afdekkingen bij de instap. Ook in de wielkasten is het altijd raak, net als bij de assen en de leidingen die tegen de bodem zijn bevestigd. De rechterzijde is meestal sterker aangetast dan de linkerkant, omdat de rechterwielen eenvoudigweg meer plassen tegenkomen; het water ligt meestal aan die kant van de weg. Zeker bij buscampers ontstaat aan de rechterzijde roest, zodat beplankingen zich loswrikken en de lak ter hoogte van bevestigingspunten kan gaan scheuren.”

Tip: Controleer gebruikte camper op roest

Voordat Gaetano en zijn collega’s campers een anti-roestbehandeling kunnen geven, moeten ze vaak eerst met het lasapparaat aan de slag. En dat kan duur uitpakken. “Soms moeten we vanwege de brandveiligheid eerst het keukenblok en de natte cel uitbouwen en dat kost veel tijd.” Welke tips heeft hij voor kopers van gebruikte campers? “Voor aankoop moet de wagen grondig op roest worden gecontroleerd, bij voorkeur in een garage op een hefbrug om de onderzijde goed te kunnen beoordelen. Bezitters van oudere campers waaraan nog geen roestproblemen zijn te herkennen, doen er goed aan om de boel in de gaten te houden. En zo nodig over te gaan tot een grondige, preventieve behandeling.” 

Zo manifesteert het roestspook zich

De vraag of een gebruikte camper gammel of stabiel is, is van veel factoren afhankelijk. Heeft de vorige eigenaar de bodem laten conserveren en heeft de wagen geregeld een wasbeurt gehad? Is de camper gebruikt op locaties aan de kust of waar er vanwege gladheid is gestrooid? Stond hij in de winter in een droge stalling, of gewoon buiten, op een natte ondergrond? Door de verschillen in gebruik kunnen campers van het zelfde merk en het zelfde bouwjaar er totaal anders uitzien: van helemaal roestvrij tot flink doorgerot. Op deze pagina’s laten we de zwakke plakken van enkele willekeurig gekozen, populaire modellen de revue passeren.

Fiat Ducato, 1998: Grote roestgaten in de dorpels ter hoogte van de cabine, aan de linkerzijde. 

Iveco Daily, 1998: Doorgeroest aan beide zijden van de draagarmen van de vooras. Dat is niet alleen hinderlijk, het brengt ook de verkeersveiligheid in gevaar. Ook bij de in langsrichting gemonteerde draagarmen is sprake van sterke roestvorming. 

Ford Transit, 1999: Hoewel de wielkast er nog verrassend goed uitziet, is de spatbordrand doorgeroest.

Ford Transit, 2012: Grote roestplekken bij de dorpels ter hoogte van de cabine (linkerzijde) en bij de rechter wielkast ter hoogte van het schutbord.

Mercedes-Benz Sprinter, 1996: De voorruitomlijsting is zo goed als doorgeroest, net als de instap rechts.

Mercedes-Benz Sprinter, 2009: De in de fabriek aangebrachte beschermlaag voor de onderzijde is te dun, zodat deze op verschillende plekken loslaat; onder die laag vormt zich dan roest.

Volkswagen T3, 1984. Bij de zijruiten en de dorpels is het plaatwerk op diverse plaatsen doorgeroest. Andere bekende zwakke plekken van de T3 zijn de montagepunten van de gordels aan de wielkasten en het plaatwerk bij de instap (links en rechts) en achter de voorbumper.

Volkswagen T4, 1994. Dit geval staat niet op zichzelf: schuim in de dorpels onder het rechter voorportier heeft duidelijk vocht vastgehouden en zo voor roestvorming gezorgd.

Volkswagen T5, 2006. Roest is er aan de langsdraagarmen en bij diverse montagepunten; ook de draagarm linksachter is aangetast.

Zo ontstaat roest

Roest ontstaat wanneer ijzer of staal door tussenkomst van water reageert op zuurstof. Is er zout in het spel, dat vormt zich heel snel ijzeroxide; het vergroot de mate waarin water als geleider optreedt. Een chemicus ziet in roest een watergedragen oxide, maar de eigenaar van een camper zal het eerder beoordelen als een bron van waardeverlies en de aankondiging van dure herstelwerkzaamheden. Roest komt meestal eerst naar voren in de vorm van kleine blaasjes onder de lak; die ontstaan omdat het volume van roest zevenmaal zo groot is als dat van ijzer.
4 Fe (ijzer) en 3 O2 (zuurstof) reageren op 2 Fe2O3 (ijzeroxide).

Roestpreventie voor campers

Gerd Cordes is eigenaar van het bedrijf Timemax in Trittau en expert in roestpreventie voor alle soorten voertuigen. Zo ook campers. Hij deelt zijn inzichten graag met ons.

In uw bedrijf zijn campers dagelijkse kost geworden. Wat doen de camperfabrikanten fout als het gaat om roestvorming?
“Bij veel campers is de mate van roestpreventie in relatie tot de waarde van het voertuig een lachertje. De fabrikanten zouden de onderzijde en alle holle ruimten van hun producten moeten conserveren. En sowieso veel grondiger te werk gaan dan zij nu doen. Soms is het plaatwerk niet mooi afgewerkt als er uitsparingen zijn gemaakt voor het plaatsen van ruiten. Zoiets werkt roestvorming in de hand.”

Wat kunnen camperbezitters doen om hun wagens duurzaam tegen roest te beschermen?
“Zij moeten doen wat de fabrikant heeft verzuimd, en dat is het voertuig laten conserveren. Het is verstandig om de buitenzijde jaarlijks te behandelen met was of glas-epoxy. Verder raad ik aan om regelmatig alle afdichting te controleren en vuil daar te verwijderen. Dat gaat ook roestvorming tegen.”

Hoe kun je de camper bij normaal gebruik beschermen?
“Houd de hogedrukreiniger bij het afspuiten van de onderzijde niet te dichtbij, want dan kan de beschermlaag aangetast worden. En wanneer je op het strand wil staan, rijd dan zo langzaam mogelijk om opgooien van het zand te voorkomen. Nadien is het reinigen van de onderzijde feitelijk verplicht. Dat geldt ook wanneer je de camper in de winterstalling zet.”

Daarover gesproken: wat is op dat gebied nog meer belangrijk?
“Zet de camper bij voorkeur weg in een droge stalling, waar bij voorkeur geen sprake is van grote temperatuurschommelingen. Staat de wagen toch buiten, zorg er dan beslist voor hij op een droge, niet begroeide ondergrond staat.”

Anti-roestbehandeling voor campers investering waard

Het is raadzaam om zowel oude als nieuwe campers een anti-roestbehandeling te geven, al was het maar voor het positieve effect dat dit heeft op zowel de levensduur als de dagwaarde van de wagen. Welke maatregelen het meest zinvol zijn, wordt duidelijk bij een inspectie van de onderzijde. Ga dan niet zelf onder de camper liggen voor een vluchtige blik, maar zet hem op een hefbrug van een garagebedrijf en laat er een specialist naar kijken. Meestal begint de behandeling met een grondige reiniging van de onderzijde van de camper (eventueel met droogijs). Hardnekkige, dikke roestlagen gaat de vakman te lijf met een staalborstel of slijptol. Wanneer het nodig is om de roestende delen te stralen of te lassen, dan kan de behandeling flink in de papieren lopen. Is de boel schoon en roestvrij, dan is het tijd om een beschermlaag aan te brengen tegen de onderzijde. Tevens dienen dan alle holle ruimten te worden behandeld met een roestwerend middel. Meestal worden producten op wasbasis gebruikt, maar er zijn er ook met een basis van pvc, bitumen, rubber, hars, vet of olie. Het aanbrengen gebeurt met een spuitpistool en een kwast, terwijl voor het bereiken van de te vullen holle ruimten speciale spuitkoppen bestaan die zelfs de kleinste hoekjes kunnen bereiken.

Gevecht tegen bestaande roestvorming

Bij het gevecht met het roestspook wordt meestal mechanische straalapparatuur ingezet. Dat is zeker het geval bij zware roestvorming en als er moeilijk bereikbare plekken te behandelen zijn. Hoe harder het materiaal is waarmee je spuit, des te agressiever veegt dit het aangetaste plaatwerk schoon. Let op: dit is werk voor specialisten, omdat de krachtige stralen van de gebruikte apparatuur gemakkelijk gaten in het te behandelen oppervlak kunnen slaan. Belangrijk is verder dat het gestraalde materiaal onmiddellijk met een roestwerend middel wordt behandeld; de roestvorming zal anders direct toeslaan. 

• Droogijs: Dit is diepgevroren CO2 – temperatuur -78,5 graden – die oude, broze en gebarsten beschermlagen van de bodem van de camper weghaalt; dit gebeurt door het proces van volumeverandering tijdens het verdampen. Droogijs verwijdert vuil, was en oppervlakkige roest.
• Straalgrind: Dit straalmiddel heeft vanwege het kleine, hoekige en zeer harde granulaat een sterk schurende werking. Het is in drie gradaties van hardheid verkrijgbaar en het is meestal herbruikbaar.
• Korund: Een allround straalmiddel met verschillende korrelgroottes; het heeft scherpe kanten en is extreem hard. Verwijdert ook sterke roest en laat dan een ruw oppervlak achter.

Achtergronden bij roest en roestpreventie

• Laswerkzaamheden: Wanneer lassen onvermijdelijk is, lopen de kosten snel op. Het is belangrijk om vooraf een kostenraming te laten maken, waarin ook het aanbrengen van nieuw plaatwerk en het in de juiste kleur spuiten is meegenomen.
• Bodembescherming: De in de fabriek aangebrachte laag is meestal bruin of zwart, in een enkel geval transparant.
• Holle ruimten: Roestvrije holle ruimten van jonge voertuigen worden met was behandeld, de oudere wagens met het wat vijandiger vet.

Conclusie

Vrijwel alle campers hebben een anti-roestbehandeling nodig. Die bespaart je veel  stress, omdat je elke inspectie van de wagen met een gerust hart tegemoet kunt zien. En is er al sprake van roestvorming, dan zijn er niet al te ingewikkelde manieren om die te bestrijden. Het is essentieel is om een gebruikte camper voor aanschaf uitgebreid op roestvorming te laten controleren.