Waarom de E46 de laatste oldskool BMW 3-serie was

Hoe zag het aanlooptraject eruit?

Het was na ruim zeven jaar wel tijd voor een geheel nieuwe generatie van de 3-serie, zou je zeggen. Zijn voorganger, de in kennerskringen als E36 aangeduide modelreeks, was al in 1990 onthuld en in die dagen was een levenscyclus van acht jaar echt ongekend lang. Toch hield het publiek nog steeds van de bestaande 3-serie toen de nieuwe in het voorjaar van 1998 klaar stond om hem af te lossen. De Nederlandse importeur bedelde bij de fabriek nog om de laatste exemplaren van de E36 los te krijgen, want de vraag was nog enorm. Dat geeft wel aan dat het design van de voorganger, dat in 1990 nog wenkbrauwen deed fronsen, nog steeds goed was. De E46 borduurde voort op de styling met de koplampen achter een voorzetglas. De L-vormige achterlichten en de styling van de E39 5-serie maakten het een moderne interpretatie van de derde generatie 3-serie. Het design was van Chris Bangle, die drie jaar later zwaar onder vuur zou komen te liggen vanwege de 7-serie van 2001. 

Hoe revolutionair was hij eigenlijk?

Het was een sportsedan die evolueerde, maar met zijn wielen ver in de lange neus en achterwielaandrijving zette hij geen nieuwe benchmarks op het gebied van ruimte. Daarvoor kocht je een BMW sowieso niet. Het was weer een echte rijdersauto, met een fijne, lage zitpositie en een dashboard met een naar de bestuurder toe gerichte middenconsole. De 3-serie kreeg hoofdairbags, ABS met cornering brake control en voor het eerst was er een commonraildiesel met directe inspuiting. Ook die laatste was verre van revolutionair, want Audi had die al acht jaar eerder en Alfa Romeo en Mercedes-Benz kwamen in 1998 zelfs al met commonrail-diesels. In 2001 zou de 320d pas commonrailtechniek krijgen, toen was dieselkanon met zescilinder commonrailinspuiting 330d er wel al twee jaar. 

Hoe werd hij onthaald?

De styling werd goed ontvangen en de 3-serie E46 bewijst dat Chris Bangle ook echt wel mooie BMW’s kon tekenen voordat hij zich te buiten ging aan de 7-serie van 2001. De wat gedrongen styling had wel iets krachtigs en je zag bij de eerste blik al meteen dat deze vormtaal zich perfect zou lenen voor een fraaie coupé. Wel was het even slikken voor de portemonnee. De nieuwe 3-serie begon bij fl. 62.950 (€28.565) als 318i, terwijl er in het laatste jaar van de E36 een 316i was die je vanaf €22.666 kon kopen. De laatste 318i van die generatie kostte je minimaal €25.843. Over de rijeigenschappen waren we ook bij AutoWeek meteen te spreken, waarbij tijdens de eerste kennismaking de meeste aandacht uitging naar de nieuwe diesel, die 320d heette. 

Hoe werd hij ontvangen door de consument?

Het publiek hoefde niet zo erg te wennen aan de nieuwe styling. De grootste schok bij een modelwijziging van de 3-serie lag immers al bijna acht jaar in het verleden. De overgang van E30 naar E36 was echt ontzettend groot, dus de E46 was qua styling snel geaccepteerd. De Touring, de Compact en de Coupé en Cabrio van het oude model bleven overigens nog leverbaar tot in 1999, wat vast hielp bij de acceptatie van het nieuwe model, dat in 1998 alleen nog als sedan in de showrooms stond.

Wat waren de keuzes bij de marktintroductie?

De 318i was de instapper, de 1,9 liter grote viercilinder had nog twee kleppen per cilinder, maar kreeg wel balansassen voor een rustiger loop. Met 118 pk had hij wel wat moeite de nieuwe 3-serie het Freude am Fahren-gevoel te laten leveren. De 320d met 136 pk was de andere viercilinder en verder waren er meteen drie zescilinder-benzineversies: een 320i met 150 pk, een 323i met 170 pk en de 328i leverde 193 pk. Bij de uitrustingen was het heel overzichtelijk. Je had of een kale versie waarbij zelfs een neerklapbare achterbankleuning optioneel was of een Executive. Die had tegen een stevige meerprijs van bijna €4.500 en dan zat er een alarm, een automatische geregelde airco, een regensensor, maar bijvoorbeeld ook elektrisch bedienbare ramen en houtinleg op. 

Wat waren zijn concurrenten?

De Mercedes C-klasse en de Audi A4, maar ook de Alfa Romeo 156 zagen we als concurrent. Die was een half jaar eerder gelanceerd en bleek een schot in de roos. De eerste vergelijkende test in AutoWeek was dan ook een confrontatie tussen de BMW 318i en de Alfa Romeo 156 2.0 Twin Spark 16V, die overigens ruim €8.000 minder duur was, ondanks zijn veel krachtiger motor.  

De Cabrio van deze BMW 3-serie kwam in 2000, en opnieuw was er een Compact. De voorganger van de 1-serie.

Nog bijzonderheden tijdens zijn levensloop?

Zeker! De Touring en de Coupé kwamen in 1999, in 2000 volgden de E46 Compact, de driedeurs hatchbackversie en de Cabriolet en in 2001 het klapstuk: de M3 op basis van de coupé, met een 343 pk sterke 3.2-zes-in-lijn. Een auto waarvan de kracht afdroop en die nu een gewilde youngtimer is. Helemaal als nog brutere CSL, die met een carbon dak en de SMG-transmissie extra hardcore was. BMW verandert vaak iets aan de motoren. Zo is bij de facelift van 2000 weer een nieuwere generatie aan de beurt, met nieuwe typeaanduidingen tot gevolg. Zo verdwijnt de 170 pk sterke 323i, komt er een 325i, met het vermogen van de 328i en topper van de normale 3-series wordt een 330i. Ook de cilinderinhoud van de 320i neemt toe, al wordt dat geen 322i, maar blijft hij als 320i in de boeken staan, wel met 170 pk, het vermogen van de oude 323i. Jawel, wie alle typeaanduidingen kan koppelen aan de juiste cilinderinhoud en het juiste vermogen mag zich een BMW-kenner noemen. In 1999 komt er ook zescilinder diesel, de 330d, eindelijk een diesel met commonrail-inspuiting. De 320d werd een commonraildiesel in 2001 en ging toen van 136 naar 150 pk. Voor wie dat te veel dieselgeweld was bracht BMW een 115 pk sterke 318d.  Werd hij nog betaalbaarder? De 316i kwam in 1999 en had een tot 105 pk geknepen 1.9. 

Welke uitvoering spreekt het meest tot de verbeelding?

Er zijn zo veel carrosserievarianten dat je natuurlijk eerst moet bepalen welke daarvan je wilt hebben. De M3 is een sportauto in 3-serie Coupé-vermomming en natuurlijk vinden we die heel speciaal, zeker als CSL. Wist je overigens dat er van de M3 E46 een prototype van een Touring, dus de stationwagon is gemaakt? Wij gaan voor lekker oldskool, dus wordt het voor ons een sedan of een Coupé en dan een met de dikste zescilinder, van na de facelift: een 330i of 330 Ci met handbak. Die zijn vanaf eind 2000 geleverd en met een topsnelheid van 250 km/h en een 0-100-sprint in 6,5 seconden is hij ook naar huidige maatstaven nog lekker vlot. Heb je het geld ervoor, ga dan voor de M3 CSL. 

Een 330 Ci, ja hoor, zouden we best willen hebben. Lekker eentje met handbak.

Wat is de impact van de 3-serie E46 geweest?

Lange tijd was volgens liefhebbers de E46 de laatste mooie BMW 3-serie, maar dat waren mensen die de opvolger (E90) van 2005 qua uiterlijk niet pruimden. Het was nog wel een echt lekkere compacte sportsedan, weliswaar in de middenklasse, en een auto waarbij de handbak bij bijna alle uitvoeringen nog standaard was. In dat opzicht is het zeker een van de laatste oldskool 3-series. Het was dan ook een auto met een straf onderstel, veel uitgesprokener dan de 3-series die erna kwamen en die qua onderstel ook meer comfort gingen bieden. Qua verkoopaantallen zouden de latere 3-series overigens meer indruk maken. 

Hoeveel Nederlandse exemplaren van de E46 zijn er nog over?

Het aanbod 3-series van de generatie E46 is groot en de prijzen beginnen nog altijd bij bedragen vanaf €2.000. Grote kans dat je voor dat bedrag tegen een Compact aanloopt. In totaal zijn er nog ruim 20.000 exemplaren van dit model 3-serie in Nederland en die zijn als volgt over de carrosserievarianten verdeeld:

bron: Vinacles