Kilometerprijs: D-Day

Dat jullie op deze site met overgrote meerderheid geen voorstander zijn van de kilometerheffing is bekend. Niet merkwaardig: een systeem dat het gebruik van de auto duurder maakt is natuurlijk niet bedacht om het mensen die autorijden leuk vinden (de gemiddelde AutoWeek.nl-bezoeker) naar de zin te maken. Tot op heden leiden de protesten tot niets. Er zijn drie zeer grote lobbygroepen op autogebied in Nederland en nog een handvol kleinere. De grote jongens zijn Bovag/RAI, de ANWB en de Telegraaf. Zijn deze partijen alledrie tegen, dan kan je als kabinet je borst natmaken en ben je eigenlijk bij voorbaat kansloos. Laten we ze even doornemen.

Bovag en RAI Vereniging zijn zowaar voorstanders van het systeem omdat in ruil de BPM verdwijnt: iets waar beide partijen al decennia  van dromen. (De CO2-taks vervangt de BPM in dit plan overigens niet, dat is een veelgemaakte fout in discussies, ik zal daar later nog een keer een weblog over schrijven.) Zo krijgt de Nederlandse autobranche minder last van de groeiende grijze import en bovendien kunnen importeurs en dealers hun eigen marges wat opschroeven. Daarbij komt dat huidige Eurlings-plan zeer zuinige, en daarmee in praktijk nieuwe, auto's zwaar beloont. Dus meer nieuwverkoop, ook goed voor de branche. RAI en Bovag beseffen echter maar al te goed dat ze hier hun vingers niet aan moeten branden. Ze protesteren dus niet tegen het plan, maar zullen ook zeker niet actief gaan lobbyen voor de km-prijs, omdat dat slecht voor hun imago kan zijn. In hoekje wachten ze af.

Dan de Telegraaf. Hier zijn we snel mee klaar: onder leiding van hun bezielende hoofdredacteur Paradijs heeft de krant de oorlog verklaard aan de kilometerbeprijzing.

Dan de ANWB. Nu wordt het interessant. De Bond was in het begin simpelweg voor. Het plan van oud ANWB-topman Nouwen is volledig door Eurlings overgenomen, dus geen vuiltje aan de lucht. Aan alle eisen van de ANWB is immers voldaan. Alleen sinds het plan bekend is geworden, schreeuwen de ANWB-leden moord en brand. De Wielrijdersbond is daarom erg voorzichtig geworden. Ze spelen een beetje het spel mee. Zo worden er steeds 'nieuwe' voorwaarden gesteld waar allang aan is voldaan. Op die manier scoort de Bond steeds een 'overwinning' in het debat. (Het CDA doet als regeringspartij overigens steeds hetzelfde in de Tweede Kamer.) Onlangs was er weer gespeelde verontwaardiging over de verhoging van de MRB. Deze verhoging is onderdeel van de switch van BPM naar KM-heffing en al jaren bekend, ook bij de ANWB. Alleen niet bij de leden natuurlijk, dus die gaan klagen. En dus weer een boze ANWB in de krant over iets wat ze al jaren weten. PR-technisch is het slim (zoals geldt voor al het PR-beleid van de ANWB, in Nederland behoort men tot de top) maar wel hypocriet. Maar het is duidelijk dat de Bond nattigheid voelt. Ze waren oorspronkelijk voorstander, maar stel nu dat het plan toch faalt. Dan kan het maar beter lijken dat dat kwam door hun kritische houding. Ze spelen het spel tactisch briljant.

Tot voor kort waren er evengoed nog weinig redenen waarom de KM-heffing er niet zou komen. De coalitiepartijen zijn gewoon voor en in de Kamer veegde Eurlings de vloer aan met de oppositie in het eerste debat. Tot dit weekend. De Telegraaf (wie anders) laat anonieme hoge ambtenaren van V&W aan het woord die zware kritiek leveren op Eurlings. Hij zou doof zijn voor kritiek en geen oog hebben voor de gevaren. Ook wordt de automobilist 'rechtenloos' gemaakt. Ambtenaren die zich zo hard tegen hun minister keren is niet niks. Uiteraard is de oppositie slim genoeg deze bal binnen te koppen en dus krijgen we een spoeddebat. Dit kan zomaar D-Day worden. Als de ANWB naar aanleiding van dit debat besluit hun steun terug te trekken dat wordt invoering zeer wankel, omdat Eurlings meerdere malen heeft benadrukt dat maatschappelijk steun een vereiste is. Maar Eurlings is niet voor niets een politiek talent. Als hij ook dit debat als winnaar verlaat staat hij sterker dan ooit. Enkel het vallen van het kabinet (gemeenteraadsverkiezingen iemand?) kan dan nog roet in het eten gooien. Vindt Eurlings in dat geval waarschijnlijk niet zo erg , in een volgend CDA-kabinet krijgt hij toch een andere post.