25 jaar geleden: de concept die leidde tot eerste Volvo XC90

Met de kennis van nu terugkijken op conceptauto's uit het verleden heeft iets bijzonders. Vaak zijn ze namelijk behoorlijk extreem vormgegeven, dus is het altijd maar de vraag in hoeverre het ontwerp overeind kan blijven bij een productiemodel. Soms is dat in het geheel niet het geval en wordt helemaal niets meer gedaan met een conceptauto, in andere gevallen is de productieversie juist heel goed te herleiden naar zijn conceptversie. Bij de Volvo ACC is dat laatste zeker aan de orde. De allereerste XC90 is er duidelijk in te herkennen.

Volvo zag de ACC als een graadmeter. Het merk had eerder nog geen SUV gemaakt, dus wilden de Zweden vooral de reactie van het publiek peilen. Onze redacteur van dienst die toentertijd over de ACC schreef, was in ieder geval niet echt enthousiast. "Hij heeft door die aflopende daklijn erg veel weg van een opgeblazen Audi A2", luidde het oordeel. Die aflopende daklijn was echter voornamelijk optisch van aard. Het dak zelf bleef recht, maar de raamlijn van de ACC boog af naar beneden. Voor de XC90 zag Volvo af van die gebogen raamlijn, maar qua silhouet mag het stijlexperiment van Volvo gerust geslaagd genoemd worden: Zet de XC90 en de ACC naast elkaar en de gelijkenissen zijn evident.

Zijn tijd ver vooruit

Lijkt wel aardig op de ACC, toch?

De overeenkomsten zijn niet louter en alleen beperkt tot het silhouet. Ook de vorm van de grille en de verlichting is nagenoeg ongewijzigd overgenomen in het productiemodel, waarbij de koplampen van de XC90 eigenlijk alleen iets hoger zijn dan die van de ACC. De achterlichten van de ACC rekte Volvo uiteindelijk uit tot de bovenkant van de achterruit, een stijlelement dat tot op de dag van vandaag nog aanwezig is op de SUV. De two-tone lakkleur van de ACC haalde het productiestadium niet, net als de grote glazen achterruit en het panoramadak van de conceptauto. De eerste XC90 was namelijk alleen leverbaar met een klein schuifdak boven de voorstoelen.

XC90 Excellence avant la lettre.

Het interieur was, zeker voor 1997, behoorlijk luxueus en futuristisch. De vorm van de stoelen, het dashboard en het navigatiescherm dat naar boven komt, bleken concrete voorbodes voor het interieur van de XC90. De rest van het interieur was dat niet bepaald. Met het grote, verticale beeldscherm op de middenconsole van de ACC was Volvo achteraf zijn tijd wel heel ver vooruit. Het scherm heeft namelijk wel wat weg van het touchscreen dat in de tweede generatie XC90 zit. De ACC telde vier zitplaatsen, met achterin onder meer een koelkast en een televisie. Ook die opzet blijkt met de kennis van nu vooruitstrevend: later paste Volvo diezelfde lay-out namelijk toe op de XC90 Excellence.

Begin van een tijdperk

Volvo gaf geen krachtbron op voor de ACC, anders dan bij de aankondiging te zeggen dat de SUV moest voldoen aan de destijds strenge Amerikaanse ULEV- en ULEV II emissie-eisen en de uitstoot minimaal gelijk moest zijn aan die van een 'gewone' personenauto. Dat laatste is met de vijf- en zescilinders waarmee de XC90 in eerste instantie op de markt kwam niet helemaal gelukt. In een later stadium kwam ook nog een V8 om de hoek kijken. Wel kan de 'Adventure Concept Car' terugkijkend beschouwd worden als een geslaagde vingeroefening. Niet alleen hoefde Volvo het ontwerp niet heel drastisch om te gooien, de eerste XC90 ging ook nog eens erg lang mee. Uiteindelijk was het model van 2003 tot 2014 in productie, met tussendoor grote en kleine opfrisbeurten in 2007, 2009, 2010 en 2012.