Peugeot 205 - Reportage

Un sacré numero: de reclamekreet in Frankrijk van de Peugeot 205 in de jaren 80 was dubbelzinnig, want sacré betekent volgens het woordenboek ‘heilig’, maar in straattaal, zoiets als ‘verdraaid’. Dat was niet alleen mooie marketingpraat, want in de eerste helft van dat decennium was Peugeot op sterven na dood. Wat het merk meer dan nodig had, was een succesnummer, een sacré numero, en dat werd de 205. In Nederland luidde de kreet overigens ‘een sterk nummer’.

We zijn inmiddels 35 jaar verder en het feit dat je nog steeds een 205 in het verkeer kunt zien zonder dat deze echt opvalt, zegt alles over het geheim van het ongelofelijke succes van de Deux Cent Cinq. Weinig ontwerpen uit de historie van de auto mobiel zijn zo tijdloos gebleken (en gebleven) als de 104-opvolger die in 1983 het levenslicht zag en tot 1998 in productie bleef.

STRAFFE WIND

Maar terug naar het heden, 2019, het jaar waarin de ooit zo gewone Peugeot 205 aardig op weg is naar de status van klassieker. Een youngtimer is het in elk geval al lang en breed, niet alleen door wat hij heeft betekend voor zijn merk en de mate waarin de 205 jarenlang het straatbeeld heeft gedomineerd, maar ook dankzij de grote schare liefhebbers die hun 205’jes koesteren. Uit die kringen is een groot deel van het eskader afkomstig dat vandaag tot onze beschikking staat. Twaalf voorgangers van de 208, waarvan tien 205’s, staan op ons te wachten voor de fabriek in Mulhouse.

Helaas staat deze ochtend rond Schiphol een straffe wind, zodat veel vluchten, waaronder de onze, zijn geannuleerd. Het vertrek vanuit Mulhouse missen we daardoor, maar dankzij een Franse chauffeur met Italiaans temperament weten we de tussenstop, in La Neuveville aan de Zwitserse Bielersee te bereiken voordat de karavaan dat doet en haken we daar alsnog aan.

NEGENHONDERD KILO

Uit het rijke aanbod kiezen wij voor de GTI 1.9 van bouwjaar 1991, al was het maar omdat dit in zijn hoogtijdagen de auto was om mee voor de dag te komen. Dit exemplaar heeft een Nederlands (grijs) kenteken en is ter beschikking gesteld door Mario Müller, verzamelaar en voorzitter van de Peugeot 205-309 Club Nederland.

Al zou je het op grond van zijn optische staat al verwachten, toch is het een verrassing hoe goed deze auto nog rijdt. Met 130 pk maak je tegenwoordig weinig indruk meer, maar vergeet niet dat deze 205 nog geen negenhonderd kilo weegt. Bovendien zijn het niet zozeer de harde cijfers die het rijden in een 205 GTI zo geweldig maken, maar vooral de beleving. De puurheid, de directheid van de onbekrachtigde besturing, het mechanische gevoel in de koppeling en versnellingsbak, het hese roffeltje uit de uitlaat: alles maakt dat je je één voelt met de auto. Met de meeste auto’s van deze leeftijd is het aardig aanpoten in het moderne verkeer, maar daar heb je met zo’n GTI geen enkel probeem mee. Van dat verkeer krijg je in elk geval genoeg mee, want al rijdend geniet je van een van de typische kenmerken van de 205-koets: de enorme raampartijen. Het is bijna alsof je op een plank zittend over straat gaat, niet omgeven door wat dan ook. Veel directer en meer betrokken wordt het amper.

De Bielersee hebben we inmiddels achter ons gelaten en we rijden binnendoor richting Neuchâtel en het gelijknamige meer. Dat gaat binnendoor, van rotonde naar rotonde, waardoor we steeds weer kunnen genieten van het directe stuurgevoel van de auto. Met het minste duwtje tegen het stuur zet de lage neus zich in de richting. Bij een moderne auto willen we zo min mogelijk aandrijfkrachten in het stuur voelen, maar in zo’n oude GTI hoort het juist, maakt het deel uit van de beleving.

VAN DE TROON GESTOTEN

Hoe indrukwekkend ‘onze’ 205 GTI 1.9 ook is, hij maakt slechts deel uit van een kleurrijke karavaan, een lange parelketting. Voor ons rijdt een schitterende, rode CTI 1.6L uit 1989 en alsof het de gewoonste zaak van de wereld is, rijdt die weer in het kielzog van een witte CTI 1.6L uit 1994, die de eer heeft de jongste 205 in dit gezelschap te zijn. Op grotere afstand van ons rijdt een 205 die de onze – wat betreft prestaties in elk geval – van de troon heeft gestoten. Toegegeven, hij was niet af fabriek zo potent, maar de Italiaanse Gutmann is vandaag niet alleen de krachtigste, maar ook de zeldzaamste youngtimer.

Al zijn het dan vooral 205’jes die de klok slaan, de geschiedenis van de compacte Peugeot is natuurlijk niet compleet zonder de modellen die de brug hebben geslagen tussen de legendarische 205 en de tweede generatie 208 waar dit feest allemaal om te doen is. Een zilvergrijze Quicksilver uit 2004 vertegenwoordigt de Peugeot 206, een model dat in 1998 de zware, zo niet schier onmogelijke taak kreeg om het succes van de 205 voort te zetten. Inmiddels weten we dat de auto zich buitengewoon goed van deze taak heeft gekweten. Zo’n tien miljoen exemplaren verlieten de diverse fabrieken in Europa, Azië en Zuid-Amerika en wie verder kijkt dan zijn grenzen, zal ontdekken dat het succes van de 206 tot op de dag van vandaag voortduurt. De 206 had zijn succes te danken aan zijn kwieke stuurgevoel en frisse uiterlijk, maar wat natuurlijk ook meehielp was de uitgebreide keuze aan koetsvormen. Zo kwam er een SW (op sommige markten ook in een opgeruigde en opgehoogde Escapade) en natuurlijk de 206 CC, de auto die de coupé-cabriolet democratiseerde en daarmee een nieuwe rage in gang zette.

KWIEK STUURKARAKTER

Eén van de jongste deelnemers is een donkergrijze 207 Féline 1.6L HDi uit 2010, een model dat in 2006 verscheen. Waar de 206 de zegetocht van zijn voorganger aardig wist te prolongeren, bleek de 207 daar meer moeite mee te hebben. Het kwieke stuurkarakter was verdwenen en wellicht was de 207 qua looks wat minder onderscheidend. Ook de 207 verscheen als CC en SW. Van de laatstgenoemde kwam eveneens een opgehoogde versie, ditmaal onder de naam SW Outdoor. Anders dan de 206 SW Escapade haalde deze Outdoor de Nederlandse showrooms wél.

De afzwaaiende Peugeot 208 beleefde in 2012 zijn debuut op precies dezelfde plek waar zijn tweede generatie dezer dagen aan de wereld wordt getoond: de Palexpohallen in Genève. Ditmaal houdt Peugeot vast aan de bestaande cijfercombinatie en dat is alleen al toepasselijk omdat Peugeot dit jaar zijn 208-ste verjaardag viert (het bedrijf begon als metaalgieterij). Het is onwaarschijnlijk dat de nieuwe 208 ooit dezelfde cultstatus zal bereiken als de auto die ons er vandaag heen bracht, maar laten we wel zijn: Peugeot heeft anno 2019 niet de reddingsboei nodig waar ze in 1983 zo om schreeuwden. Anderzijds: de 208 wordt wel de eerste compacte Peugeot die als volledig elektrische auto leverbaar wordt.

Wellicht is dat over 35 jaar een aanleiding om met de eerste elektrische 208 naar Genève af te reizen voor de onthulling van de nieuwe 20-whatever. Ook dan zullen we nog warme herinneringen koesteren aan de Deux Cent Cinq, dat leuke koetsje dat Peugeot zeventig jaar geleden van de ondergang redde. Met recht ‘un sacré numéro’.