Deze Duitse en Franse klassiekers bevestigen alle vooroordelen - Audi 80 versus Peugeot 304

Tegenwoordig weten we wel beter, als het om de genoemde vooroordelen gaat. Zeker wat veerkarakter betreft, heeft er een ommekeer plaatsgevonden. Menig Duitse auto staat zachter op zijn pootjes dan een vergelijkbaar Frans exemplaar. 

Audi 80 en Peugeot 304 duurder dan concurrenten

Voor deze test hebben we twee fraaie, compacte middenklassers uit begin jaren 70 bij elkaar gezocht. Wie de toenmalige prijslijsten bestudeert, kan de conclusie trekken dat zowel de Audi als de Peugeot net wat kostbaarder waren dan enkele van hun even grote soortgenoten, zoals de Opel Ascona, de Ford Taunus en de Renault 12. Zouden we dit vertalen naar het heden, dan mogen we beide kandidaten als premium-auto's aanmerken. Van Audi zijn we die positionering wel gewend, van Peugeot minder. Toch was Peugeot ten opzichte van landgenoten Citroën, Renault en Simca lange tijd het merk met de wat duurdere en vooral zeer degelijke auto's.

Peugeot bouwde geen goedkope volksauto's

Het merk uit de Elzas bouwde als enige van de vier nu eenmaal geen goedkope volksauto's; de in 1965 gepresenteerde 204, een ruime vierdeurs sedan, was tot de komst van de 104 in 1971 hun kleinste model. En dat was heel andere koek dan de 2CV van Citroën, de R4 van Renault en de 1000 van Simca. Dat aspect van kostbaarheid gold ook voor de 304, die in 1969 naast de 204 in het gamma kwam. Met iets meer luxe en een grotere motor aan boord, mócht hij ook wat meer kosten.

Audi 80 kwam in 1972

Zijn opponent in dit verhaal is een Audi 80 van de eerste generatie. Een wat jonger ontwerp, want de Zuid-Duitser kwam in 1972 op de markt. Het was na de Audi 100 het tweede model van dit merk dat een nieuwe tijd inluidde. Eerstgenoemde stamde nog uit de jaren zestig en was een goedkoop, maar gelijkwaardig alternatief voor de oppermachtige Mercedes-Benz 200-serie, terwijl de 80 zich bewoog in de middenklasse. Daar nam hij het onder meer op tegen de BMW 02-modellen. Anders dan de Peugeot 304 was de Audi 80 niet van een ander model afgeleid; het was juist een geheel nieuwe ontwikkeling, die vanwege de vooruitstrevende constructie en de positieve eigenschappen prompt werd uitgeroepen tot Auto van het Jaar 1972. 

Specificaties Audi 80 en Peugeot 304 komen overeen

Het is opvallend hoe sterk de specificaties van de Audi en de Peugeot met elkaar overeenkomen. Daarvoor moeten we wel de lichtste motorvariant van de 80 kiezen, zodat beide auto's 1,3-liter inhoud hebben. Het destijds gloednieuwe Audi-blok, dat met verschillende slagvolumes al snel voor de nieuwe voorwielaangedreven Volkswagens van begin jaren 70 is overgenomen, leverde in de basisuitvoering 60 pk, terwijl de Peugeot standaard 70 pk had.

304 S, dus met dubbele carburateur

Wij beschikken in deze test over een 304 S, die met zijn dubbele carburateur en een ander uitlaatsysteem de wat snellere, want 80 pk sterke topversie in het gamma was. Een oneerlijke vergelijking? Dat lijkt misschien zo, maar de praktijk wil anders. We konden nauwelijks geloven dat de gereden Audi 80 L aan 60 pk genoeg had om zo vlot te presteren als hij deed; het is echt een - naar verhouding - behoorlijk pittige auto, die in het dagelijkse verkeer nog moeiteloos kan meekomen. De motor maakt veel rumoer, zodat je aanvankelijk snel doorschakelt naar de vierde (en hoogste) versnelling. Trek je echter telkens wat verder door, dan laat de Audi zich meteen van zijn sportiefste kant zien, en moedigt hij je aan om er lekker vandoor te gaan. Werkelijk heel snel gaat het niet, maar 'aangenaam vlot' is een kwalificatie die deze basis-80 zeker verdient. De oorzaak moet vooral worden gezocht in de lage massa van de auto: hij weegt maar 850 kg. En dat voor een volwaardige middenklasser met vijf zitplaatsen en een flinke kofferbak!

Audi maakte lichte auto's

Audi maakte er destijds al naam mee dat het de 80 zo licht had weten te construeren, terwijl er op materiaalgebruik en bouwkwaliteit beslist niet was bezuinigd. De Peugeot is met 930 kg niet eens zo veel zwaarder dan de Audi, maar dat lijkt hij wel te zijn wanneer je ermee op pad gaat. We hebben geen sprintjes getrokken, maar de 304 komt gevoelsmatig wat rustiger van zijn plek. Deze ervaring kan ook geflatteerd zijn door zowel de kalme inborst van de auto als zijn soepele vering; bij de Peugeot gaat een veel groter deel van de motorenergie op aan het gracieus bewegen van de carrosserie. Anders gezegd: de Audi voelt alerter, sportiever en meer doelgericht om van A naar B te komen, de Peugeot legt de nadruk heel duidelijk op comfort en een geriefelijke manier om de reis te maken. Een open deur misschien, maar de manier waarop deze twee auto's je het onderlinge verschil laten voelen, spreekt boekdelen. Neem bijvoorbeeld het schakelen; best grote halen en een tikje stroef in de 304, met korte slagen, zeer doeltreffend en licht in de Audi. De besturing is ook een verhaal apart. In beide auto's onbekrachtigd, dus tamelijk zwaar, maar in de 304 zoveel rustiger dan in de - alweer - alert aanvoelende Audi. 

Comfort met hoofdletter C

De Peugeot 304 staat voor comfort met een hoofdletter C. Dat blijkt uit meer aspecten dan de soepele afstemming van het onderstel. Peugeot verstond vroeger de kunst om hun modellen tegelijkertijd uiterst vergevingsgezind te maken als het om het beslechten van povere wegdekken ging als stevig genoeg om de carrosserie niet in een misselijkmakende deining te laten geraken. Hobbels en kuilen zie je wel aankomen, je hoort ze vervolgens onder de wielen doorgaan, maar echt voelen is er soms amper bij. Een heerlijke eigenschap. Overhellen doet de 304 wel - het is het wisselgeld dat je bij het Franse onderstel, waarvan de wielen rondom onafhankelijk zijn opgehangen, betaalt voor diens absorptievermogen.

Audi ook nog best comfortabel

Bij de Audi is het comfort ook van een behoorlijk hoog niveau. De voorwielaandrijving gaf de ontwerpers ruimte voor de slimme semi-onafhankelijke achteras, die veel lichter is dan starre (aangedreven) assen die de directe concurrentie destijds had. Het onderstel van de 80 reageert duidelijk sterker op oneffenheden dan dat van de 304, maar hinderlijk wordt het nooit. De koersvastheid van beide auto's is ook uitstekend; ze hebben van nature een duidelijk onderstuurkarakter. Wat het rijden betreft zou je het in beide middenklassers tegenwoordig nog prima kunnen uithouden. 

Peugeot 304.

Audi 80.

Audi hard en kil vanbinnen, Peugeot uitnodigend

Voor een beschrijving van het interieur van beide auto's gaan we nog even terug naar het begin van dit verhaal, waarin we stelden dat de Peugeot 304 en de Audi 80 aanjagers zouden zijn van de vooroordelen over hun land van herkomst. Binnenin de auto's komt dat  in ieder geval duidelijk naar voren. Allereerst de kleurstelling, die domweg niet valt te ontkennen: het hopjesvla-bruine skai en de dito vloerbedekking geeft de 304 een veel uitnodigender karakter dan het wat kille, harde groen waarin de Audi is gehuld. De combinaties met de buitenkleur zijn ook veelzeggend; het bruin van de 304 past wondermooi bij het donkergroen metallic van de buitenkant, terwijl het harde groen nogal vreemd afsteekt bij de op zich heel vrolijke, vaalgele huid van de 80. Enfin, het past kennelijk bij voorkeuren uit vervlogen tijden. Het houtfineer op het dashboard van de Duitser werkt beslist sfeerverhogend. De Peugeot is voor de inzittenden sowieso al wat knusser, doordat hij vanbinnen beduidend smaller is; je zit er bijna schouder-aan-schouder.

Peugeot had standaard vier deuren, Audi bood het aan als optie

De Audi biedt meer ruimte in de breedte. De instap achterin is bij de 304 uiteraard beter, want als enige heeft hij vier portieren. Bij de Audi was een set achterdeuren een optie. In zijn tweedeurs gedaante ziet de 80 er best sportief en dynamisch uit; je zou hem daardoor een verre voorloper van de huidige A5 mogen noemen. Het instrumentarium van de 304 S is het enige met een toerenteller - een verwijzing naar het sportieve karakter van dit topmodel. Het stuur is bekleed met een zachte dikke rand, net als de bovenzijde van het dashboard. De Audi is veel zakelijker aangekleed, terwijl de ergonomie beter is; van het zicht rondom tot de gemakkelijke vindbaarheid van alle knoppen en schakelaars. Bij de stoelen is er een groot verschil: opmerkelijk zacht en uitnodigend in de 304 en aan de harde kant in de 80.

Peugeot 304.

Audi 80.

Audi vanaf 80 km/h te luid

Tot slot het geluid; deze auto's stammen uit de tijd dat je met je ogen dicht nog merken en types kon onderscheiden … zowel het beschaafde gezoem van de 304-motor als het vrolijke gefluit van de transmissie zijn onlosmakelijk met Peugeot verbonden. Hetzelfde geldt voor de gedreven brom van de Audi, hoewel zijn geluid vanzelfsprekend ook bij menig Volkswagen te beluisteren viel. Vanbinnen is de 304 wat motorgeluid veruit de stilste, het schuifdak is de enige voorname geluidsbron. In de 80 is dat sowieso de motor, die vanaf 80 km/h al dominant aanwezig is. Mede hierdoor kwalificeert de Peugeot zich gemakkelijk als de fijnste auto voor lange afstanden, terwijl de Audi de fijnste is voor kortere ritten over de leuke 'weggetjes binnendoor'. 

Aard van het land

Niet elke Fransman draagt streepjestruien en kuiert voortdurend met een stokbrood onder zijn arm naar huis, net zoals niet elke Duitser zich in lederhosen hult en louter grote hoeveelheden bier drinkt. Het laat allemaal niet onverlet dat de Peugeot 304 en de Audi 80 alles bevestigen wat de mensheid over Franse en Duitse auto's als vooroordelen zou kunnen opdreunen. Zolang deze maar niet de afwerking betreft, want die is in deze twee auto's in beide gevallen erg verzorgd. Hoewel hun afmetingen en specificaties behoorlijk overeenkomen, verschillen hun karakters even sterk als de volksaard van hun beider landen van herkomst. De veel jongere en opvallend kwieke Audi noteren we als de beste van de twee, maar niet zonder de Peugeot te roemen om zijn ongewoon vriendelijke karakter en grenzeloze comfort.

AUDI 80 L (1973)
TECHNISCHE GEGEVENS

PEUGEOT 304 S (1974)

TECHNISCHE GEGEVENS

Deze test is eerder gepubliceerd in AutoWeek Classics. De video heb je wellicht al eens gezien.