Test: Mini John Cooper Works (2008)

Mini mag dan als merk reeds lang zijn ingekapseld in het grote, degelijke Duitse BMW-concern, het van oorsprong Britse merk blijft een status aparte behouden. En dat komt niet alleen door het karakteristieke retro-uiterlijk. Evenmin door het geweldige rijgedrag, want daar kan moeder BMW ook aardig mee overweg. Dat Mini's nog steeds in Oxford worden gebouwd, waar ooit Morris (later BMC) zijn typisch Engelse auto's van de band liet rollen, zal er zeker aan bijdragen dat de chauvinistisch en germanofoob aangelegde Engelsen trouw zijn gebleven aan hun Mini. Maar het wordt pas echt leuk als het roemruchte John Cooper Works zich er tegenaan gaat bemoeien. Dit tuninghuis, voortgekomen uit de Cooper Car Company van coureur John Cooper, knutselt al sinds 1961 aan Mini-motoren. Aanvankelijk omdat de motoren uit de Mini's werden gebruikt in de racewagens van Cooper, later omdat Mini de aanpassingen wel zag zitten voor de eigen auto's.

Geen compressor

Als basis pakte JCW de Cooper S, die met zijn 175 pk al geen flauwe jongen is. Om het geheel nog een stuk spectaculairder te maken, werden zuigers, inlaatkanalen, uitlaatsysteem, kleppen en de turbolader aangepast. Turbolader, jawel. Sinds de generatiewisseling van twee jaar geleden heeft de Cooper S niet langer die mechanische compressor met dat typerende, snijdende geluid. Ook aangepast werden de versnellingsbak, het remsysteem en uiteraard het uiterlijk. Een extra stoere grille, 17-inchwielen, een dikke dubbele uitlaat en JCW-logo's zijn de meest in het oog springende details.

Als vanouds zit de Mini je als gegoten. De zitpositie is lekker laag en het stuur is nu ook in diepte te verstellen. De snelheidsmeter zit centraal op het dashboard, de toerenteller precies voor je neus. Starten levert meteen een lekkere, diepe brom op. De motor pakt vrij geleidelijk op. Geen onverwachte klappen, vanaf zo'n tweeduizend toeren per minuut begint de twinscroll-turbo (dat is geen dubbele turbo, maar een enkel exemplaar dat door twee schoepenraderen van verschillende grootte wordt aangeblazen) geleidelijk aan mee te trekken. Volgens fabrieksopgave gaat de JCW in 6,5 seconden naar de 100 km/h en trekt hij door tot een top van 238 km/h, maar die top kan ons vandaag niet zo gek veel schelen. Want met een Mini wil je vooral spijkerhard de hoek om en het is dan ook heel begrijpelijk dat BMW een circuit heeft afgehuurd om ons kennis te laten maken met deze variant. Het is hartje zomer, het asfalt van het circuit van Palma de Mallorca ligt te zinderen in de hitte. Deze baan kent maar één lang recht stuk en vooral heel veel bochten.

Beperkte wielspin

Aanvankelijk laten we de veiligheidssystemen ingeschakeld; dan kun je met deze auto maar heel weinig fout doen. Naast DSC heeft de John Cooper Works als eerste Mini ook DTC, wat de afkorting is voor Dynamic Traction Control. Daarmee laat hij een zekere mate van wielspin toe, waardoor je een gecontroleerde slip kunt opwekken. Wordt het te gek, dan grijpt het DSC alsnog in. De systemen zijn gelukkig ook volledig uit te schakelen en dan ben je op jezelf aangewezen op dit bochtige asfalt. De Mini JCW is voorzien van een soort sperdifferentieel, maar dat blijkt er een van het luie soort. Bij het uitaccelereren van de bochten krijg je een flinke dosis onderstuur voor de kiezen, wat je alleen kunt inperken door het gas met beleid te bedienen. Het stuur is erg direct en de bekrachtiging laat veel aan de bestuurder over, waardoor je optimaal contact hebt met alles wat er met de voorwielen gebeurt. En dat is een boel, want de aandrijfkrachten worden vaak wel erg sterk aan je handen doorgegeven.

De zesbak is speciaal afgesteld op deze snelle variant van de Mini. Hij schakelt werkelijk fantastisch, trefzeker, direct en strak. Bijna onvoorstelbaar voor een bak waar de pook niet rechtstreeks in port. Toch zijn er ook punten van kritiek. De tweede versnelling is te lang, waardoor je in scherpe bochten even verloren raakt tussen één en twee; dat is kostbare tijd. En met die twee is nog wat aan de hand. Links ervan zit een loze ruimte, pal tegenover de achteruit. Bij snel terugschakelen kun je daardoor nog wel eens naast de twee grijpen.

De rest van de verzetten daarentegen zijn dik in orde. Schakelen is een feest in deze auto en het is dan ook absoluut niet erg dat we zo hard aan het werk moeten op dit spaghetti-circuit. Ga je van het gas af, dan brengt de uitlaat een lekker felle plof ten gehore. Is de Cooper S al een bochtenfeest, deze JCW is de overtreffende trap voor het pure gooi- en smijtwerk. Zet wel de sportknop aan, want dat zorgt voor nog zwaarder sturen, snellere pedaalrespons en een nog rauwer klinkende uitlaat.

Pittige prijs

De Mini John Cooper Works is niet alleen leverbaar in de driedeursversie die wij reden, hij is er ook als Clubman. De JCW is standaard voorzien van 17-inchwielen, sportstoelen, radio-cd-speler met aansluiting voor externe geluidsbron (aux), aluminium voetsteun, rode remklauwen, zwarte hoogglans (pianofineer) interieurafwerking en diverse JCW-logo's op in- en exterieur. Met € 38.250 (€ 40.550 voor de Clubman) is het bepaald geen koopje, maar daar krijg je wel een behoorlijk complete auto met een zeer opzwepend en uitdagend karakter voor terug, die dankzij beproefde BMW-techniek garantstaat voor jarenlang rijplezier. Exclusief zal hij ook blijven, want BMW Nederland drukt het aandeel JCW uit in 'enkele procenten'. Begin augustus staat dit stukje verfijnd smijtwerk bij de dealers.