Bouwmarkt in Born?

Halverwege de jaren zestig had DAF de wind in de zeilen. In Eindhoven liepen steeds meer vrachtwagens en personenauto's van de band. De fabriek begon te knellen en uitbreiding was noodzakelijk. In diezelfde periode betekende de opkomst van aardolie en aardgas de doodsteek voor de steenkolenwinning in de Limburgse mijnen. Veel kompels kwamen in de jaren zestig dan ook op straat te staan. Eén plus één is twee: DAF bouwde in Limburg een personenautofabriek, er was in die regio tenslotte arbeidspotentieel genoeg. In 1967 rolde de eerste DAF in Born van de band, de vrachtwagenproductie bleef achter in de lichtstad. De personenautofabriek en de vrachtwagenfabriek groeiden steeds verder uit elkaar. Volvo nam in Born de regie over, om die later op haar beurt weer geleidelijk aan Mitsubishi over te dragen.

Tien jaar geleden studeerde ik af bij NedCar in Born. De Volvo 400-serie liep op z'n laatste benen en er werd druk gewerkt aan nieuwe modellen. Er heerste een positieve stemming. Ik was betrokken bij een project om de fabriek in te richten voor een recordcapaciteit van 280.000 auto's per jaar (met de Volvo's S en V40 en de Mitsubishi's Carisma en Space Star is dat record een paar jaar later nog op een haar na gehaald ook), iedereen had goede moed. Wat een verschil met Eindhoven, waar DAF op dat moment net weer een beetje opkrabbelde uit het dal na het faillissement van een paar jaar eerder. Inmiddels zijn de zaken precies omgekeerd: DAF maakte vandaag bekend dat ze in 2005 een recordjaar hadden, zowel in omzet, winst als productieaantallen. Heel wat anders dan zestig kilometer zuidelijker waar vorig jaar slechts 115.000 auto's van de band liepen en vandaag de fabriek stilgelegd werd omdat DaimlerChrysler de stekker uit de Smart Forfour heeft getrokken en Mitsubishi nog wel de garantie heeft gegeven door te gaan met de productie van de Colt, maar niets zwart op wit wil zetten over eventuele opvolgers.

U begrijpt: het doet me geen plezier om te zien dat het niet goed gaat met de enige Nederlandse autofabriek van formaat en ik wil iedereen daar een hart onder de riem steken.  Toch denk ik dat we realistisch moeten blijven. Wat heeft Mitsubishi er voor belang bij om Born open te houden? Al is het sneu voor de bevolking in een gebied dat veertig jaar geleden ook al wat arbeidsproblemen kende, maar zo'n 1.000 kilometer oostwaarts is het voor het Japanse concern veel voordeliger om auto's voor de Europese markt te bouwen. Ik denk dan ook niet dat de vakbonden al te hoge eisen mogen stellen aan Mitsubishi, anders zit er binnen de kortste keren een bouwmaterialenzaak aan de Dr. Hub van Doorneweg in Born, dat zie je namelijk wel vaker met oude autofabrieken.