Mercedes-Benz Vaneo

Toen Mercedes vier jaar geleden met de A-klasse op de markt kwam, betraden de Duitsers volkomen vreemd terrein. Een auto in de compacte klasse was iets totaal nieuws voor ze. Helemaal goed liep de lancering dan ook niet af, want de A bleek moeite te hebben met overstekende elanden; hij kon er zelfs van op zijn kant duikelen. Daar moest das Haus dus iets aan doen, want het werd Mercedes wel aangerekend dat het onderstel niet voldeed. Er werden dan ook maatregelen genomen om de A-klasse elandproof te maken met als belangrijkste ingredient de toevoeging van ESP aan de standaarduitrusting. Dat bleek afdoende te werken en de A veroverde zich zijn plaatsje in de markt.

Op de technische basis van die A-klasse komt Mercedes nu met de Vaneo, een beduidend groter model met veel meer speelruimte in het interieur. Hij komt er - net als de A-klasse - met vijf motoren (zie tabel) die net zo schuin in de neus liggen. De bodemgroep van de A werd voor de Vaneo flink verlengd: de wielbasis nam - vergeleken met de lange A-klasse - met 31 cm toe tot maar liefst 2,90 meter. Uiteraard is de Vaneo met 4,19 meter beduidend langer dan de 3,61 meter metende A en de 3,78 meter metende A Lang. De hang naar meer praktische bruikbaarheid zie je ook terug door de veel hoekiger vorm van de achterbouw. De winst zit hem natuurlijk in de maximale ruimtebenutting achterin de Vaneo. Met de bank omhoog heb je al 715 liter bagageruimte, maar dat loopt met verwijderde achterbank op tot maar liefst 3000 liter. Met de als optie verkrijgbare uitneembare passagiersstoel neemt dat zelfs toe tot 3500 liter.
Het ruim opgezette interieur biedt meer dan genoeg bewegingsvrijheid. Voorin zijn er geen problemen te melden en op de achterbank is het zelfs riant toeven. Een volwassene heeft dan anderhalve decimeter vrij ruimte tussen de knieën en de rugleuning van de voorstoelen. Door de 1,83 meter hoogte van de Vaneo zit je kruin ook zo'n anderhalve decimeter onder de hemel.
De stoelen van de Vaneo zijn anders van vorm dan in de A-klasse. Voorin zit je beduidend beter dan in de A; je hebt minder het gevoel met je benen geforceerd omhoog te zitten. Achterin biedt de Vaneo een stevige driezitter die in ongelijke delen is neer te klappen en ook uitneembaar is. Wel even flink tillen, want het Mercedes-meubilair is zeer solide en dus behoorlijk zwaar. Wie nog meer zitplaatsen wil, kan bij de Family-versie twee extra stoelen bestellen. Daar zit wel een maar aan, want der mogen alleen maar kinderen op worden vervoerd tot een gewicht van 36 kg. De Vaneo heeft derhalve niet dezelfde status als Opel's Zafira en andere grotere zevenzits MPV's.

Vertrouwde motoren
Uiteraard maakt Mercedes voor de Vaneo gebruik van motoren uit de A-klasse. De zwakste benzineversie is echter geen 1.4 zoals in de A-klasse, maar een 1.6-krachtbron. Het vermogen bleef met 82 pk gelijk, maar de extra cc's zorgen voor een 10 Nm hoger koppel. Dat is echt een basismotor die de Vaneo brengt waar je hem wilt hebben, maar daar is dan ook alles mee gezegd. Een beetje meer pit kan geen kwaad en dan lijkt ons de 1.6-variant met 102 pk - zoals we die ook kennen uit de A - de beste keus. We hebben hem niet gereden, maar stuurden wel met de nog sterkere 1.9 en dat bleek iets teveel van het goede voor het Vaneo-onderstel. De auto had - ondanks de op de Vaneo standaard aanwezige ESP en tractioncontrol - last van forse aandrijfreacties in het stuur. Het is wel de Vaneo die het lekkerst heuveltje-op-heuveltje-af gaat, maar je gaat je ergeren aan dat getrek in het stuur.
Dan zijn er natuurlijk ook nog de diesels met CDI-motoren van 1,7-liter inhoud. De simpelste heet gewoonweg CDI en moet zijn 75 pk hard laten werken om de grote Vaneo-koets op gang te houden. Beter geschikt voor de lagere en een stuk lichtere A-klasse. Wie wil dieselen in een Vaneo is beslist beter af met de CDI 1.7, zoals de sterkere 90 pk-versie wordt aangeduid. Gaat allemaal een stuk makkelijker en je hebt dan tenminste ook nog wat over voor die vakantiereis met volle bepakking.
Het weggedrag van de Vaneo valt zeker niet tegen. Hij helt niet odioot over in bochten en de besturing is redelijk direct. Wel is de Vaneo een duidelijk onderstuurder. Het veercomfort heeft een beetje te lijden onder de stevige afstemming van vering en demping, noodzakelijk om tot tegen de 600 kg laadvermogen te komen. Dat wat stugge onderstel is er mede verantwoordelijk voor dat je op slechte wegen gekraak en gekreun uit de achterbak te horen krijgt.

Varieer maar raak
Eén van de heel sterke punten van de Vaneo is de mogelijkheid om diverse pakketten voor specifieke gebruikerswensen te bestellen. De Basis-Vaneo is een Trend, zoals op de foto's te zien. Daarboven zit de Family met een vrolijke bekleding en heel veel handigheidjes voor een gezin met jonge kinderen. De meest luxueuze versie is de Ambiente met onder andere wortelnotenhout op het dashboard.
Daarnaast levert Mercedes nog de volgende vijf pakketten: Snow, Surf, Bike, Dog en Carry. Allemaal uitgekiend geconstrueerd om optimaal gebruik te maken van de ruimte in de Vaneo. De allerslimste vonden we Carry, een pakket dat bestaat uit een vloeistofdichte 'kist' van kunststof die van de Vaneo tijdelijk een besteller maakt. Die opvouwbare 'kist' weegt vijf kilo en je zet hem in een paar minuten in de achterbak. Als je tuinklus weer klaar is, spuit je hem schoon en vouwt hem weer op tot een compact pakketje.
Mercedes gaat de Vaneo's vanaf volgend jaar leveren voor prijzen die waarschijnlijk starten bij 50 mille. Daarmee zitten de simpelste Vaneo's op het prijsniveau van de top van bijvoorbeeld de Renault Scénic en de Opel Zafira, maar onder auto's als de Renault Espace en de Volkswagen Sharan. Auto's die wat meer op de Vaneo lijken als de Fiat Doblò en de Citroën Berlingo zijn duidelijk goedkoper. Dat maakt Mercedes deels goed met een rijkere veiligheidsuitrusting. De Vaneo zal echter zijn eigen plekje moeten gaan veroveren en Mercedes verwacht een groot deel bij andere merken weg te halen.