Test: Mazda 3 SkyActiv-X 180 Luxury (2020)

De Mazda 3 is nu een goed jaar onder ons en het moet gezegd dat de auto indruk maakt. Net als zijn voorganger scoort de auto dankzij een uitzonderlijk fraai interieur, goede rijeigenschappen, bijzondere techniek en een eigenzinnige koets. Toch komt de auto pas nu volledig tot zijn recht, want vanaf het begin was duidelijk dat dit model en de CX-30 als eerste worden voorzien van de nieuwe Skyactiv-X-motor. Over deze motor wordt al jaren gesproken, en niet zonder reden. Het blok is de eerste benzinemotor die grotendeels werkt als een dieselmotor. De SPCCI (Spark Controlled Compression Ignition), zoals het blok is genoemd, maakt nog wel gebruik van bougies, maar vertrouwt de verbranding onder de meeste omstandigheden grotendeels aan de compressie toe. De zelfontbrander op benzine moet de lage NoX- uitstoot van een benzinemotor combineren met het lage verbruik en het hoge koppel van een diesel en maakt daarbij ook gebruik van een compressor en Mild Hybrid-techniek. Interessant, maar dat is uiteindelijk ook wat andere merken hopen te bereiken met kleine, efficiënte turbomotoren. Op papier lijkt er alvast bijzonder weinig reden om nog voor de Skyactiv-G van Mazda te gaan. Voor € 950 meer biedt de ‘X’ maar liefst 180 in plaats van 122 pk, terwijl het lagere verbruik en de ongetwijfeld hogere restwaarde de bescheiden meerprijs vaardig compenseren. In de praktijk is het karakter van de Skyactiv-X goed vergelijkbaar met dat van de Skyactiv-G. Dat het in beide gevallen om een (zeldzame!) turboloze twee-liter gaat, resulteert ook hier in een lekker lineaire krachtafgifte. Ondanks het geclaimde dieselkarakter moet er nog altijd behoorlijk worden doorgehaald in de versnellingen om het onderste uit de kan te halen, maar dan is de Mazda wel behoorlijk vlot. De acceleratie gaat gepaard met een donkere brom die soms wat té doordringend is, waardoor de niet geheel toevallige associatie met een diesel zich af en toe toch opdringt. Op de snelweg maakt de Mazda bovendien relatief veel toeren, wat evenmin bijdraagt aan het geluidscomfort. Dat er iets bijzonders onder de kap ligt, blijkt ook als de toerenteller de ‘4’ passeert. Dan schakelt het SPCCI-systeem uit en gaat de motor over op normale verbranding, wat voelbaar is door een schokje. De revolutionaire tweeliter is in ons geval gekoppeld aan de voorbeeldig schakelende handbak die we van Mazda gewend zijn. Verstokte automaatrijders komen bij de 3 voor een dilemma te staan, want de automaat van de Japanners maakt doorgaans weinig indruk. Het stuurgedrag doet dat wel. De Mazda 3 is niet uitgesproken dynamisch, wel heerlijk communicatief. Het stevige, maar geweldig uitgebalanceerde onderstel betrekt de bestuurder lekker bij het rijden. Iets soortgelijks geldt voor de besturing, die voldoende rust geeft, maar tegelijkertijd niet afstandelijk of te licht is.

Eigenwijze keuzes

De relatief scherp geprijsde Mazda moet zelfs in de hier getoonde Luxury-trim ‘slechts’ € 33.760 opbrengen. De auto is voor dit bedrag bovendien afgeladen met onder meer elektrisch verstelbare, verwarmbare en met leer beklede stoelen, een dik audiosysteem en dynamische ledkoplampen. De Mazda blinkt uit op het gebied van afwerking en uitstraling. In een eerdere vergelijking met reguliere C-segmenters won de auto het onderdeel ‘interieur’ met gemak, en één blik op het binnenste is genoeg om te zien waarom. Het smaakvol strak, maar tegelijkertijd onderscheidend vormgegeven dashboard is gehuld in fraai leer en hoogwaardige kunststoffen. De kwaliteitsbeleving is top, bedieningselementen zijn helder geclusterd en Mazda maakt hier en daar eigenwijze, maar geslaagde keuzes. Zo is het infotainmentsysteem niet voorzien van een touchscreen, maar van een draaiknop. Dat kennen we al jaren van dit merk, maar met de komst van de nieuwe 3 introduceerde Mazda wel een nieuwe versie van zijn digitale omgeving. Dat oogt strak en modern en is voorzien van een heldere menustructuur, al zijn sommige woorden wat onhandig gekozen. De draaiknop-bediening is erg prettig tijdens het rijden, zeker doordat het scherm door deze keuze lekker hoog op het dashboard kon worden geplaatst. Als er een telefoon met het standaard aanwezige Android Auto of Apple CarPlay wordt aangekoppeld, blijkt de draaiknop helaas minder fijn, want daarvoor zijn de telefoonprojecties duidelijk niet bedoeld. Het instrumentarium is erg overzichtelijk. Het is deels digitaal, hoewel daarvan weinig is te zien. De middelste klok kan zich iets anders manifesteren, maar onder veruit de meeste omstandigheden zien we gewoon smaakvolle, maar ook erg traditionele meters. Het standaard aanwezige head-up display is dan ook een fijne toevoeging, onder meer voor navigatie-instructies.

De zitpositie achter het stuur is ronduit top. Tenminste, voor wie een lage zit een prettig uitgangspunt vindt. Door de fijn geplaatste, hoge armsteunen en het uitgebreid verstelbare stuur past de auto ons als een handschoen, al is de 3 minder geschikt voor wie overzicht belangrijker vindt. Met name de dode hoek rechtsachter is dankzij de forse C-stijlen enorm. Ook achterpassagiers voelen zich daardoor lekker geborgen, hoewel de term ‘opgesloten’ hier wellicht meer van toepassing is. Erger is het daadwerkelijke gebrek aan ruimte, want door het lage plafond en de hooguit redelijke beenruimte is het ruimteaanbod achter in de 3 echt ondermaats.