Goedkoper openbaar vervoer niet de oplossing voor fileprobleem

In het rapport 'Effecten tariefverlagingen in het ov' komt het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM) tot de conclusie dat het goedkoper maken van het openbaar vervoer geen effectieve maatregel is om de Nederlandse reiziger uit de auto te krijgen. Het verlagen van de ov-tarieven kan zelfs nadelige gevolgen hebben.

Het KiM heeft doorgerekend wat de effecten zijn van lagere ov-tarieven voor iedereen en op alle tijdstippen op onder meer het autogebruik en het gebruik van het ov. Het verlagen van de prijzen van openbaar vervoer heeft een toename van ov-gebruik tot gevolg, al zou ruim 75 procent van die toename toe te schrijven zijn aan reizen die momenteel niet worden gemaakt. Toch zou ongeveer 18 procent van de toename van het ov-gebruik bestaan uit bewegingen die anders met de auto gemaakt zouden worden. De effecten daarvan zijn echter klein doordat het autogebruik in ons land veel groter is dan het ov-gebruik, aldus het KiM. Bij elke procent die het openbaar vervoer meer wordt gebruikt, neemt het autogebruik slechts met 0,03 procent af.

Volgens het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid heeft een verlaging van de ov-tarieven juist waarschijnlijk negatieve gevolgen. Zo gaan mensen waarschijnlijk minder fietsen of lopen en neemt de kans op een zitplaats in de bus, tram of trein alleen maar meer af. Een mogelijk gevolg van dat laatste kan zijn dat reizigers die nu al met het ov-gaan juist op jacht gaan naar een andere vorm van mobiliteit, waaronder misschien juist wel de auto.

Auto minder aantrekkelijk maken

Is er dan absoluut geen manier om de Nederlander uit de auto te krijgen? Volgens het KiM is die er wel, al wordt lang niet iedereen daar waarschijnlijk gelukkig van. Volgens het Kennisinstituut is een combinatie van maatregelen als het minder aantrekkelijk maken van de auto enerzijds en het aantrekkelijker maken van het ov anderzijds een effectievere manier om het autogebruik te verminderen. Denk bij 'minder aantrekkelijk maken van de auto' aan maatregelen als het verhogen van parkeertarieven en belastingen. Naast tariefverlagingen zou een beter aanbod en hogere kwaliteit van het ov kunnen helpen het openbaar vervoer aantrekkelijker te maken.

Eerder dit jaar concludeerde het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) al dat de auto in Nederland het meest optimale vervoermiddel is. Nederlanders die een auto hebben of tot hun beschikking hebben, zouden met afstand de beste toegang tot voorzieningen hebben. Zelfs in de spitsuren zou de auto je in Nederland de beste toegang tot voorzieningen verschaffen.