Special: Hummer, patserbak met militaire roots

Het Amerikaanse leger kwam in 1979 met een eisenpakket voor een 'High Mobility Multipurpose Wheeled Vehicle' (HMMWV). Dit nieuwe voertuig diende als opvolger van de Jeep vooral een brede militaire inzetbaarheid hebben. De HMMWV moest in staat zijn om zowel op als buiten de gebaande paden goede prestaties te leveren. Op het lijstje stond verder onder meer dat het nieuwe voertuig werd geacht om een hellingsgraad van 60 procent te beklimmen en water tot een diepte van 1,5 meter moest kunnen doorwaden. Drie bedrijven dienden een prototype in: AM General, Chrysler Defense en Teledyne Continental. Het leger voerde intensieve tests uit: in totaal legden de prototypes 600.000 mijl (960.000 km) af in bloedhitte en vrieskou. De HMMWV van AM General kwam als beste uit de bus. In 1983 kreeg de fabrikant een contract voor vijf jaar, waarin het leger om 55.000 'Humvees' vroeg, zoals de HMMWV in de volksmond genoemd wordt.

AM General HMMWV prototype

In 1989 kwam de Humvee voor het eerst in actie tijdens 'Operation Just Cause', de Amerikaanse invasie van Panama. De eerste versies van de Humvee, genaamd M998, waren niet voorzien van bepantsering, wat tijdens de 'Battle of Mogadishu' in 1993 (bekend van de film Black Hawk Down) pijnlijk duidelijk werd. Daarom kwam AM General in 1996 op de proppen met de M1114, een Humvee die wél voorzien was van bepantsering. Tot op de dag van vandaag maakt onder meer het Amerikaanse leger nog gebruik van Humvees. De meest recente M1151A1 heeft een 6,5-liter V8 turbodiesel met een vermogen van 190 pk en 515 Nm onder de kap. De Humvee is weliswaar geliefd vanwege zijn terreincapaciteiten, maar de extra bepantsering maakte het voertuig eigenlijk te zwaar voor optimale inzetbaarheid in gevechtssituaties.

Voor de particulier

Het verhaal gaat dat Arnold Schwarzenegger tijdens het filmen van Kindergarten Cop een konvooi Humvees voorbij zag rijden en naar aanleiding daarvan begon te lobbyen voor een civiele variant. Met succes: AM General begon in 1992 met de verkoop van een civiele versie van de M998. Dat werd de inmiddels legendarische Hummer H1. De H1 deelde veel componenten met zijn militaire evenknie en werd op dezelfde assemblagelijn in elkaar geschroefd. Hij kreeg onder meer zaken als extra geluiddemping en airconditioning aan boord. Om het af te maken, voorzag men de H1 van een glanzende laklaag. Desondanks is de Hummer H1 weinig geciviliseerd. In principe kan de H1 vrijwel alles doen wat een Humvee ook kan, maar het militaire uitgangspunt maakt dat de H1 een behoorlijk ruig randje heeft. Halverwege 2006 viel het doek voor de H1, onder meer wegens een dalende vraag en steeds strenger wordende emissie-eisen voor diesels. De laatst geproduceerde variant was de H1 Alpha, met een 304 pk en 704 Nm sterke 6,6-liter Duramax V8 turbodiesel onder de kap.

Hummer H2

In 1999 had AM General de merknaam Hummer al verkocht aan General Motors, maar de oorspronkelijke fabrikant bleef de H1 bouwen. De eerste Hummer van GM was de H2, die in 2002 het levenslicht zag. In tegenstelling tot de H1 was de H2 wél ontworpen met particulier gebruik als uitgangspunt. GM contracteerde AM General voor de assemblage. Onder de kap van de H2 ligt een Vortec V8. In eerste instantie had het blok een cilinderinhoud van 6 liter en leverde het 320 pk, later kwam daar 10 pk bij. In de laatste modeljaren groeide de cilinderinhoud naar 6,2 liter en nam het vermogen toe tot 398 pk. Niet dat dit leidde tot spetterende prestaties: de sterkste versie van de H2 accelereerde in 9,1 seconden naar de 60 mph (97 km/h). De utilitaire inborst van de H1 was verdwenen. In de H2 waren zaken als verwarmbare en elektrisch verstelbare voorstoelen, een Bose-geluidssysteem en een DVD-speler aanwezig.

De Hummer H2 lijkt haast de oorsprong te zijn van het woord 'patserbak' hier in Nederland. Kroymans importeerde het voertuig vanaf 2006 naar Nederland. De vanafprijs van de 3.000 kg wegende zuipschuit bedroeg destijds €93.650, met de huidige CO2-afhankelijke bpm was die zonder twijfel een heel stuk hoger geweest. Voor ons kikkerlandje was en is de H2 uiteraard asociaal groot. Dankzij zijn hoekige uiterlijk en matige interieurafwerking beschouwde men hem nooit als een icoon van verfijning. Maar filmsterren en rappers smulden ervan. De H2 was een graag geziene gast in videoclips en werd niet zelden voorzien van nóg grotere wielen, vleugeldeuren, beeldschermen in de kofferbak, opvallende kleuren en andere dubieuze bijdragen uit de tuningwereld.

Ondergang en wederopstanding

Hummer introduceerde in 2006 een derde model, speciaal voor de internationale markt: de H3. Deze werd in tegenstelling tot de H1 en H2 niet gebouwd door AM General. De H3 was gebaseerd op het GMT355-platform, waar onder meer de Chevrolet Colorado en GMC Canyon op stonden. Onder de kap had men keuze uit een 3,5-liter (later 3,7) vijfcilinder turbodiesel of een 5,3-liter V8 op benzine. De H3 had in Nederland een vanafprijs van €57.990 en was qua formaat vergelijkbaar met auto's als de BMW X5 en Mercedes M-klasse. In Europa heeft hij het nooit echt goed gedaan. De financiële crisis van 2008 vormde de doodsteek voor Hummer. General Motors wilde van het noodlijdende merk af en was in onderhandeling met het Chinese Sichuan Tengzhong. Hummer zou voor $150 miljoen (€126 miljoen) van eigenaar wisselen. Deze deal liep echter stuk, net als een aantal andere pogingen. Uiteindelijk kondigde GM op 7 april 2010 het einde van Hummer aan.

Hummer H3

De merknaam beleeft echter een wederopstanding. GMC heeft Hummer afgestoft en komt met een volledig elektrische reïncarnatie: de Hummer EV. Deze is nog steeds erg groot en hoekig, maar het zuipschuit-imago dat de H1, H2 en H3 door de jaren heen zorgvuldig hadden opgebouwd, is verleden tijd. De topversie van de Hummer EV krijgt drie elektromotoren die gezamenlijk een vermogen van 1.014 pk leveren. Daarmee moet de kolos in drie seconden naar de 97 km/h (60 mph) sprinten. De vanafprijs van dit topmodel bedraagt omgerekend zo'n €95.000, maar de Hummer EV zal de oversteek naar Nederland niet maken.