Opel Astra Sports Tourer - Ford Focus Wagon - Test

De diesel is de laatste jaren in een tamelijk kwaad daglicht komen te staan. Deels terecht, maar de moderne zelfontsteker verdient het niet om in de hoek te worden gezet of afgeserveerd. Misschien gaan berichten die vertellen dat de hedendaagse Euro 6-diesel de lucht schoner maakt iets te ver, maar feit is wel dat een dieselmotor meer kilometers uit een liter brandstof perst. De systemen om de uitlaatgassen te reinigen, zijn door de jaren heen steeds complexer geworden, want simpelweg komt het erop neer dat er bijna niets meer uit de uitlaat mag komen. Dat begint met een zo efficiënt mogelijke verbranding en daarna de EGR, een regelklep in de uitlaat die de uitlaatgassen weer terugvoert naar de verbrandingsruimte. Om de uitstoot van stikstofoxiden (NOx) te minimaliseren, grijpen de meeste autofabrikanten naar het middel AdBlue. Daarmee worden de uitlaatgassen nog eens extra gereinigd. Op dat vlak zien we al een verschil bij de testauto’s: de Opel heeft wél AdBlue, de Ford niet en uiteraard voldoen ze beide aan de Euro 6D-norm. Hoe dan ook: de tijd van zwarte wolken en stank achter een diesel zijn voorbij, hoewel er nu weer verhalen rondgaan dat moderne diesels tijdens het regenereren juist weer heel veel troep uitbraken. Dit is een proces om het roetfilter schoon te stoken. Ga er maar van uit dat hier de komende tijd grondig onderzoek naar zal worden gedaan, net als naar de uitstoot van ammoniak door het gebruik van AdBlue.

Kortom, ook de diesel is niet honderd procent ‘schoon’, maar op het vlak van CO2-uitstoot behoort hij als verbrandingsmotor tot de beste jongetjes van de klas. Aangezien we voorlopig nog niet massaal elektrisch rijden en dus nog wel even zijn aangewezen op de verbrandingsmotor, speelt diesel een belangrijke rol in de mix. Neemt niet weg dat op de testauto’s de typeplaatjes op de achterklep ontbreken. Is er al sprake van dieselschaamte? Misschien moet de industrie een nieuw soort typeaanduiding verzinnen, die iets zegt over de uitstoot. Zoiets als Audi doet om het motorvermogen (bij benadering) aan te duiden. Dus in dit geval bijvoorbeeld ‘EcoBlue93’ in blauw of ‘CDTI90’ in groen. Of gewoon Eco90 of Eco93, zonder dieselaanduiding. Enfin, tijd om te gaan rijden!

BIJZONDER START-STOPSYSTEEM

Eerst maar eens in de Astra, die een kleine verjongingskuur achter de rug heeft. Hij bestaat in deze vorm sinds 2015 en moet nog een paar jaar mee. Bij de recente facelift werden het front en de achterkant gemoderniseerd en ook het dashboard is licht gewijzigd. Onderhuids zijn de wijzigingen groter, met veel nieuwe motoren. Zoals de diesel in onze zilvergrijze Sports Tourer. Een 1.5 en gezien de innige relatie met PSA zou je verwachten dat de motor uit die stal komt. Niets is minder waar: er ligt een gloednieuwe driecilinder onder de kap. De ontwikkeling van die motor is waarschijnlijk al ver voor de overname in gang gezet, anders kunnen we het niet verklaren, aangezien de kleine diesel vooralsnog niet in andere modellen wordt toegepast. De nieuwe Corsa heeft hem in elk geval niet.

Voorheen gebruikte Opel de 1.6 CDTI voor de Astra. We zijn heel benieuwd naar de nieuweling, die met nog geen zeshonderd kilometer op de klok amper is ingereden. De ervaring leert, zelfs in deze tijd, dat een motor pas na enkele duizenden kilometers echt in zijn element raakt en vaak ook wat zuiniger wordt. Het spreekt voor zich dat je hoort en voelt dat er een driecilinder aan het werk is. Het neemt niet weg dat het een fijne motor is, merken we al na de eerste honderd kilometer. Hij pakt mooi op vanaf lage toerentallen, dreunt slechts minimaal onder zware belasting, draait weinig toeren op constante snelheden en is daarbij mooi stil. Ondanks het lagere vermogen en koppel kan hij de Focus prima bijbenen. En mocht je 105 pk niet genoeg vinden, dan kun je ook voor de versie met 120 pk kiezen. Die is leverbaar met automatische transmissie. Maar schakelen is ook geen ramp, de zesbak schakelt nauwkeurig en met korte slagen.

Het start-stopsysteem is heel bijzonder, want het werkt ook met ingetrapte koppeling als tegelijkertijd het rempedaal wordt ingetrapt. In de praktijk is dat wel eens hinderlijk, aangezien de motor al afslaat voordat je stilstaat. Dus je komt remmend op een kruispunt of verkeerslicht af met ingetrapte koppeling en vervolgens laat je de rem los omdat je nog een paar meter wilt doorrollen. Dan slaat de motor even af en meteen weer aan, ook al ben je nog niet van plan om verder te rijden. Niet ideaal dus, deze oplossing. Alles bij elkaar echter een prettige aandrijflijn met ruim voldoende trekkracht. De schakelindicator moet je soms negeren. Die maant je iets te vroeg tot opschakelen en dat is zeker voor een koude motor niet gezond. Bij 80 km/h in zes net geen 1.500 toeren is misschien iets te veel van het goede en je voelt dat de techniek dat niet zo prettig vindt.

Naast de genoemde veranderingen is ook het onderstel aangepast, met onder meer een ander type schokdemper. De afstemming is vrij stevig, maar niet vervelend hard. De besturing werkt direct en de Astra gaat echt opmerkelijk gretig een bocht in, zelfs al staat de auto op winterbanden. Met deze rijeigenschappen steekt de Opel zijn Duitse rivaal uit Keulen naar de kroon. Erg lekker bij snel bochtenwerk zijn de uitstekende stoelen. Het zijn de tegen meerprijs leverbare ergonomische comfortstoelen en die van de passagier heeft net zoveel verstelmogelijkheden als die van de bestuurder.

De zitting is kantelbaar en heeft een uitschuifbaar gedeelte. Tijdens een lange rit door Duitsland leerden we de goede zitpositie extra waarderen. Echt een aanrader, deze niet eens zo dure optie. Het dashboard is vrij conventioneel en oogt niet helemaal van deze tijd. Aan de andere kant doet het heel vertrouwd aan en heb je bediening snel in de vingers. De knoppen voor de raambediening zitten te ver naar achteren in het portier, waardoor je een onnatuurlijke beweging moet maken om een raam te openen. En de bediening van de boordcomputer via een draaiknop op de richtingaanwijzerschakelaar is ook niet handig, mede doordat je je hand van het stuur moet halen. De materialen in het interieur zijn niet van de mooiste soort en de bekleding op de portieren is van harde kunststof.

Tegen meerprijs is een uitgebreider en deels digitaal instrumentarium leverbaar. Onze testauto zit helaas niet zo royaal in de extra’s. Het multimediasysteem is eveneens niet al te uitgebreid, maar wel geschikt om te koppelen met Apple of Android.

GECULTIVEERDE DIESEL

De huidige Focus, sinds het najaar van 2018 op de markt, deed het goed in 2019. Terecht ook, het is een erg fraaie verschijning. Hij was de op twee na (de Volkswagen Polo en de Tesla Model 3) bestverkochte auto van Nederland. De Astra moest genoegen nemen met een zeventiende positie in de verkoopranglijst. De 1.5-diesel, een viercilinder, is in grote lijnen gelijk aan die van de vorige Focus. Het vermogen bedraagt nog steeds 120 pk, het koppel steeg van 270 naar 300 Nm. Een fraaie waarde. Op basis van deze gegevens verwacht je een motor die veel beter presteert dan de iets zwakkere driecilinder van de Astra. Toch valt dat in de praktijk een beetje tegen. De turbo heeft duidelijk even tijd nodig om op gang te komen. Trap bij 1.500 toeren het gaspedaal in en er gebeurt de eerste paar seconden vrijwel niets, dan begint de motor trekkracht te leveren en pas vanaf zo’n 2.000 toeren komt er echt leven in de brouwerij.

Het moet in eerste instantie echt heel diep uit de kelder komen. In het rijmenu kun je voor de modus ‘ST’ kiezen. Dan is de gasprespons beter, maar nog altijd heeft hij moeite om vanaf een laag toerental op stoom te komen. Op vrijwel alle tussensprints weet de Focus de Astra voor te blijven. Alleen de altijd lastige 80-120 km/h in de zesde versnelling verloopt bij hem iets trager dan bij de Opel. Dat doet in elk geval vermoeden dat de Astra met de 120 pk diesel vlotter is dan de even sterke Focus. Pluspunt van de viercilinder is zijn uiterst gecultiveerde karakter. De motor loopt mooi rond en is aan genaam stil. Op dat punt verslaat hij de driepitter. Ook de Focus heeft een zesbak (automaat is leverbaar, meerprijs € 3.000) en die schakelt weliswaar goed, maar niet zo verfijnd als die in de Opel.

De besturing is eveneens direct en de in gezette lijn wordt uiterst nauwkeurig gevolgd, ook op hoge snelheid. Toch is de Focus door de jaren heen wat milder geworden. Zo opwindend als die eerste was, is deze niet. Dat komt ook doordat de concurrentie niet heeft stilgezeten, bewijst de Opel in dit vergelijk. Het neemt niet weg dat de Ford een enorm fijne auto is om mee te sturen en hij is zelfs een tandje comfortabeler geveerd dan de Astra. Daar speelt de langere wielbasis ook een rol in. Vanbinnen oogt de Ford bijdetijds. Na een rit in de Opel vallen de minder goed zittende stoelen helaas wel op, ook al zijn ze lang niet slecht. De zitting is te vlak, dat wreekt zich op lange ritten. Op het dashboard zit alles op een logische plek; alleen het bedieningspaneel van de klimaatregeling zit te laag. Dat gevoel hebben we ook bij de klokken, waarvan de wijzerplaten ook nog eens enigszins schuin voorover lijken te liggen. Anders dan in vrijwel alle andere auto’s moet je steeds de blik iets omlaag richten om op het instrumentarium te kijken.

De meters voor tank en motortemperatuur zitten zelfs helemaal onderin. Wat vormgeving en materiaalkeuze betreft, heeft Ford de zaken goed voor elkaar. Bij het inschakelen van de ruitenwissers kan het gebeuren dat je per ongeluk de achterruitwisser aanzet. Dat gaat met een kantelknopje op het uiteinde van die stengel en dat bedien je dus al snel zonder het te willen.

BEPERKTE OPTIEMOGELIJKHEDEN

Opel heeft voor deze test een versie ingezet die niet langer leverbaar is. Voor het vergelijk zijn we daarom uitgegaan van de Business Edition. Heel veel opzienbarende opties zijn niet aan boord. Wat vooral ontbreekt, zijn de assistentiesystemen. Het bekende Opel Eye System is niet op deze versie leverbaar, dodehoekwaarschuwing evenmin. Dat geldt ook voor zaken als adaptieve cruisecontrol en verkeersbordherkenning. Ze staan in de prijslijst, maar het pakket is niet leverbaar in combinatie met dit uitrustingsniveau en alleen maar in combinatie met de 1,4-litermotor met traploze automaat. De 17-inch wielen die onder onze testauto zitten, zijn ook niet meer te bestellen. Met name op het gebied van veiligheidsen assistentiesystemen loopt de Astra, zelfs na zijn facelift, achter op de concurrentie.

Diffused Silver, zo heet de lakkleur van deze Focus, en die staat niet meer in de prijslijst. Kentekenfetisjisten zullen waarschijnlijk al hebben opgemerkt dat de testauto bijna een jaar oud is. Klopt, hij is afkomstig van de dealer in Heerenveen, aangezien de importeur geen Focus diesel in de gelederen had. Althans, niet de versie die wij graag hadden. Als Titanium Business zit de Focus al vrij goed in de spullen. Ook met assistentiesystemen, zoals automatisch remmen in noodsituaties en rijstrookassistentie. En er zijn opties meebesteld, waaronder een pakket met adaptieve cruisecontrol en assistentie voor grootlicht, uitwijken en verkeersbordherkenning. De elektrisch te openen achterklep en het B&O-luidsprekersysteem zijn fijn en zinvol. Bij elkaar drijft het de prijs van de auto flink op en is deze Focus duurder dan een Mondeo Wagon Hybride Titanium!