Fiat 500 Spiaggina - Eerste rijtest

In Nederland is de 500 met afstand de populairste Fiat van de laatste jaren. Ook buiten onze landsgrenzen is de 500 de kurk waar Fiat op drijft. En hoe! Vorig jaar verkochten de Italianen er maar liefst 194.000 exemplaren van en daarmee gaat 2018 de boeken in als het beste verkoopjaar voor de retrorakker. Dat brengt het totale productieaantal van de moderne klassieker op 2.211.000 stuks en op ruim 6 miljoen als we de oergeneratie meetellen die tussen 1957 en 1977 werd verkocht. Dat is bijzonder.

Hoewel Fiat het model in 2016 een facelift heeft gegeven, waarbij het naar eigen zeggen zo’n zeventig procent van de onderdelen heeft vernieuwd, stamt hij uiteindelijk al uit 2007. Ongetwijfeld helpt het poezelige uiterlijk de klant naar de showroom te trekken, maar Fiat is ook een meester in het vasthouden van de aandacht voor het model. Om de zoveel tijd wordt de 500 op het podium gezet, de ene keer gestoken in een Gucci-jas, de andere keer uitgevoerd in Riva-stijl. Ter gelegenheid van de 60e verjaardag van de boulevardcruiser Jolly Spiaggina voegt Fiat de 500 Spiaggina aan het leveringsgamma toe, een tot 1.958 stuks gelimiteerde serie die smeekt om aandacht.

FLIEREFLUITER

De 500 Spiaggina is in alle gevallen een 500C, een carrosserievariant die zich met zijn guitige voorkomen al zeer thuisvoelt op de boulevards. De kenmerkende luifel waarmee de originele Jolly zich onderscheidde, is op dit eerbetoon weliswaar niet aan wezig, maar het dolce vita druipt er aan alle kanten van af. De 500 Spiaggina is altijd in Azzuro Volar gespoten, een unieke kleur die fraai afsteekt bij de beige softtop.

De nieuwste editie van de 500 staat op 16-inch lichtmetaal met een vintage design dat de auto tot een snoepje maakt. Verchroomde spiegelkappen? Aanwezig, hetzelfde geldt voor een pin stripe op de koets, een sierlijk Spaggina ’58-opschrift op het kontje en 500-logo’s op de flanken. Wie allergisch is voor een lekker aangezet vintage voorkomen, kan maar beter wegkijken. Ook vanbinnen is de vrolijke flierefluiter op bijzondere wijze volgehangen.

Dat begint al bij het dashboard waarop, zoals in elke 500, de carrosseriekleur terugkomt. Die blauwe kleur gaat goed samen met de – eveneens in elke 500 aanwezige – ivoorkleurige afwerking van de midden console en het stuurwiel. Het interieur ademt daardoor een sfeer waarin verleden en heden samenkomen. Met de zon op je bol en de wind in je haar waan je je met een beetje fantasie in een oer-500. Zaken als het standaard Uconnect-systeem, gekoppeld aan een 7-inch scherm, brengen je samen met het digitale en eveneens 7-inch metende instrumentarium terug naar de werkelijkheid. De 500 breekt radicaal met zijn legendarische voorgangers. Zaken als automatische airco, cruisecontrol, navigatie en parkeersensoren zowel voor als achter zijn namelijk gemakken die de oer-500 nooit heeft mogen smaken.

EURO 6D

Het is misschien een rare opmerking bij een typisch retromodel als deze Fiat, maar alle opsmuk kan niet verbloemen dat de 500 niet helemaal meer van deze tijd is. De zittingen zijn, hoewel fraai uitgevoerd, erg kort en de gemiddelde Nederlander zal moeite hebben om een fijne zitpositie te vinden. De stoel kan niet ver genoeg omlaag, het opmerkelijk grote stuur kan niet ver genoeg naar je toe en het onderstel is – hoewel verbeterd ten opzichte van de in 2007 gepresenteerde 500 – door de korte wielbasis wat springerig. Wel laat de 500C zich met zijn lichte besturing prettig door de stad dirigeren. Helaas is het zicht rondom door de cabrioconstructie verre van optimaal, maar de 500 is klein genoeg om zich eenvoudig in een klein parkeervak te nestelen. Achterin zitten kun je overigens wel vergeten en ook de bagageruimte van de 500C valt met 185 liter te typeren als uiterst beperkt.

De 500C Spiaggina is de eerste 500 waarvan de motor is aangepast aan de Euro 6d-emissienorm. Die 0,9-liter TwinAir is de enige motorversie waarmee de Spiaggina te krijgen is, altijd in combinatie met een handgeschakelde vijfbak. Die tweepitter is voortaan 85 pk in plaats van 80 pk sterk, maar in de praktijk merk je daar niets van. Het koppel blijft met 145 Nm gelijk. Daarmee is de 500 voldoende vlot, maar alert is het blokje niet. Dit bijzondere hart moet behoorlijk worden aangespoord en bij lage toerentallen voelt de motor alsof je de overigens prettig schakelende transmissie in een te hoge versnelling hebt staan. De 500C kan er prima tegen, maar de trillingen die dat oplevert, zijn minder gewenst en doen afbreuk aan de ervaring. De eco-knop op het dashboard zouden wij buiten stadswegen negeren. Die knijpt het vermogen namelijk in een dergelijke mate dat van versnellen nauwelijks sprake meer is.

Die rijeigenschappen zijn 500-eigen en dat kunnen we deze specifieke uitvoering dus niet kwalijk nemen, maar we doen het toch. Fiat vraagt namelijk € 25.395 voor de 500 Spiaggina en dat is een stevig bedrag. De meerprijs ten opzichte van de 500C Sport bedraagt daarmee € 2.500 en die variant zit bijna net zo goed in zijn spullen, maar moet het zonder de Spiaggina-details stellen. Die investering ziet er voor de buitenstaander heftig uit, maar wie gaat winkelen voor een weelderig aangeklede 500C, is al bereid dieper in de buidel te tasten, juist voor dit hogere showgehalte. Een 500C kies je met je hart, en deze 500 Spiaggina is in dat licht bezien een hartenbreker eersteklas, een uniek snoepje.

OER-JOLLY

Een klein jaar na de introductie van de 500 in 1957 werd de eerste speciale uitvoering van ‘het rugzakje’ gepresenteerd: de Fiat 500 Jolly, die de bijnaam ‘Spiaggina’ kreeg. Deze opengeknipte 500 werd van 1958 tot 1965 door het Italiaanse Carrozzeria Ghia geproduceerd. Er hing een stevig prijskaartje aan; voor het geld van één Jolly kocht je maar liefst twee reguliere 500’s. De strandversie had geen deuren, al hing Fiat er in het laatste levensjaar van de 500 dunne kettinkjes voor in de plaats.

De verchroomde stang op het ‘achterdek’ van deze vrolijke strandganger diende ter versteviging van de koets. Rieten stoeltjes en een gestreepte, verwijderbare luifel riepen de gewenste strandsfeer op. De luchtgekoelde tweecilinder leverde 22 dappere pk’s, goed voor een topsnelheid van 105 km/h. Originele 500’s Jolly brengen op veilingen tegenwoordig forse bedragen op.