Welke standpunten hebben politieke partijen over auto's en mobiliteit?

D66 - thuiswerken en rekeningrijden

Namens D66 reageert Raoul Boucke, nummer 10 op de lijst. Allereerst de energietransitie. Hoe staat D66 daar in? “Mijn vader begon zijn carrière als automonteur in Paramaribo. Op zondag sleutelde hij het liefst de hele dag aan auto’s. Als kind keek ik uit naar het moment dat ik mijn eerste auto kon kopen. Een trots bezit in mijn familie. En nog steeds houd ik van auto’s. Maar ik zie ook de nadelen. Auto’s vervuilen het klimaat en veroorzaken vieze lucht. Daarom heb ik mijn auto de deur uit gedaan. Mijn man en ik hebben nu samen een auto, die we ook als deelauto aanbieden. Dat werkt eigenlijk heel goed. Nu begrijp ik dat niet iedereen z’n auto zomaar weg kan of wil doen. Voor hen wil D66 de overstap naar elektrisch rijden gemakkelijk en betaalbaar maken. Met een tijdelijke aankoopsubsidie, verlaging van de energiebelasting op laden en garanties op de accu’s van tweedehands auto’s. Ook investeren we in laadpalen en borden langs de snelweg voor laadstations. D66 wil ook een strengere Europese uitstootnorm voor nieuwe auto’s. En in het klimaatakkoord hebben we afgesproken om vanaf 2030 alleen nog emissievrije auto’s te verkopen.”

En hoe staat D66 tegenover kilometerheffing? Boucke: “Onderzoek na onderzoek laat zien dat rekeningrijden de files drastisch vermindert. Daarnaast wordt dan bijna een kwart minder stikstof en CO2 uitgestoten. Win-win, wat mij betreft. Rekeningrijden is niet alleen beter voor het klimaat en de economie, maar het maakt autorijden ook eerlijker. Je betaalt voor een auto die rijdt, in plaats van voor een auto die stilstaat. D66 wil daarom een intelligente kilometerheffing die uitgaat van de CO2-uitstoot en de plek waar je rijdt. Met je oude dieseltje op een druk traject rijden, middenin de spits, dan betaal je dus iets meer.”

Wanneer we straks na corona weer massaal in de auto stappen, hoe wil D66 dat beheersbaar houden? “Het afgelopen jaar werkten we massaal thuis. Veel mensen ging dat eigenlijk heel goed af. D66 wil daarom van thuiswerken een recht maken. Een bijkomend voordeel: we zien dat de files hierdoor afnemen. Wanneer mensen vrijer zijn om hun kantooruren in te delen, hoeft niet iedereen op hetzelfde moment de weg op. Daarnaast wil D66 investeren in het openbaar vervoer. Zodat in heel Nederland, van Groningen naar Maastricht en van Schiphol naar Den Helder treinen, metro’s, trams en bussen vaker rijden. De Lelylijn zorgt dat je vanuit Noord-Nederland sneller in de Randstad bent, en alle nieuwe wijken worden binnen 10 minuten met de bus of fiets van een ov-knooppunt gebouwd. Zo kan iedereen gemakkelijk, goedkoop en schoon van A naar B komen.”

Verkeersboetes zijn in de ogen van veel automobilisten buitenproportioneel hoog. Hoe ziet D66 dat? “Ongelukken op de weg moeten we voorkomen. Dit betekent investeren in veilige infrastructuur, verkeershandhaving en veilig gedrag. Daarnaast moeten mensen zich aan de regels houden. Wie dat niet doet, brengt niet alleen zichzelf maar ook anderen in gevaar. Daar staan boetes tegenover. Zo’n boete moet in verhouding staan tot de overtreding, en niet onredelijk hoog zijn of onredelijk snel stijgen. Die proportionaliteit blijft D66 in de gaten houden.”

Autobelastingen volgens D66? “D66 vindt het eerlijker dat je betaalt voor een auto die rijdt, in plaats van voor een auto die stilstaat. Wij willen ingewikkelde belastingen achter ons laten en naar een simpeler systeem van rekeningrijden. Dat is schoner en eerlijker en het vermindert files. We vervangen de motorrijtuigenbelasting en tolheffing door een intelligente kilometerheffing voor auto’s. De belasting bij aanschaf van auto’s (bpm) gaat ook voor bestelbusjes, motoren en oldtimers rekening houden met CO2-uitstoot.”

VVD - investeren in wegen

Laurens van Doeveren staat op plek 51 van de lijst van de VVD. Hij is fractievoorzitter VVD in de gemeenteraad van Wassenaar, fervent autoliefhebber en de trotse bezitter van een Jaguar X-type 2.5 V6. Hoe kijkt hij naar kilometerheffing? “Betalen naar gebruik klinkt natuurlijk heel goed, maar het moet autorijden niet duurder maken. Via de bpm, motorrijtuigenbelasting en accijnzen betalen we al meer dan genoeg. Je gezinsauto of auto van de zaak moet dus niet extra worden belast. Voor elektrische auto’s moet, bij afwezigheid van andere autobelastingen, wel worden gekeken naar een heffing op basis van gebruik. Het zou niet eerlijk zijn als zij vrijgesteld blijven op lange termijn, terwijl de mensen die zich geen elektrische auto kunnen permitteren blijven betalen voor alle autobelastingen. Dat moet evenwichtiger en zonder dat de autobelastingen als geheel toenemen."

Ook is de VVD tegen een spitsheffing zoals andere partijen voorstellen. "Behalve dat het moeilijk uitvoerbaar is, hebben veel werknemers en ondernemers ’s ochtends niet de luxe om veel eerder of later te beginnen met hun werk. Het is dus onredelijk om dat extra te belasten. Er zijn andere maatregelen om betere spreiding van verkeer te stimuleren, bijvoorbeeld door afspraken te maken met werkgevers en werknemers.”

Straks weer massaal de file in? “De VVD blijft investeren in wegen en trekt daar ook extra geld voor uit. We hebben de komende jaren veel geld nodig om het beheer en onderhoud van onze bruggen en wegen op orde te houden. Maar dan houden we nog te weinig geld over voor het oplossen van verkeersknelpunten. Daarom is extra geld nodig om te investeren in ontbrekende wegen en de aanpak van file-knelpunten zoals bij de A4, A12 of A50. Met een groeiend aantal automobilisten is investeren in filebestrijding hard nodig. Daar horen ook wegen bij, want 80 procent van al onze kilometers binnen Nederland wordt afgelegd met de auto. De auto biedt ons vrijheid, flexibiliteit en comfort. Dat blijft ook na corona het geval. Het overgrote deel van de Nederlanders kan niet zonder auto en dat vraagt om een realistische aanpak.”

En boetes? “Ons uitgangspunt is dat verkeersboetes moeten werken en bijdragen aan verkeersveiligheid. Geen melkkoe. Daarom zijn wij groot voorstander van de recente wijziging van het kabinet om juist de kleine overtredingen van een paar kilometer te hard rijden minder te beboeten en grove overtredingen van verkeershufters en gevaarlijke overtredingen zwaarder te bestraffen. Verkeersveiligheid is voor de VVD ook een speerpunt in de komende periode. Het aantal verkeersslachtoffers moet omlaag  Wij willen na 19.00 uur ’s avonds de 130 kilometer per uur echt handhaven en de maximumsnelheid overdag weer verhogen als de problemen met de stikstof voldoende zijn opgelost.”

Hoe staat de VVD tegenover de bpm? “De bpm is een extra heffing op nieuwe, meestal schonere, stillere en zuinige auto’s die ook nog eens veiliger zijn. Ons wagenpark is nu gemiddeld 11 jaar (!) oud, omdat nieuwe auto’s fors duurder zijn dan in de ons omringende landen. Er zit geen bpm op elektrische auto’s en het is daarom logisch dat de bpm gaat verdwijnen op termijn. Nu bestraffen we mensen die een nieuwe auto kopen en dat remt onze doelstellingen, zoals verduurzaming van het autoverkeer. De vraag is wel hoe je de gemiste opbrengsten opvangt, want het autorijden mag niet elders duurder worden.”

Hoe moeten we de energietransitie aanpakken volgens de VVD? “De VVD steunt de transitie naar zuinige auto’s en voertuigen zonder uitstoot. De traditionele auto op benzine of diesel mag daarbij niet vergeten worden! Je ziet dat bijna alle autofabrikanten inspelen op een ambitie met zero-emissie. Er komen meer elektrische modellen tegen betere prijzen beschikbaar in heel Europa. Die ontwikkeling zet de komende jaren door. Daarbij is het nodig dat de innovatieve (laad-) infrastructuur meegroeit, niet alleen voor elektrisch rijden, maar ook voor waterstof. Wij kiezen niet voor technologie, maar sturen op heldere doelstellingen zoals geen CO2-uitstoot. Het is belangrijk dat  automobilisten haalbaar en betaalbaar de overstap naar een schoner wagenpark kunnen maken.”

CDA - versoberen fiscale voordelen

Bij het CDA spreken we Wytske Postma, de nummer 19 op de lijst: “Het CDA wil de transitie maken naar elektrisch rijden, maar de oversubsidiëring van elektrische auto’s wordt aangepakt. Daarnaast vinden wij het belangrijk dat er voldoende laadpalen zijn en dat de transitie zo wordt ingevoerd, dat het praktisch, haalbaar en betaalbaar is.”

Over kilometerheffing zegt Postma: “Het CDA wil op termijn een hervorming van de autobelasting, zodat ook elektrische rijders  gaan bijdragen aan de aanleg en onderhoud van wegen en spoorwegen. Automobilisten die een elektrische auto bezitten, betalen op dit moment nauwelijks belasting. Om het systeem eerlijker te maken, willen we dat er voor elektrische auto’s wordt betaald per kilometer. Voorwaarde is dat het totaal aan autobelastingen niet stijgt. Wij vinden een kilometerheffing voor automobilisten en motorrijders die een benzine- of dieselvoertuig hebben op dit moment niet verstandig, zij betalen op dit moment al belasting via de bpm, de mrb en de provinciale opcenten.”

Volgens Postma vindt het CDA filebestrijding heel belangrijk: “Ten eerste wil het CDA dat werknemers de keuze krijgen om pas na de spits in de auto te stappen om naar kantoor te gaan of om een dag thuis te werken. Ten tweede willen wij investeren in knelpunten die zo overbelast zijn dat wegen verbreed moeten worden. Ook wensen wij snelle spoorverbindingen zodat de trein aantrekkelijker wordt. Ten derde willen we investeren in verkeersveiligheid en het aanpakken van hufterig gedrag in het verkeer. Indien er minder ongelukken gebeuren neemt het aantal files ook af.”

En verkeersboetes? “Wij steunen het aangekondigde wetsvoorstel van minister Grapperhaus om meer differentiatie in verkeersboetes te krijgen door een verhoging van de boetes voor overtredingen met veel gevaarzetting of herhaalde overtredingen en verlaging van de boetes voor kleine overtredingen. Wat het CDA betreft wordt er verder veel meer ingezet op handhaving. De pakkans bij vergrijpen als mobielgebruik in het verkeer, bumperen en het agressief benaderen van medeweggebruikers moet omhoog. Met het grootschalig inzetten van slimme camera’s die automobilisten beboeten voor appen of bellen achter het stuur in combinatie met meer staandehoudingen. Door meer staandehoudingen worden verkeershufters weer echt één op één aangesproken op hun gedrag. Dat is effectiever dan alleen een bon zonder enige uitleg. Ook zullen we als maatschappij dit gedrag sterker moeten afkeuren, waardoor ook de norm ten aanzien van ‘asociaal weggedrag’ wordt benadrukt.”

Hoe staat het CDA tegenover de bpm? Postma: “Een eigen auto is voor veel mensen noodzakelijk om naar het werk te kunnen, om familie te bezoeken, om kinderen naar sportwedstrijden te brengen of om in noodsituaties naar het ziekenhuis te rijden. Als auto’s door een stijgende bpm steeds duurder worden, wat ook doorwerkt in hoge occasionprijzen, dan kunnen steeds meer mensen met een laag inkomen zich geen auto meer veroorloven. Dat is onrechtvaardig. Het CDA wil de opbrengsten van het versoberen van de fiscale voordelen voor leaserijders, ook die elektrisch rijden, gebruiken om de bpm te verlagen.”

PVV - doorrijden

Namens de PVV reageert kamerlid Edgar Mulder: “Voor de PVV staat autorijden voor vrijheid. De vrijheid om zelf te bepalen waar je heen wilt of wanneer je wilt vertrekken. Wij willen onze vrijheid op de weg terugwinnen. Onder jarenlang VVD-beleid is autorijden steeds duurder geworden en als klap op de vuurpijl is de maximum snelheid nu overdag verlaagd naar 100 kilometer per uur. Onze vrijheid op de weg is ons compleet afgepakt.”

Hoe ziet u de energietransitie? Mulder: “De PVV vindt het absurd hoe de elektrische auto nu wordt voorgetrokken. In 2030 mag je alleen nog elektrische auto’s kopen, elektrische auto’s krijgen subsidie en zelfs korting bij het parkeren, en dat terwijl de gewone diesel- of benzineauto zwaar wordt belast. Daar willen wij een einde aan maken. Al helemaal als je ziet hoe weinig mensen elektrisch rijden.”

Kilometerheffing ziet de PVV niet zitten, laat Mulder weten: “De PVV is fel tegen de kilometerheffing of het rekeningrijden. Je betaalt nu als automobilist al naar gebruik, omdat de brandstof voor meer dan de helft nu uit btw en accijnzen bestaat. Autorijden moet niet nog duurder worden, maar juist goedkoper. Mobiliteit is een basisbehoefte en voor je werk en je sociale leven gewoon nodig. Autorijden moet geen hobby voor de rijken worden.”

En hoe kijkt Mulder aan tegen de files, als die na corona weer de kop opsteken? “We zien dat het aantal verkochte tweedehands auto’s in de coronacrisis sterk is toegenomen. Daarom moet er juist nu worden geïnvesteerd in asfalt. Verbreed de wegen, los knelpunten op en zorg dat het onderhoud op orde is. Zo zorg je ervoor dat we goed kunnen doorrijden op de weg. Helaas zien we dat er de afgelopen jaren onder leiding van de VVD stelselmatig is bezuinigd op infrastructuur. De PVV wil dat er met deze trend gebroken wordt en dat we straks gewoon op brede en veilige wegen 140 kilometer per uur kunnen rijden.”

Het boetebeleid tenslotte, wat mogen we op dat gebied verwachten van de PVV? Mulder: “Alsof een dure apk, de wegenbelasting of de btw en de accijnzen op brandstof nog niet genoeg zijn, wordt de automobilist ook nog zo vaak mogelijk op de bon geslingerd als hij of zij iets te hard rijdt. Nu de VVD ervoor heeft gezorgd dat je overdag nog maar maximaal 100 kilometer per uur mag rijden, is die kans des te groter geworden. De PVV wil geen doorgeslagen flitspalenbeleid dat de automobilist als melkkoe ziet, maar wil verkeersboetes inzetten om de echte verkeershufters aan te pakken. Niet de gewone man. Wij willen ook een einde maken aan het pesten van de automobilist. Daarom willen we dat al die milieuzones zo snel mogelijk worden afgeschaft. Daarbij moet de belasting die je betaalt als automobilist ook rechtstreeks gaan naar dingen waar je met de auto nut van hebt, zoals goede en brede wegen. De PVV is daarom de autopartij bij uitstek, omdat wij de automobilist weer de vrijheid geven die hij verdient.”

Geen reactie

Niet alle politieke partijen willen hun visie op de auto met ons delen. Want we hebben ook GroenLinks, de SP, de PvdA en de ChristenUnie om hun mening gevraagd. Maar ook na herhaaldelijk aandringen weigerden deze partijen om op onze vragen te reageren.