Verkiezingen & mobiliteit deel 1: CDA

Ger Koopmans beheert in de CDA-fractie onder meer de portefeuille Verkeer en Waterstaat. Onlangs trok hij tot verbazing van velende steun voor het huidige plan voor de kilometerbeprijzing in.

U schiet ineens het plan van uw eigen minister af? Dat is toch merkwaardig.

"Nee, vind ik niet. Als een plan uiteindelijk onuitvoerbaar blijkt, dan is het mijn taak om dat te constateren en vervolgens aan te kaarten. Ook als ik wel achter de basisprincipes van dat plan sta. Er moet een ander systeem komen op het gebied van autobelastingen, dat staat vast. Maar mensen moeten zeker niet meer gaan betalen dan nu, alle opbrengsten moeten naar mobiliteit gaan en – en daar liep het hier mis – het plan moet simpel uit te voeren zijn. Het huidige voorstel is te ingewikkeld. Ik voel mij zeer gesterkt door de uitslag van de ANWB-enquête. Daaruit blijkt dat mensen niet tegen het principe zijn om te betalen voor gebruik in plaats van bezit, maar dat ze grote moeite hebben met het huidige voorstel vanwege inhoudelijke punten. Dat geldt ook voor ons."

Maar waarom dan ineens die switch? U was immers lange tijd voor het plan.

"Het feit dat mensen meer wegenbelasting gaan betalen terwijl ze al de volle mep aan bpm hebben betaald, was het grootste probleem. Het blijft zo dat die mensen een groot voordeel hebben als ze weer een nieuwe auto gaan kopen, maar mensen blijken totaal niet geïnteresseerd in toekomstig voordeel. Ze zien alleen dat ze nu meer belasting betalen. Die reactie hebben we collectief onderschat. Dat geldt bijvoorbeeld ook voor de ANWB, want die was erbij toen dit plan in elkaar werd gezet. Maar los daarvan vind ik het helemaal geen schande om aan de hand van voortschrijdend inzicht tot een andere visie te komen. Als dit plan niet goed is, moet ik mijn bezwaren nú kenbaar maken. Het is niet de bedoeling dat ik over vele jaren aan een enquêtecommissie moet uitleggen waarom dit plan toch is doorgedrukt terwijl ik had kunnen weten dat de invoering spaak zou lopen."

Kijkt u ondanks het vastlopen van de kilometerbeprijzing toch terug op een geslaagde kabinetsperiode?

"Zeker, want ik heb op het gebied van mobiliteit veel weten te bereiken. Meedenken over infrastructurele problemen vind ik erg leuk. Zo heb ik me bijvoorbeeld beziggehouden met het de plannen rondom de N23 tussen Alkmaar en Zwolle, met het akkoord rond de aanpassing van de N18, het oplossen van de problemen rond de N69 bij Valkenswaard en met de mogelijke aanleg van de Oranjetunnel in Rotterdam richting de Maasvlakte. Ja, het is uiteraard prettig om dan een minister te hebben met wie je goed kunt samenwerken, maar een goede verhouding in de Kamer vind ik belangrijker. Zonder meerderheid in de Kamer bereik je immers niets. Ik ben dan ook tevreden over de initiatiefwet 'Bestuurlijke Lus' die ik samen met enkele collega-Kamerleden heb ingediend. De Senaat heeft de wet inmiddels aangenomen."

Bestuurlijke lus?

"Ja. Stel, Milieudefensie start 'n procedure tegen de plannen voor een wegproject. Als er dan een fout werd ontdekt, moest alles weer van voor af aan gebeuren. Bijvoorbeeld de verbreding van de A4 bij Leiderdorp liep daardoor extreem veel vertraging op. Deze wet stelt bestuursorganen, zoals gemeenten, in de gelegenheid om tijdens een beroepsprocedure 'n gebrek in een besluit te repareren. Op die manier voorkom je dat de rechter het besluit vernietigt en er veel tijdverlies ontstaat. Een belangrijk succes, dus."

Het belastingbeleid van CDA-staatssecretaris De Jager heeft veel invloed gehad op de verkoop van zuinige auto's. Doorzetten dus?

 "Het is mooi dat je met een fiscale prikkel duurzaamheid kunt ondersteunen. Daar ben ik dus ook voor. Maar het is wel van belang dat je langzaam en voorspelbaar aan de knoppen draait, zodat mensen weten waar ze aan toe zijn. Ook mag dit nooit een excuus zijn om de lasten te verhogen. Als je mobiliteit al duurder wilt maken, dan wil ik minder belasting op winst en arbeid zodat de lasten netto gelijk blijven. En, ook heel belangrijk: je moet dit soort maatregelen alleen landelijk invoeren. Als elke regio zijn eigen beleid gaat voeren op autogebied, dan weten mensen totaal niet waar ze aan toe zijn. Lokale eisen aan auto's, zoals de Amsterdamse proef op het gebied van parkeerbeleid, daar gruw ik van. Gemeenten moeten zich daar niet mee bemoeien."