Volkswagen Multivan: de voorgangers

Als autojournalist moet je als geen ander in staat zijn om een auto te ‘duiden’, zoals dat heet. Je moet ‘m dus kunnen plaatsen in het wereldwijde auto-aanbod, vooral in relatie tot directe voorgangers én de concurrentie. Dat was ooit doodsimpel, maar is de laatste jaren met allerlei cross-overs en andere tussenvormen niet meer zo gemakkelijk.

Met de nieuwe Volkswagen Multivan stonden we deze week echter pas echt met de mond vol tanden. Het lijkt zo simpel: er was al een Multivan, er is een nieuwe Multivan, klaar. Dat is echter geenszins het geval, want de Multivan was altijd het luxe personenauto-broertje van de Transporter. De nieuwe Multivan blijkt op het MQB-personenautoplatform te staan en blijft volgens Volkswagen ook altijd een personenbus. Er komt dus geen Transporter met deze koets, beweert Wolfsburg. Als die belofte wordt ingelost, heeft Volkswagen dus speciaal voor de tamelijk kleine niche-markt van de personenbus een uniek model ontwikkeld.

Dat is op zichzelf al uniek, maar er komt bij dat de nieuwe Multivan wordt aangeduid als ‘T7’ en daarmee past in de chronologie van de Transporter-reeks. Ook is de auto ontwikkeld door Volkswagens bedrijfsautotak en oogt hij met zijn relatief smalle en hoge koets daadwerkelijk als een busje en niet als een MPV.

Alles bij elkaar roept de Multivan-introductie meer vragen op dan hij beantwoordt. Volkswagen zelf weet de situatie desgevraagd ook niet helderder te maken dan hij is. Het merk heeft echter wel vaker een opmerkelijke stap gezet, dus misschien moeten we ons er gewoon bij neerleggen dat de Duitsers dit als een slimme strategie zien en het waarschijnlijk beter weten dan wij.

Sharan

Als unieke personenbus is de nieuwe Multivan zowel een opvolger van de Sharan als van de voorgaande edities van de personenautoversie van de Transporter. Laten we beginnen bij de Sharan. Die auto verscheen in 1995 op de markt, geruime tijd na MPV-pioniers Voyager en Espace en ook na het kwartet Peugeot 806, Citroën Evasion, Fiat Ulysse en Lancia Zeta. Volkswagen keek dus eerst de kat uit de boom en kwam toen met een voor die tijd vrij moderne alleskunner. Dat deed het merk niet alleen, want behalve als Seat kwam deze auto ook als Ford Galaxy op de markt. Dat is een leuk bruggetje naar het heden, want ook anno 2021 hebben Ford en Volkswagen weer een warme band. Zelfs als het gaat om bedrijfswagens, trouwens. Een opmerkelijke eigenschap van de Sharan, Alhambra en Galaxy was dat de auto's niet over schuifdeuren beschikten, waar de meeste concurrenten die wel hadden. De nieuwe Multivan heeft ze wel en is in dat opzicht een echte Transporter.

Die samenwerking met Ford bleef gedurende de hele eerste generatie van de Sharan in stand, ook toen een facelift de drie modellen het verschil tussen de drie flink vergrootte. De Sharan kreeg vanaf 2010 nog een tweede generatie toebedeeld, maar toen ging Ford met het duo Galaxy/S-Max wel zijn eigen weg. De tweede Sharan staat in onder meer Duitsland nog steeds in de showroom, maar is bij ons al een tijd geleden een stille dood gestorven. Logisch, want dat geldt eigenlijk ook voor de grote MPV als genre.

Multivan

De historie van de Multivan, zoals de (luxe) personenversie van de Volkswagen Transporter tegenwoordig heet, voert natuurlijk terug tot de T1 en diens legendarische Samba-variaties. Die auto’s pakken we echter graag nog een keer mee als Volkswagen eindelijk eens met de langverwachte retro-bus op de proppen komt. Voor nu is het relevanter om te starten met de eerste Transporter met de motor in de neus: de T4. Volkswagen maakte al vroeg het onderscheid tussen de gesloten bestelwagen met de naam ‘Transporter’, de eenvoudige personenversie onder diezelfde naam (Transporter Kombi) en de luxere variant, die ten tijde van de T4 afhankelijk van de uitvoering ook wel als Caravelle door het leven ging. De naam Multivan werd toen echter ook al gebruikt.  Ook begon men ten tijde van de T4 al stevig onderscheid te maken tussen die Caravelle/Multivan en de gewone Transporter, zeker toen de luxe variant halverwege de jaren negentig een VR6-motor kreeg. Die dwong tot de ontwikkeling van een langere en meteen maar wat meer afgeronde neus, die pas later zijn opwachting zou maken op eenvoudiger Transporters.

Bij elke Transporter die volgde, was er ook weer een Multivan. Daarbij bewandelde Volkswagen vaker de eerder ingezette weg: de luxere en duurdere Multivan werd als eerste vernieuwd, op gepaste afstand gevolgd door de Transporter. Na de laatste updateronde heet die Transporter de ‘6.1’, om aan te geven dat het om de gewijzigde T6 gaat. Nu is er dus ook een T7, maar de Transporter blijft volgens Volkswagen tot nader order de T6.1. We zullen zien …

Buitenmaten

In een vergeefse poging de nieuwe Multivan te duiden, hebben we 'm ook als het gaat om de maatvoering even naast een paar belangrijke voorgangers gezet. De nieuwe auto is in alle opzichten groter dan beide generaties van de Sharan. Hij is zelfs breder en langer dan de Multivans die 'm voorgingen en overtreft ze ook als het gaat om wielbasis. Alleen de hoogte blijft wat achter bij deze 'echte' bussen. Overigens zijn de genoemde modellen uit de T-reeks er alle drie ook in een lange variant. Bij de T5 was die 5,11 meter lang, bij de T6.1 5,30 en bij de T7 ... 5,17. Toch nog korter, dus.