20 jaar BMW X5

Dat de X5 al aan zijn vierde generatie sinds 1999 toe is, zegt wel iets over het succes van de tot voor kort grootste SUV van BMW. De X5 heeft het aan het begin van dit decennium even zwaar, wanneer dit type auto enigszins bij de publieke opinie onder vuur komt te liggen. Maar inmiddels is het stoere hoogpotige model, door sommigen als de ultieme patserbak gezien, niet meer weg te denken uit het gamma. Sterker nog, wie twintig jaar geleden bij het aantreden van de eerste X5 had gezegd dat BMW in 2019 maar liefst zeven SUV’s in het gamma zou hebben, was voor gek geklaard. Inmiddels heeft de X5 een nog grotere broer, de X7! En het X-gamma begint al bij de 1-serie, zodat nu de hele reeks van 1 tot en met 7 is ingevuld. Naast de uitbreiding van het gamma geeft BMW ook binnen de model reeksen vol gas.

Vorig jaar zag de vierde generatie het levenslicht, negentien jaar na de lancering van de eerste X5. Met een gemiddelde levenscyclus van nog geen vijf jaar houdt het merk de X-varianten jong van lichaam en geest. Zet dit maar eens af tegen de traditionele pijlers van BMW, de 3-, de 5-en de 7-serie, die doorgaans veel langer meemoeten en waar een levenscyclus van zeven jaar eerder regel is dan uitzondering.

VERNIEUWEN

Vol de druk erop houden bij de SUV’s dus, al is het maar om de groeiende concurrentie een stap voor te blijven. We gaan even terug naar de oorsprong van de jubilaris. BMW wil aan het einde van de jaren 90 een antwoord geven op de Mercedes-Benz M-klasse, die al in 1996 is voorgesteld en in 1998 in Nederland op de markt verschijnt.

Een eerste teken van leven krijgen we in januari 1999, als de X5 op de Amerikaanse autoshow in Detroit zijn opwachting maakt. In september dat jaar rolt de eerste X5 van de band in Spartanburg (USA), pas in mei 2000 arriveren de eerste exemplaren in ons land. BMW is er alles aan gelegen dat de jongste telg stuurt als een échte BMW. Dus geen ladderchassis voor de X5, zoals de Mercedes M-klasse heeft. Kennis over terreinrijden heeft BMW op dat moment al eventjes in huis, doordat Land Rover in de jaren negentig is ingelijfd bij de BMW Group. Zodoende is de X5 uitgerust met Hill Descent Control van de Britten, de hulp voor heftig afdalen op een offroad parcours.

De X5 herbergt onderhuids echter vooral veel techniek van de toenmalige 5-serie, de E39. Van de X5 zijn in Nederland in 19 jaar tijd zo’n 13.500 exemplaren verkocht, tegen ruim 10.000 stuks van de Mercedes M-klasse en GLE (zoals het model sinds 2015 heet). Wat maakt die X5 zo geliefd? We nemen alle vier de generaties onder de loep.

X5 E53 • 1999-2007

Frits Weijers (1936) bezit een eerste generatie X5 uit 2003, destijds nieuw gekocht, die er werkelijk spic en span bijstaat. Met zijn 3,0 liter zes-in-lijn diesel staat dit type aan het begin van de bloedlijn van onze duurtest-xDrive30d. Precies de argumenten die BMW eind jaren 90 had bij de X5, waren destijds de aanschafredenen voor de gepensioneerde Weijers. “Ik had toen een 530d, en had daarvoor ook diverse 5- en 3-series gereden. Kennissen van ons waren zeer te spreken over de hoge instap van de Mercedes M-klasse. Dus toen BMW met de X5 kwam, waren mijn vrouw en ik direct enthousiast. We wilden een diesel, want toen ging de caravan nog regelmatig achter de auto, waarmee we dan naar de Duitse Moezelstreek reden.” Hoewel je aan een diesel bijna automatisch hoge jaarkilometrages koppelt, staat de kilometerteller slechts op 118.000 kilometer.

Aftermarket-vloermatten beschermen bovendien de originele vloermatten, in de bagageruimte zien we een kleed over de bodem uitgespreid om die zo mooi mogelijk te houden en op de hele auto is geen kras of deuk te ontdekken. Het zou van de Beierse reus van Frits Weijers een begeerlijke youngtimer maken als hij te koop zou zijn, maar dat zit er voorlopig niet in. “Deze auto heeft me nog nooit in de steek gelaten, er is ook nog nooit iets mee aan de hand geweest. Ik heb destijds de auto laten voorzien van een roetfilter, zodat we zonder problemen een milieusticker voor de Duitse steden konden krijgen.” Overigens was de X5 bij zijn aantreden in 2000 alleen met benzinemotoren leverbaar, als 3.0i zescilinder en als 4.4 V8. In 2001 kwam de 3.0d, en er volgden ook nog spectaculaire versies in de vorm van de 4.6 iS die na de facelift van 2003 zelfs een 4.8 iS werd. Een V8-diesel is er, in tegenstelling tot bij de Mercedes M-klasse, nooit geweest.

X5 E70 • 2007-2013

Ook het tweede type X5 heeft een gewezen 5-serierijder als eigenaar. De 33-jarige Niels Zikkenheimer heeft een logische verklaring voor zijn keuze: “Ik had meer ruimte nodig met het oog op twee kleine kinderen en ik wilde een zescilinder. Mijn F11 528i had een viercilinder turbo en die klonk stationair als een dieselmotor. Aan prestaties geen gebrek, maar het geluid viel gewoon ontzettend tegen.” De KLM-piloot liet zijn oog vallen op een 35d, de dikkere versie van de zescilinder diesel, de motor uit de eerste 535d, dus met 286 pk.

Deze X5 stamt uit 2009, generatie E70 kwam twee jaar daarvoor op de markt en was groter dan zijn voorganger. Dat kon ook omdat BMW inmiddels een X3 onder de X5 in het gamma had. Deze X5 was net als zijn voorganger voorzien van een gedeelde achterklep. Het X-gamma dijde uit en dat gold ook voor het motorengamma van de E70. BMW vond zelfs de tijd rijp voor een echte M, met de 555 pk leverende V8-turbo uit de M5. Zou dat iets voor Niels zijn? “Ik heb er wel over gedacht, maar dan zou X5 rijden pas echt kostbaar worden. Bij stevig doorrijden haal ik met deze diesel al 1 op 10 en de wegenbelasting is hoog.” De jonge vader heeft het er graag voor over, want deze stevige diesel met fraai zescilindergeluid bezorgt hem meer voldoening dan de 5-serie met viercilinder die hij hiervoor reed. “Mijn vriendin vond de X5 aanvankelijk niet nodig, maar nu ziet ze hoe handig de auto is als je kinderen hebt. Je snoert ze zoveel makkelijker vast in hun stoeltje.”

X5 F15 • 2013-2018

Generatie F15 lijkt naast de nieuwste X5 allerminst een oud model. Zijn nieren zijn een stuk bescheidener en ook aan de achterzijde oogt de derde X5 een stuk ingetogener dan zijn opvolger. Ja, de begrippen ‘ingetogen’ en ‘X5’ in één zin, dat we het nog eens zouden opschrijven! De X5 die in 2013 op de markt komt, is de eerste met viercilinder diesel, en ook verschijnt er een plug-in hybride, waarbij een elektromotor samenwerkt met een viercilinder benzinekrachtbron. Het gaat er aan de bovenkant van het gamma gewelddadig aan toe, want BMW komt zelfs met een X5 M50d, de allersterkste diesel die dankzij een derde turbo maar liefst 380 pk ophoest. Dan hebben we het nog altijd over een 3.0 zes-in-lijn. Voor dit verhaal kiezen we een 30d, die het tot 258 pk schopt. Dat zijn er slechts zeven minder dan onze duurtester heeft.

De X5 is door de jaren heen wat comfortabeler geworden, waar de eerste modellen nog uitgesproken hard waren. Alsof het merk in de loop der jaren zijn ideale set-up heeft gevonden. Voor het echt dynamische werk zijn er de afgeleiden met coupéachtige daklijn, zoals in het geval van de X5 de X6. Hoewel de X5 gedurende zijn levensloop steeds langer en breder wordt, houdt München het gewicht goed in de smiezen. Zo weegt de F15 ten opzichte van zijn voorganger 90 kilo minder. Al weegt de kolos nog altijd twee ton ...

Wat verder opvalt? Het gemak waarmee de ‘zwakste’ zescilinder diesel presteert en het mooie geluid dat de 30d voortbrengt. Ja, er bestaan ook 40d en 50d-versies, maar met een 30d kom je prima vooruit.

X5 G05 • 2018-HEDEN

De jongste generatie X5 is een technisch uithangbord van BMW. Het is in 2018 de eerste BMW met het nieuwe instrumentarium, voorzien van de modernste bedieningssnufjes. De X5 heeft voortaan vierwielbesturing, wat hem veel wendbaarder maakt. In het interieur valt de terugkeer van de naar de bestuurder gerichte middenconsole op. Tegelijkertijd krijgt de X5 bakken kritiek over zich heen vanwege zijn ‘foute’ uitstraling. Vooral de enorme nieren – de X7 heeft trouwens nog grotere – vallen niet goed. De X5 is inmiddels 4,9 meter lang, 25 centimeter langer dan de eerste. Ook de groei in de breedte valt op.

Met twee meter past hij maar net binnen een parkeervak. De eerste editie is met 1,87 meter ook bepaald geen smalletje. In de hoogte scheelt het 30 centimeter, de nieuwe torent dus flink boven het oermodel uit. Qua gewicht scheelt het zo’n 30 tot 50 kilo, afhankelijk van de motorisering. Een X5 begint nu bij € 81.000, voor de 25d met viercilinder diesel; bij zijn showroomdebuut begon de factuur voor de 3.0i zescilinder benzine met een bedrag van € 60.900. Nu de huidige generatie bijna een jaar op de markt is, komt het motorengamma verder tot wasdom. De nieuwste toevoegingen zijn de 45e plug-in hybride, de genoemde 25d en de M50i met 530 pk. Een echte X5 M zit in de pijplijn, met meer dan 600 pk! Wij gaan bijna afscheid nemen van onze duurtester met 265 dieselpaarden, in de wetenschap dat dit vermogen méér dan voldoende is. Maar in de wereld van de X5 geldt voorlopig nog het adagium ‘het kan altijd dikker’.