Weblog Ken - Steeds meer Belgische gemeentes schrappen voorrang van rechts

Hoewel voorrang van rechts (eigenlijk voorrang aan rechts) een Europese regel is die decennialang religieus werd toegepast in België, beginnen steeds meer gemeenten zich ertegen te kanten. Ondertussen zijn ze er al tien steden die het systeem met expliciete signalisatie duidelijker én veiliger vinden, wat andere besturen dan weer aanzet om de toepassing van de regel opnieuw te evalueren.

Geen algemeen draagvlak

Het is misschien wel de bekendste basisregel in het verkeer: wie van rechts komt, heeft voorrang, tenzij verkeersborden, -lichten of -agenten anders aangeven. Tegelijkertijd is het ook de regel waar het meest tegen wordt gezondigd, met veel ongevallen en nog meer verzekeringsdiscussies tot gevolg. Verschillende Belgische besturen oordelen nu dat het allemaal anders en beter kan. Ze kiezen ervoor om kruispunten met gelijkwaardige wegen te voorzien van duidelijke voorrangsborden of stopstrepen, om verwarring tegen te gaan en het aantal ongevallen te reduceren. De Belgische verzekeringskoepel Assuralia onderschrijft dat het aantal fouten tegen de voorrang van rechts op die plekken daardoor spectaculair is gedaald .

Uit de hoek van de mobiliteitsexperts klinkt een genuanceerder oordeel. Die vinden de algemene afschaffing van de regel geen goed idee, omdat het principe op andere plekken wel duidelijk is en bovendien heel wat verkeersborden en signalisatie uitspaart. Dat specifieke kruispunten baat hebben bij een aanpassing is natuurlijk goed mogelijk, alleen hoeft het hele principe daarvoor niet op de schop. Het Vlaams verkeersinstituut VIAS vindt meer straten met voorrang dan weer een vrijgeleide om sneller te rijden. Eigenlijk zit het probleem echter vooral in de Vlaamse lintbebouwing, die het onderscheid tussen lokale wegen (met voorrang van rechts) en verbindingswegen tussen steden (zonder) vertroebelt.

Te veel uitzonderingen

Dat de voorrang-van-rechts-regel niet overal aangewezen is, staat buiten kijf. Enerzijds wordt het principe vaak te ver doorgetrokken, anderzijds wordt het niet overal duidelijk aangegeven. In België gebeurt dat doorgaans met een kruis in een driehoek op het wegdek of in een driehoekig bord met rode omranding. Alleen wordt die markering niet consequent geplaatst door de signalisatieploegen, terwijl de voorrang van rechts er wel degelijk blijft gelden. 

Soms zijn de zijstraten met voorrang zo petieterig dat ze nauwelijks opvallen tussen de huizen, een andere keer zijn het eerder veldwegen waarvan het laatste stuk is geasfalteerd. Wist je trouwens dat fietsers op doorgetrokken fietspaden in België toch voorrang hebben op het verkeer dat van rechts komt? Of dat er rotondes zijn waar je vooralsnog voorrang van rechts moet geven? Te veel regels, te veel uitzonderingen, met als gevolg dat lokale besturen op eigen houtje aanpassingen gaan doorvoeren. En dat terwijl de Belgische voorrangsregels in 2007 al eens werden vereenvoudigd. Daarvoor gold immers nog dat je geen voorrang van rechts meer had als je even tot stilstand was gekomen…