Wegwijs in verwarming voor je camper

Elke moderne camper heeft verwarming aan boord. Meestal bouwt de fabrikant een standaardsysteem in. Maar of dat ook de beste keuze is? Beter is het om van tevoren over je eigen eisen en wensen na te denken en, vervolgens, het juiste verwarmingssysteem te kiezen. Gebruik ik mijn camper alleen in de zomer of ga ik ook in een ander seizoen op pad? Welke reizen heb ik de komende jaren op mijn verlanglijstje? Staat daar Scandinavië op, Schotland misschien of de Alpen? Daar kan het elk seizoen behoorlijk fris zijn en dan wordt het al gauw onbehaaglijk in de camper. 

Standaard verwarming in de camper niet altijd ideaal

Zelfs met ingeschakelde verwarming kunnen er koude hoekjes zijn en er is echt geen lol aan als je in je mooie camper zit te blauwbekken of naar adem snakt doordat de temperatuur zich niet goed laat regelen. De oorzaak ligt vaak in het feit dat het meegeleverde verwarmingssysteem niet bij het formaat van de camper past of dat het op een ander gebruiksprofiel is afgestemd. Ook is het systeem soms niet op de juiste manier ingebouwd. Als de uitblaasopeningen op de verkeerde plaats zitten, kan de warme lucht zich niet goed verspreiden en blijf je met koude hoeken zitten. Niet getreurd, want er zijn prima oplossingen voor dergelijke problemen – bijvoorbeeld in de vorm van achteraf in te bouwen (hulp)verwarmingssystemen. Vooral bij gebruikte campers kan dit een uitkomst zijn. In dit artikel gaan we uitgebreid in op de verschillen tussen de diverse verwarmingssystemen.

Brandstofkachel benzine/diesel

Dit is het 

Dit type kachel gebruikt brandstof uit de tank van de camper. Een 12 Volt-aansluiting levert stroom voor de gloeistift en de ventilator. Brandstofkachels zag je vroeger vooral in kampeerbusjes, maar tegenwoordig zie je ze ook steeds vaker in grote campers. Je hebt ze in twee soorten. Een verwarmt de lucht en de andere werkt op basis van warm water. Met luchtverwarming komt het interieur snel op temperatuur. Systemen die water verwarmen, worden in het koelsysteem van de motor geïntegreerd. Ze verhitten het koelwater en die warmte wordt via het ventilatiesysteem van de camper over het interieur verdeeld. Bekende merken zijn Webasto, Truma en Eberspächer.

Zo werkt het Een brandstofkachel die het koelwater opwarmt, onttrekt de benodigde brandstof met een pompje aan de voertuigtank. De brandstof wordt met behulp van een injector en een verdamper over de verbrandingskamer verdeeld. Tegelijkertijd wordt er met een ventilator via een inlaatopening verbrandingslucht aangevoerd. Een gloeistift laat het mengsel van lucht en brandstof ontbranden. De vlam verhit een warmtewisselaar die op zijn beurt de koelvloeistof bij de inlaat en uitlaat verwarmt. Een pomp verdeelt de warmte over het koelwatersysteem van de voertuigmotor. Het stuurapparaat bewaakt de werking van het geheel met sensoren en regelt de verwarming.

+ Geen gesjouw met zware gasflessen.

+ Onafhankelijk van externe energiebronnen.

+ Geen gasflessen die kostbare ruimte innemen.

- Geur van uitlaatgassen (soms bij waterverwarming).

- Monitoren tankinhoud van cruciaal belang.

- Geruis van de ventilator (soms bij luchtverwarming).

Brandstofverwarming gas-lucht

Dit is het

Dit is de klassieke camperverwarming. Marktleider is hier Truma. Met behulp van een gasbrander en een warmtewisselaar wordt lucht verhit en vervolgens met een ventilator over het interieur verspreid. De combi-modellen hebben ook een geïntegreerde boiler met een inhoud van 10 liter. Het is mogelijk om lucht en water tegelijkertijd of onafhankelijk van elkaar te verwarmen. Zeer geschikt voor kleine voertuigen is de Truma Vario Heat. Deze is er in twee uitvoeringen.

Zo werkt het

Via een gasaansluiting krijgt de verwarming zijn brandstof. Een magneetventiel reguleert de gastoevoer. De benodigde verbrandingslucht komt binnen door de buitenste buis van de gecombineerde in- en uitlaat. Een ventilator voert de lucht naar de gasbrander. Met behulp van twee bougies wordt het gas-luchtmengsel in de verbrandingskamer ontstoken. De hete gassen worden aan het uiteinde van de verbrandingskamer bij het keerschot van de vlampijp afgebogen. Vervolgens stromen deze gassen tussen de vlampijp en de binnenwand van de warmtewisselaar door naar de uitlaatpijp. Een omgevingsluchtventilator blaast lucht het apparaat in. Deze stroomt langs de warmtewisselaar en wordt al doende verhit. Via vier uitblaasopeningen wordt de warme lucht over het voertuiginterieur verdeeld.

Koud water komt via een buis in de boiler van het verwarmingsapparaat terecht. Hier wordt het met behulp van een warmtewisselaar verhit. Vervolgens kan het verwarmde water via een leiding naar de kranen van de boordkeuken of de douche stromen.

+ Snel op temperatuur.

+ Water en lucht tegelijk of apart verwarmen.

+ Variabele inbouw mogelijk.

- Afhankelijk van de inbouwplek is er ventilatorgeruis.

- Gasvoorraad vooral ’s winters goed in de gaten houden.

- Door de luchtstroom wervelt stof rond.

Brandstofverwarming-water

Dit is het

Een waterverwarmer inbouwen is vrij complex als het om een camper gaat. Om die reden is inbouw achteraf eigenlijk geen optie. In nieuwe campers worden ze wel geleverd en als je van plan bent er een te kopen, is dit zeker het overwegen waard. Overigens is de Zweedse firma Alde de enige die ze maakt. Het hart van dit type verwarming is een ketel, waarin water met het antivriesmiddel glycol wordt verhit. De opgewekte warmte verspreidt zich door het interieur door middel van radiatoren aan de wanden van de camper. De warme lucht stijgt langzaam op, vermindert de koudestraling vanuit de ramen en brengt ook de wanden en het meubilair op temperatuur. Alde waterverwarming is te combineren met verschillende klimaatsystemen van Truma.

Zo werkt het

Bedienen van de verwarming gaat via een paneel in de camper.

Het hart van de installatie is de verwarmingsketel. Deze werkt op gas of elektriciteit en hij verhit zowel kraan- als verwarmingswater. De ingebouwde elektronica controleert en stuurt de werking van de ketel. Werkt hij op gas, dan zorgt een ventilator voor de aanvoer van verbrandingslucht naar de brander. Los daarvan zijn er nog elektrische verwarmingselementen die het opwarmproces versnellen of zelfstandig werken. De installatie verwarmt zowel kraanwater als een water-glycolmengsel, dat door de convectoren en platte radiatoren in het interieur van de camper stroomt. Extra’s zoals vloerverwarming, een handdoekenradiator, een aanjager met ventilator voor snelle opwarming van het interieur, verwarmingsmat in de cabine, een warmtewisselaar voor het voorverwarmen van de motor en een speciale verwarming voor de stoelen voorin zijn ook leverbaar.

+ Gelijkmatige warmte.

+ Warmtewisselaar benut restwarmte van de motor.

+ Keuze uit gas of elektriciteit als energiebron.

- Inbouw achteraf eigenlijk niet mogelijk.

- Lange opwarmtijd.

- Kostbare aanschaf.

Elektrische en hybride verwarming

Dit is het

Zuiver elektrische standverwarming is voor campers alleen als aanvulling te koop van de merken Webasto en Truma. Truma heeft ook enkele hybride varianten. Die kunnen 100 procent elektrisch werken, uitsluitend op brandstof of beide. Verder heeft Truma nog een E-inbouwset voor bestaande campers (vanaf € 449), de compacte Vario Heat. Helemaal nieuw is de hoog-voltage verwarming van Webasto voor elektrische voertuigen. Deze kachel is, volgens de fabrikant, ook geschikt voor toekomstige elektrische campers.

Zo werkt het

De Truma Combi 4E en 6E werken net zoals de andere gas-luchtverwarmingen en de Truma D 6E werkt zoals een dieselkachel. Daarnaast zit er een elektrisch element in de warmtewisselaar. Zodoende kunnen ze als hybride, maar ook puur elektrisch hun werk doen en dat is erg praktisch als je op een camping de verwarming nodig hebt of water wilt verwarmen. De Webasto eThermo Top is bedoeld als aanvullend verwarmingssysteem voor de cabine voorin de camper.  Hij gebruikt de restwarmte van de motor en werkt verder alleen op 230 Volt. Dat laatste geldt ook voor de elektrische standverwarming van Eberspächer. Dit is een waterverwarmer die zowel de motor als het interieur kan voorverwarmen.

+ Emissieloos te gebruiken.

+ E-verwarming bespaart gas.

+ Motor al voor het vertrek warm.

- E-standverwarming doet het alleen als er genoeg stroom is.

- Afhankelijk van de inbouwplaats hoor je de ventilator.

- Kostbare aankoop.

Conclusie

Op het eerste gezicht is het onderwerp standverwarming nogal complex. Het loont de moeite om bij verschillende leveranciers naar de mogelijkheden te vragen. Maak daarnaast een analyse van je eigen kampeergewoonten. Elke systeem heeft zo zijn voor- en nadelen, maar na zorgvuldig onderzoek moet iedereen de standkachel kunnen vinden die hem of haar past.

Tips voor verstandig stoken in de camper

1. Om condensvorming tegen te gaan, is ventileren van groot belang. Zet daarom tweemaal daags ramen, deur en dakluik minstens vijf minuten open.
2. Bij kamperen in de winter goed controleren of de aanzuig- en uitlaatopeningen ijsvrij zijn.
3. Voorkom dat de camper tussen sneeuwmuren staat. Tocht onder het voertuig zorgt voor koude voeten.
4. Let er vooral ’s avonds op dat de resterende voorraad gas of diesel nog volstaat.
5. Een isolatiescherm voorkomt warmteverlies via de voor- en zijruiten van de camper.
6. Ventilatieroosters niet dichtmaken. De toevoer van frisse lucht en de circulatie in de camper moeten altijd zijn gewaarborgd.

Apps voor camper standkachels

• Alde Service voor iOS en Android met gebruiksaanwijzingen, handboeken en adressen van reparateurs. Werkt ook offline.
• Alde afstandsbediening (gratis) voor iOS en Android voor controle en regeling van de standverwarming via Bluetooth of SMS.
• Eberspächer EasyStart Web voor iOS, Android, BlackBerry, Windows Phone en Smartwatch. Werkt via internet. Info over status, diagnose op afstand en onderhoud, maar ook voor controle en regeling van de standverwarming.
• Truma iNet voor het bedienen van alle iNet-geschikte apparaten via iOS of Android en een kastje in de camper, de iNet-box. Werkt via Bluetooth of SMS. Koppeling met Alde warmwatervoorziening is mogelijk. Alarm bij sterke afkoeling of laag gasniveau.
• Webasto ThermoConnect voor het bedienen van de standverwarming met GPS plaatsbepaling. Simkaart voor het stuurapparaat wordt meegeleverd. Geen beltegoed of provider nodig. Laat ook het laadniveau van de voertuigaccu zien.