Test: Nissan Leaf 30 kWh (2016)

Een heet hangijzer bij elektrische auto's is de reikwijdte. Met welke actieradius kun je leven? Wanneer we in 2009 - nog vóór de introductie van de Leaf - met een Nissan-ingenieur spreken, weet deze ons te melden dat wanneer in de toekomst de energiedichtheid van accu's toeneemt de kans groot is dat Nissan juist voor een gelijkblijvende accucapaciteit kiest met een compactere en lichtere batterij. De actieradius van de Leaf was volgens de man al groot genoeg. Terug naar nu. Nissan is er inderdaad in geslaagd de energiedichtheid van z'n accu's te verbeteren. Echter … er is niet voor gekozen om het gewicht terug te dringen maar juist om meer elektriciteit mee te nemen en daardoor een grotere actieradius te creëren. Behalve met een accu met een capaciteit van 24 kWh is de Leaf nu ook verkrijgbaar met een 30 kWh-variant, da's een kwart meer. Hierbij blijft de interieurruimte ongewijzigd en wordt de auto zelfs iets (21 kg) zwaarder. De opgegeven actieradius volgens de NEDC-meetcyclus wordt hierdoor evenredig veel opgerekt: van 199 km naar 250 km. Blijkbaar speelt de actieradius toch een grotere rol dan volume en gewicht. Dit wordt nog eens onderstreept door de vier jaar gratis snelladen bij de Fastned-stations die Nissan bij aanschaf van een nieuwe Leaf aanbiedt.

Gratis snelladen

Nissan is overigens de eerste om toe te geven dat de opgegeven 250 kilometer met de 30 kWh-accu niet de realiteit zijn. Onder gemiddelde omstandigheden gaat de fabrikant uit van een reikwijdte tussen de 125 en 200 kilometer. Da's beduidend minder dan het officiële getal maar nog altijd meer dan de 100 tot 160 km die Nissan onder normale omstandigheden opgeeft voor de 25 kWh-Leaf.

Een week lang hebben we met de 30 kWh Leaf rondom de redactie gereden. Angst om met een lege accu stil te vallen hebben we daarbij niet gehad, doorgaans hadden we volgens de boordinstrumenten een actieradius van zo'n 140 tot 160 kilometer, keurig binnen de reële verwachting van Nissan. Met de nodige discipline hebben we de auto zoveel mogelijk aan de stekker gehangen, en ook een paar maal bij één van de 50 Fastned-stations opgeladen. Uiteraard speelt het rijgedrag een rol, net als de gekozen route. Maar minstens zo belangrijk is de buitentemperatuur en die was bepaald niet hoog tijdens onze testweek.

Prinses op de erwt

Als je het slim uitkient kun je het interieur alvast preconditioneren wanneer de auto nog aan de lader staat met de elektriciteit uit het laadsnoer. Je hoeft hiervoor niets uit de accu te slurpen. Maar ook de temperatuur van de accu zelf speelt een rol bij z'n prestaties. De accu vertoont prinsessengedrag: hij gedijt het beste bij kamertemperatuur. Wanneer een accu kouder wordt zullen de chemische omzettingen die in de accu plaatsvinden trager verlopen en bij te lage temperatuur zelfs helemaal stoppen, zowel tijdens het laden als het belasten. Hierdoor daalt dan ook de snelheid waarmee de elektronen naar buiten komen (de stroom) en zal de accu minder vermogen kunnen leveren. En of dat al niet erg genoeg is neemt bij lage temperaturen de inwendige weerstand van een accu toe (wat vermogen kost) waardoor ook de spanning van de accu zal dalen, en dat heeft op zijn beurt ook weer een negatieve invloed op het vermogen van de accu. Zijn we er al? Nee, nog niet. Op een gegeven moment neemt de inwendige weerstand van de accu zo veel toe, dat er helemaal geen elektronen meer willen stromen, dit ondanks dat er misschien nog wel elektronen in het lithium over zijn die nog naar buiten zouden 'willen' maar het gewoon niet meer kunnen. Oftewel de capaciteit loopt sterk terug.

Wanneer de accu stroom levert produceert-ie warmte, alleen een te warme accu is (net zo min als een te koude) niet ideaal. Bij te hoge temperatuur neemt de levensduur van de batterij sterk af, als gevolg van een onomkeerbaar proces waardoor de elektrode onbruikbaar wordt als accupool. Om accu's tegen oververhitting te beschermen worden ze gekoeld. Omgekeerd is dit koelsysteem ook te gebruiken om onder koude omstandigheden de accu alvast te verwarmen tot hij op werktemperatuur is. Dan is z'n rendement optimaal, is z'n capaciteit maximaal en kan-ie een autoleven lang mee. Een prettige gedachte. Desalniettemin hebben we wel constant vanuit een ooghoek het instrumentarium in de gaten gehouden.