Deze man kocht driemaal een ex-schadeauto: hoe kun jij dat voorkomen?
Drie Duitse katten in de zak
Een jonge gebruikte auto uit het buitenland kopen kan aanlokkelijk zijn, maar brengt ook risico’s met zich mee. Pieter Butter nam dat risico niet eens één keer, maar zelfs drie keer. Hij gokte driemaal fout en iedereen wist van niets. We duiken in het verdriet dat verborgen schadeverleden heet.
De hoofdrolspeler in dit verhaal is Pieter Butter. De 64-jarige geboren Rotterdammer woont tegenwoordig met zijn vrouw in het Brabantse Baarle-Nassau, op een steenworp afstand van de Belgische grens. Aanvankelijk hebben ze twee auto’s, een BMW 435i en een Mazda CX-5. Wanneer daar een camper bij komt, wordt het wat druk op de oprit en nemen ze afscheid van de Mazda. Achteraf de verkeerde keuze, want mevrouw Butter zit niet prettig in de BMW, dus besluiten ze die weg te doen en toch weer een CX-5 te kopen.
Import CX-5 uit Duitsland
Die vinden ze bij universeel autobedrijf A* in een naburig dorp, in de vorm van een rood-metallic Signature met 194 pk. De auto reed de eerste twintig maanden in Duitsland rond, heeft 5.800 kilometer op de teller en moet € 38.000 kosten, vertelt Butter. “Precies wat we zochten. Ik heb er maar een korte proefrit mee gemaakt, want ik kende het model en alles was in orde. Anderhalf jaar oud, weinig kilometers, bij de Bovag aangesloten bedrijf: daar kon weinig fout mee zijn. Voor de zekerheid liet ik op de factuur zetten dat de auto een schadevrij verleden had.” De BMW kan worden ingeruild en Butter rijdt in zijn nieuwe auto naar huis. Alleen, de pret is van korte duur: “Het begon al met een zoemend geluid linksachter.” Hij denkt aan een wiellager en maakt rechtsomkeert.
Glassplinters in auto
Aanvankelijk zegt de garagist dat dat niet kan, maar bij nader inzien erkent hij dat het niet goed zit en dus vervangt hij het wiellager. Butter: “Toch reed hij nog steeds gewoon niet zo fijn. En dan ga je dingetjes zien. Ik ontdekte een raar plekje op de binnenkant van de motorkap. Mijn vrouw vond glassplinters. Er zat een brandplek op een gekke plaats op het dashboard en we ontdekten deuken in de bekleding.”
Koper voelde nattigheid
Pieter Butter voelt kortom nattigheid, spoort de Duitse dealer op waar zijn auto vandaan komt, neemt contact op en vraagt wat er met de auto is gebeurd. “Daar wilden ze om privacyredenen niets op zeggen. Toen heb ik met hel en verdoemenis gedreigd, mijn bevindingen benoemd en een advocaat in het vooruitzicht gesteld. Daarop bond de dealer in en beloofde hij de eerste eigenaar te vragen of hij contact met mij wilde opnemen.”
Mazda had op dak gelegen
Dat gebeurt en nog geen uur later ziet hij eerdere foto’s van zijn nieuwe Mazda in zijn mailbox vallen. “Hij had op zijn dak gelegen en zat volledig in elkaar. Op een van de foto’s zie je dat hij op een trailer met Pools kenteken wordt geladen. Blijkbaar is hij daar hersteld om daarna naar Nederland te worden geëxporteerd.”
De bijna nieuwe Mazda blijkt al een kort maar roerig leven in Duitsland achter de rug te hebben.
Transactie ongedaan of vergoeding kosten
Butter besluit de verkoper voor de keuze te stellen: de transactie ongedaan maken en vergoeding van de gemaakte kosten of een rechtsgang met alle kosten die daarbij komen, en gaat met de foto’s terug. “Er waren net wat klanten binnen, dus ik heb de foto’s op de balie gelegd. Hij keek en ik zag hem van kleur verschieten.” Butter wacht het antwoord niet af, maar sommeert de handelaar hem nog dezelfde middag op te bellen. Dat doet hij, met de mededeling dat hij de transactie ongedaan zal maken.
Niet als schade-auto ingekocht
Wij nemen contact op met de eigenaar van autobedrijf A. Die kan zich het geval wel herinneren: “Wij wisten echt niet dat die auto schade had gehad. We hebben hem als heel ingekocht. Toen we hoorden wat de heer Butter had ontdekt, hebben we de auto meteen teruggenomen en teruggegeven aan onze leverancier; ik wil geen schadeauto’s aan mijn klanten verkopen.”
Mazda sinds 1 augustus weer op naam
Uit de AutoWeek-kentekencheck blijkt dat dezelfde auto sinds 1 augustus weer bij iemand onder de carport staat. Is deze persoon net zo onwetend over de historie van zijn auto als Pieter Butter? Gevraagd naar de nationaliteit van zijn leverancier twijfelt de garagist. “Volgens mij een Nederlandse tussenhandel”, zegt hij. De naam geven weigert hij. “Ik weet niet of hij erop zit te wachten met naam en toenaam te worden genoemd. Ik heb de auto teruggegeven en erbij verteld wat ik erover weet. Wat hij er vervolgens weer mee doet, is zijn verantwoordelijkheid. Ik heb het met mijn klant netjes opgelost en de tussenhandelaar heeft het met ons netjes opgelost”, aldus handelaar A. Wel wil hij nog kwijt dat de Mazda, schadeverleden of niet, prima in orde was. “Hij was keurig hersteld, ik heb er nog naar gekeken. Ons is het ook maar overkomen. We hebben het netjes opgelost en de auto ook niet meer doorverkocht aan een andere klant.”
Maar dit gebeurt vaker met importauto’s, houden we hem voor. Daar is hij het niet helemaal mee eens. “Wij zien het niet vaak. Wij kopen vooral bij dealers in Duitsland en België, rechtstreeks. Dan weet je echt wel wat je koopt. Deze Mazda komt van een tussenhandelaar, met wie we overigens goed contact hebben en van wie we wel vaker auto’s kochten. Daar is het fout gegaan.” Op de vraag of hij nog zaken doet met hem reageert A weifelend: “Mwah, we hebben er nog weleens een auto gekocht, maar we zijn alert geworden en geven bij hem aan dat we geen schadeauto’s willen. Hij wist het ook niet, denk ik.”
Lakdiktemeter
De Mazda bleek dus een onaangename verrassing, maar garagebedrijf A heeft het keurig opgelost. De BMW 4-serie die Butter had ingeruild, is echter meteen doorgegaan naar een andere handelaar, dus er moeten nieuwe wielen komen. Die vindt Butter bij autobedrijf B* in de vorm van een mooie VW Tiguan 194 pk 4-Motion. Ook die komt uit Duitsland, waar hij in ruim anderhalf jaar 19.000 kilometer aflegde. “Alcantara bekleding, mooie wielen, R-Line, DSG, fantastisch. Proefritje gemaakt en hij reed goed. Dát is hem, dacht ik.” De foto’s van zijn verfrommelde CX-5 staan echter nog op zijn netvlies, dus vraagt Butter de verkoper om een lakdiktemeter. Die wordt van zolder gehaald. “Keurig helemaal doorgemeten en niets aan de hand, dus ik kocht hem, voor €36.500. Maar ook nu met op de factuur de clausule dat de auto geen schadeverleden had.”
Kort erna gaat het echtpaar Butter op reis met de camper. Hun dochter, die toevallig receptioniste is bij de Rotterdamse Volkswagen-dealer, rijdt intussen in de Tiguan. Algauw krijgt vader een appje: ‘Pap, dat ding rijdt écht niet. Er is iets mee aan de hand, dat kijken ze op mijn werk wel even na.’ De dealer ontdekt dat de Tiguan tijdens de overstroming van juli 2021 in Düsseldorf half onder water heeft gestaan. “Tja, daar kom je met een lakdiktemeter niet achter”, zegt Butter. Hij neemt contact op met het autobedrijf waar hij de Tiguan heeft aangeschaft, dat hem doorverwijst naar de lokale Volkswagen-dealer, Van Mossel in Tilburg. “Die wist me te vertellen dat de gordels voor waren vervangen omdat de sensoren niet werkten. De luchtroostertjes onder de stoelen zaten nog vol blubber en er bleek iets mis met de transmissieolie. Waarschijnlijk was er via de ontluchters water bij de olie gekomen. Van Mossel verving de olie en de filters en inderdaad, vanaf dat moment reed hij weer goed”, aldus Butter. Toch is de bijsmaak naar en dat is voor hem de druppel. “Ik moest van dat ding af.”
Niet terugnemen
Helaas wil het autobedrijf waar hij de Tiguan heeft afgenomen de auto niet terugnemen, tenminste volgens Butter. “Hij is nu in orde, stelden ze. Ik moet toegeven, dat zei Van Mossel ook. Maar ze hebben later wel de €1.250 die ik er bij inruil minder voor kreeg, aan me overgemaakt.”
Wij bellen met autobedrijf B, waar ze verbaasd reageren: “We hebben mijnheer Butter schadeloos gesteld en daar was hij tevreden over, zei hij toen.” De handelaar vertelt daarop zijn kant van het verhaal: “Wij hadden die auto in Beieren gekocht. Natuurlijk hebben wij hem goed bekeken en hij zag er heel netjes uit. Wij controleren altijd op blikschade, maar waterschade heb ik nog niet eerder meegemaakt. Mijnheer was meteen verliefd en wilde hem hebben. Later kwam hij terug met het verhaal dat de auto waterschade had.”
Tiguan piekfijn in orde
Hij bevestigt het verhaal dat de dealer de Tiguan heeft gerepareerd. “Die kosten hebben wij op ons genomen; daarna was de auto piekfijn in orde. Niettemin heb ik gezegd dat ik hem wil terugnemen als mijnheer niet tevreden is, maar dat wilde hij zelf niet. Hij had een andere auto op het oog en wilde de Tiguan daarop inruilen. We hebben elkaar de hand geschud en hij zei: ‘Bedankt, hier kon jij ook niets aan doen.’”
En zo vinden we Pieter Butter terug bij autobedrijf C*, waar een mooie, zwarte BMW X2 18i hem heen heeft gelokt. De auto is een jaar en vier maanden oud, heeft 4.700 kilometer op de teller en mag voor € 37.950 mee. “Ik zag nog wel een paar krasjes, maar die zouden ze wegwerken.” Maar wacht, ook dit is Duitse import. Is dit niet hét moment om achterdochtig te worden? Butter: “Als ik enthousiast ben, word ik half blind, heb ik inmiddels geleerd. Maar het was een bij de Bovag aangesloten bedrijf en natuurlijk wilde ik wel de belofte dat de auto een schadevrij verleden had. ‘Natuurlijk mijnheer, we doen alleen in nette auto’s’, was het antwoord.” Bovendien komt de afspraak zwart- op-wit op het koopcontract te staan.
Voor Butters Tiguan biedt de verkoper €36.000. “Die hebben ze bekeken, neem ik aan, en ermee gereden, want ik laat altijd mijn sleutels achter als ik ga proefrijden.” Butter geeft toe dat hij niet vertelt over het waterballet dat de auto heeft gehad. “Het was nu immers helemaal in orde, volgens de Volkswagen-dealer.”
Er ontbreken onderdelen aan de X2
De Butters vertrekken met hun nieuwe X2 voor een korte vakantie naar Duitsland. “Die BMW begon te rammelen. Ik dacht: wat is dát nou weer?” Ditmaal wil Butter meteen een antwoord, dus ze rijden naar de dichtstbijzijnde BMW-dealer. Die zet hem op de brug en ziet meteen dat er hier en daar wat onderdelen ontbreken. Verder zijn de naden bij een koplamp scheef, maar erger is dat het motorblok los in een afgebroken steunpunt hangt. De dealer vermoedt een schadeauto, maar kan uit privacyoverweging geen uitsluitsel geven. Hij verwijst Butter voor meer zekerheid naar een lokale schade-expert, die inzage heeft in zulke data, maar Butter denkt genoeg te weten. Thuis gaat hij langs bij BMW-dealer Renova in Breda om zijn vermoeden te laten bevestigen.
Tiguan weer terug
Hoe dan ook, feit is dat zijn X2 onderdelen mist en een gescheurde motorsteun heeft. Butter rest niets anders dan teleurgesteld terug te gaan naar autobedrijf C. Ditmaal gaat het er echter grimmiger aan toe, vertelt hij. “Het liefst had ik de sleutels van mijn Tiguan achter de balie vandaan gegrist, maar ik werd gesommeerd daar achter weg te blijven. De baas sloeg zijn armen over elkaar en werd nijdig. Hij stak niet eens de hand in eigen boezem en zei iets over dat hij ook kosten maakte. Geen sorry, niets.” Niettemin krijgt Butter waar hij voor kwam: zijn Tiguan en het bijbetaalde bedrag terug.
Bedreigend
Bij autobedrijf C spreken we met de verkoper die de X2 aan Butter verkocht. “Dat is sterk”, zegt hij. “Mijnheer Butter kwam vanmorgen nog langs om zijn nieuwe auto te laten zien. Waarbij hij waarschuwde dat hij geld genoeg heeft en dat we nog niet van hem af zijn. Hij zei dat hij dertig jaar eerder dwars door de gevel binnen zou zijn komen rijden. Dat kwam allemaal nogal bedreigend over.”
Zijn baas had de X2 ingekocht. “We wisten niet dat hij schade had gehad; hij kwam via een vast kanaal waar we heel veel mooie auto’s van betrekken. De auto was amper van de trailer af toen mijnheer Butter binnenliep. Hij zag hem staan en vroeg me een prijs voor hem te maken. We werden het eens, waarop wij de auto rijklaar maakten en er een trekhaak onder monteerden. Er zaten wel flink wat krassen op de motorkap, alsof er iets overheen gegleden was, maar niet per se iets wat op schade wijst. Dus die hebben we laten spuiten in het schadebedrijf waar wij mede-eigenaar van zijn. Eenmaal thuis vond mijnheer Butter een lakstift van ons schadebedrijf in de auto en toen is hij, zo vertelde hij ons later, zelf op onderzoek uitgegaan. Hij beweerde naar Duitsland te zijn gereden en bij een dealer te zijn geweest. Ik heb daar nog mee gebeld, maar die wist van niets. Ook de BMW-dealer in Breda, waar hij zegt te zijn geweest, zei tegen mij dat het hem heel sterk leek dat hij er is geweest. Het kenteken en chassisnummer waren er onbekend en dan komt zo’n auto de werkplaats niet in, zeiden ze. Maar goed, hij wilde dat wij de auto terugnamen en hem twee- of drieduizend euro betaalden om zijn onderzoekskosten te dekken. Terugnemen wilden we best; we wisten niet dat hij schade had gehad, maar we hadden wel afgesproken dat we hem een auto zonder schadeverleden verkochten. Dus dan nemen we hem gewoon terug, geen probleem. Maar hij wilde dus ook geld zien voor alle onkosten en moeite die hij in drie dagen tijd had gedaan; heel bijzonder.”
Net als autobedrijf A wil C de naam van zijn leverancier niet noemen. “Dat gaat via een tussenpersoon die auto’s uit allerlei landen haalt. De auto’s komen hier binnen met buitenlands kenteken en papieren en die moeten we dan zelf nog invoeren bij de RDW. We kopen bij deze tussenpersoon een paar honderd auto’s per jaar en daar zit heel zelden iets rottigs tussen. Maar bij deze X2 is het zó snel gegaan dat hij al verkocht was voordat we de factuur hadden. Dat was uitzonderlijk.”
Verkoper C vertelt dat hij zijn tussenpersoon over de schade heeft verteld en dat de auto is teruggegaan. “Hij staat nog wel op onze bedrijfsvoorraad, maar hij is er fysiek niet meer. Waarschijnlijk maakt hij hem weer netjes en verkoopt hij hem weer, maar dan wel met het verhaal erbij.”
C heeft het gevoel dat het Butter vooral dwarszit dat hij geen bosje bloemen of cadeaubon heeft gekregen. Het grimmige moment waarover Butter vertelt, herkent hij: “Ik kwam binnenlopen en toen stond mijnheer achter onze balie tussen de sleutels te zoeken. Toen werd het inderdaad iets minder gezellig. Ik begrijp dat het heel vervelend is voor mijnheer Butter, maar wij hebben het keurig opgelost. Dit soort dingen gebeurt ongetwijfeld vaker, maar ik heb niet het idee dat hij er slechter van is geworden. De Tiguan die hij terugkreeg, hadden we inmiddels gepoetst, volgetankt en rijklaar gemaakt. Al die kosten waren voor ons, dus dat heeft hem geen euro gekost.”
Toch wil Pieter Butter zijn Tiguan niet houden. “Het was gewoon mijn auto niet, ook al was hij helemaal in orde na al het werk van de dealer”, zegt hij. Hij vraagt een bevriende garagist de auto in commissie te nemen en die is er zo mee in zijn nopjes, dat hij hem zelf koopt voor zijn vrouw. En Butter? Die is inmiddels echt klaar met jonge occasions met een Duits verleden en heeft zichzelf getrakteerd op een Renault Arkana, nieuw uit de doos. Nu maar hopen dat die niet ergens tussen de Koreaanse fabriek en Baarle-Nassau van de boot of de trailer is gevallen.
Hoe voorkom je deze ellende?
Natuurlijk is niet elke auto met buitenlands verleden slecht. Bovendien noopt het krappe occasionaanbod uit eigen land kopers en handelaars ertoe over de grens te kijken. Hoe kun je voorkomen dat je zo’n kat in de zak koopt?
In ons land wordt de historie van een auto uitstekend bijgehouden, maar in andere landen is dat minder goed geregeld en bovendien zijn die systemen niet aan de onze gekoppeld. Dat maakt het voor kwaadwillende lieden lucratieve business om schadeauto’s op te knappen en ze hier als ‘met de kop eraf’ te verkopen. Wanneer de auto in Nederland (ernstige) schade heeft gehad en is hersteld, is dat te herleiden via de WOK-historie. Een auto die na een aanrijding niet meer veilig wordt bevonden, krijgt een Wachten Op Keuring-notitie in het kentekenregister. Dat betekent dat hij pas weer de weg op mag nadat de RDW hem heeft goedgekeurd. Dit gaat niet op voor auto’s die gerepareerd ons land zijn binnengekomen.
Overigens is een schadeauto, mits vakkundig hersteld, vaak technisch niet of nauwelijks minder dan voor de schade, maar zodra het schadeverleden uitkomt, keldert de waarde en dan is het verlies voor degene die hem op dat moment in zijn bezit heeft. Goed opletten dus wat je koopt.
Wees alert op kleurverschillen. Daarnaast kan een lakdiktemeter spuitwerk ontmaskeren dat je met het blote oog niet ziet. Let op naden die niet mooi aansluiten. Verschillen in de manier waarop portieren sluiten (gevoel, geluid) kunnen een aanwijzing zijn dat er een schadehersteller mee bezig is geweest. Controleer op plekken buiten het zicht, zoals de ruimte voor het reservewiel en de onderkant, op vreemde lasnaden. Koop de auto bij voorkeur bij een bij de Bovag aangesloten bedrijf, want dan heb je (meestal) recht op garantie en kun je terecht bij een geschillencommissie in geval van teleurstelling.
Ook de in dit verhaal figurerende autohandelaren hebben ten slotte nog goede raad: “Laat een aankoopkeuring uitvoeren. Van tevoren, niet eerst een auto kopen en dán op onderzoek uitgaan,” zegt de verkoper van autobedrijf C. Autobedrijf B vindt dat dit er nu eenmaal bijhoort: “Als je een tweedehands auto koopt, loop je nu eenmaal risico’s, vooral als hij uit het buitenland komt.”
De Toyota van NOS-verslaggever Wessel de Jong zat vol al dan niet verborgen gebreken.
Met een wrak door OekraïneJe zou zeggen dat Pieter Butter alle pech van de wereld had, maar het kan nog erger. Zo spreken we tijdens het afronden van dit verhaal bij toeval NOS-verslaggever Wessel de Jong, net terug uit Oekraïne. Daar reed hij aanvankelijk met een gehuurde Mercedes Vito door het oorlogsgebied, maar met de winter op komst vroeg hij zijn werkgever om een degelijke terreinwagen. Die stemde in; De Jong stelde voor er ter plekke een aan te schaffen. Dat zag de NOS niet zitten, want ‘in dergelijke contreien weet je maar nooit wat je koopt’. Dus kocht de omroep bij een autobedrijf in Nederland een Toyota Land Cruiser uit 2011, die eind 2021 naar ons land was gekomen. Nadat De Jong en zijn cameraman hun nieuwe werkpaard in Krakau hadden overgenomen van de chauffeur en ermee naar Lviv reden, merkten ze al gauw vreemde dingen. De Jong: “Boven de 110 km/h trilde het stuur uit mijn handen. We hadden alleen grootlicht en de linkerbuitenspiegel was niet goed in te stellen, waardoor ik altijd driekwart zijkant van mijn eigen auto in beeld had. Toen ik hem buiten probeerde goed te duwen, hield ik hem in mijn hand. De binnenverlichting deed niets, de radio evenmin en na een tijdje begon er water uit het dak te lopen.” De Jong maakt een schuiver met de Toyota en brengt hem naar een garage om de ergste schade te herstellen. Daar komt het lijk uit de kast. De Oekraïense garagist ontdekt dat veel cruciale componenten met ducttape zijn vastgezet, dat de gordelspanners niet werken en dat de bedrading van de airbags is doorgeknipt. Ook vindt hij overal sporen van waterschade. “Deze auto heeft gezwommen”, is zijn laconieke conclusie. Het vreemde probleem met de buitenspiegel heeft een simpele verklaring: die komt van een rechtsgestuurde auto. De Jong: “Ik dacht: dit is geen ingewikkelde tweedehands, maar oplichterij.” We bellen met de Nederlandse handelaar die de Land Cruiser heeft verkocht. Hij erkent dat deze kwestie ‘treurig en heel vervelend’ is verlopen. Hij vertelt ons dat hij de Toyota, na een verzoek van de NOS om een dergelijke auto te zoeken, bij een collega-autobedrijf kocht. “Na een beurt en apk is hij naar Oekraïne gegaan. Kijk, bij een apk gaan wij niet de hemel loshalen om te kijken of er vocht in zit. En dat de zekeringkast verroest was, hebben wij niet gezien”, aldus de handelaar. Maar defecten aan de koplampen, gordels en spiegels zouden bij de apk toch boven water moeten komen? “Nou, ik zei dat net wel, maar ik weet niet meer zeker of wij die apk hebben gedaan”, zegt hij. We vragen hem dat even na te trekken, waarna hij toegeeft dat het toch wel het geval is. Op de vraag hoe dergelijke afkeurpunten over het hoofd kunnen zijn gezien, moet hij het antwoord schuldig blijven. Inmiddels heeft de Oekraïense garagist de Toyota weer in orde gemaakt. Het garagebedrijf dat de auto verkocht en het bedrijf waar hij vandaan was gehaald, hebben de zaak financieel geschikt. |
Reactie RDWEen auto die door een RDW-erkend bedrijf wordt geïmporteerd, krijgt in principe alleen een digitale controle. Woordvoerder Thérèse de Vroomen: “De RDW mag geen aankoopkeuringen of een technische controle uitvoeren. Wel kan de RDW, als de technische staat een gevaar vormt voor de voertuig- en verkeersveiligheid, dat voertuig een rijverbod opleggen. In Nederland is een technische controle bij overschrijving niet verplicht, in tegenstelling tot bijvoorbeeld België, dus mag dit ook niet bij inschrijving van een voertuig uit een andere Europese lidstaat. De handhaving van de technische toestand ligt hier bij de apk-erkenninghouders en de politie.” Bij schade of fraude zal de RDW het voertuig nader onderzoeken. Vaak in samenwerking met LIV (Landelijk Intelligence- en expertisecentrum Voertuigcriminaliteit). De andere lidstaten kunnen de status van een voertuig doorgeven via het zogenaamde Eucaris-systeem. Ook gestolen voertuigen worden op deze manier vaak onderschept. “Niet altijd is bekend dat het voertuig schade heeft of had. Dan gebruiken we andere bronnen, zoals de expertise van de technische medewerker.” Een auto kan na inschrijving weer schade krijgen of worden voorzien van onderdelen die tijdens de beoordeling tijdelijk vervangen waren. Maar, zo besluit De Vroomen, een kapot lampje of slecht onderhoud maken geen deel uit van de RDW-controle bij inschrijving van een uit Europa afkomstige occasion. |
*Op verzoek van de drie betrokken autobedrijven hebben we ze niet bij naam genoemd. In alle drie de gevallen heeft het er, voor zover wij dit na het horen van beide partijen kunnen beoordelen, alle schijn van dat ze niet van het schadeverleden wisten en hebben ze de klant schadeloos gesteld.