Weblog Ken – Belgische politiek aast op een echt puntenrijbewijs

Vijf jaar geleden was het bijna zover. Toen lag er een concreet voorstel op tafel voor een Belgisch puntenrijbewijs, inclusief een wettelijk kader. Dat kwam er uiteindelijk niet, omdat de uitgaande regering andere prioriteiten had en er niet genoeg verkeerscontroles waren. Vandaag liggen de kaarten anders.

Toegespitst op recidivisten

Concreet staat het puntenrijbewijs in het regeerakkoord van Bart De Wever (N-VA), die zijn rol als formateur voortzet en de ambitie heeft om premier te worden van de federale regering. Hij krijgt daarbij steun van Groen-Ecolo, dat als fractie een wetsvoorstel heeft ingediend om het bestaande kader van het puntenrijbewijs aan te passen. Daardoor zou het systeem zich meer gaan toespitsen op recidivisten, die in België te vaak door de mazen van het net glippen. Als er op een verkeersovertreding geen gerechtelijke uitspraak volgt, eindigt het verhaal immers met een geldboete. Overtreders moeten dus echt meermaals voor de rechter verschijnen alvorens er recidivisme wordt vastgesteld, maar zelfs dan is er geen garantie op een adequate aanpak. Het verhaal van de vijftiger die al meer dan tien keer was veroordeeld, een rijverbod had en begin augustus onder invloed een jong gezin doodreed, zindert terecht na in België.

Omgekeerd model

Als het puntenrijbewijs er deze keer wel komt, schaart België zich bij de 22 andere Europese landen die het model al hanteren. Toch zou de Belgische versie anders zijn dan de Franse en de Nederlandse. Het verschil met laatstgenoemde is dat quasi alle overtredingen in rekening worden genomen, het verschil met het Franse systeem zit hem in de telling. In Frankrijk verlies je bij elke overtreding punten, om je rijbewijs bij nul in te leveren, in België zou je door overtredingen negatieve punten opbouwen, met hetzelfde resultaat tot gevolg. De ernst van de overtreding bepaalt het aantal punten, gaande van twee punten voor lichte overtredingen tot zes punten bij zware inbreuken tegen de verkeerswetgeving. Wanneer het totaal van twaalf punten is bereikt, verliest de bestuurder zijn rijbewijs voor drie maanden. 

Tot 150 verkeersdoden minder

Dankzij de herstelprocedure kun je een intrekking tussen de acht en de elf punten voorkomen door een opleiding te volgen. Daardoor verdwijnen er dan vier punten van je saldo. De historiek wordt twee of drie jaar bijgehouden en na die tijd automatisch gereset naar nul, op voorwaarde dat er ondertussen geen punten zijn toegevoegd. Als de rijbewijshouder na die reset opnieuw twaalf punten verzamelt, wordt het roze papiertje geen drie maanden, maar voor zes of zelfs negen maanden ingetrokken. De nieuwe CD&V-parlementsleden Tine Gielis en Nawal Farih hebben op hun beurt een voorstel ingediend om de regels rond recidive uit te breiden, hoofdzakelijk naar rijden onder invloed toe. Dat zou volgens de politica’s niet alleen zes strafpunten moeten opleveren, maar ook meteen een alcoholslot in de wagen. Volgens het Vlaams Verkeersinstituut VIAS zou het puntenrijbewijs dan weer geen verschil maken voor negentig procent van de Belgische bestuurders, maar het eerste jaar wel 50 tot 150 verkeersdoden kunnen vermijden.