Dit zijn de mooiste auto ontwerpen: kunstwerken op wielen

Bugatti Atlantic

1937

Elke vooroorlogse Bugatti was een sensatie, een soort Rembrandt op wielen. Als die dan ook nog eens de typeaanduiding 57 S of SC droeg, dan was er zelfs sprake van de absolute top op autogebied. Het SC-model Atlantic was er een uit die categorie. Hij had bovendien een uiterlijk dat mensen simpelweg de adem benam – en dat nog altijd doet. Kijk eens naar die schier eindeloze neus die op vloeiende wijze overgaat in een al net zo indrukwekkende achtersteven. Of de grote wielen in combinatie met een reusachtige wielbasis. Fascinerend is vooral de markante, door de Duitse aerodynamica-expert Wunibald Kamm bedachte richel die over het dak van de aluminium carrosserie, maar ook over de spatborden loopt. Dit is avant-garde op wielen, vormgegeven door Jean Bugatti. Dat was de zoon van Ettore, de bedrijfsoprichter. Er zijn slechts vier exemplaren gebouwd.

Lincoln Continental

1941

Sinds 1922 behoort het luxemerk Lincoln tot het Ford-concern. In 1941 nam Fords zoon Edsel het merk onder zijn hoede. Edsel was fan van het Europese autodesign en hij gaf ontwerper Eugene Gregorie Jr. de opdracht om het modellengamma met een chic design op te frissen. Het resultaat droeg de naam Continental. Het model was lager, langer en strakker vormgegeven dan indertijd gebruikelijk was en het chroompercentage was eveneens een stuk lager. De beroemde architect Frank Lloyd Wright noemde de Lincoln ‘de mooiste auto ter wereld’.

Jaguar E-type

1961

Enzo Ferrari gaf ooit toe dat hij de E-type de mooiste auto ter wereld vond – en hij had toch de nodige ervaring op dat vlak. We kunnen alleen maar met de Commendatore eens zijn: de vorm straalt pure elegantie uit. De discrete rondingen, de lange gewelfde motorkap met de luchtsleuven die kracht en snelheid beloven, het is allemaal even fraai. Een klassieke schoonheid is de E-type overigens niet, maar die gaan ook snel vervelen. Het is eerder een unicum, dat inmiddels is uitgegroeid tot een absoluut designicoon. Anders had hij nooit een plekje vergaard in het Museum of Modern Art in New York.

Lamborghini Miura

1966

De mensen die in 1966 de Autosalon van Genève bezoeken, kunnen hun ogen niet geloven: op de stand van Lamborghini lijkt een soort UFO te zijn geland, een feloranje sportwagen met de naam Miura. Dwars achter de cockpit ligt een V12-motor. “De mensen werden gek toen ze de Miura zagen”, herinnerde Lamborghini’s ingenieur en testrijder Bob Wallace zich later. Geen wonder ook, met die ultralage en brede carrosserie, de exclusieve details en de overweldigende uitstraling. De Miura was niet alleen de eerste supersportwagen met middenmotor, maar wat ons betreft ook nog altijd de fraaiste. Dit is een uiterlijk waar je nooit genoeg van krijgt. Met dank aan Bertone.

Citroën DS

1955

Eén van de hoogtepunten uit de 20e eeuw: de DS. Een mijlpaal in tal van opzichten, bijvoorbeeld op het gebied van techniek, aerodynamica en design. En dat terwijl hij eigenlijk een heel doelgericht uiterlijk heeft, dat een sterk staaltje ‘vorm volgt functie’ is. De Citroën-ontwerpers toonden lef en lieten de gebaande paden voor wat ze waren. De marketingafdeling had niets te zeggen, de mening van potentiële klanten werd van tevoren evenmin gepeild. De designers deden onder leiding van Flaminio Bertoni simpelweg wat hun gevoel hen ingaf. Het eindresultaat: een gestroomlijnde verschijning, die ook zonder wielen als sculptuur indruk maakt. Indertijd deed het design bijna buitenaards futuristisch aan, zowel aan de buiten- als aan de binnenkant. Vandaag de dag zou zo’n auto schier onmogelijk zijn.

Lancia Aurelia GT

1951

Hij was snel, hij was sportief, hij was duur en hij was in technisch opzicht zijn tijd zo ver vooruit dat zijn concurrenten opeens uit de middeleeuwen leken te stammen. Bovenal is de Italiaan wonderschoon. Het lijnenspel van de Aurelia B20 GT is compact, sierlijk, strak en perfect geproportioneerd. Ook aan de binnenzijde oogt de vierzits coupé stijlbepalend: deze ingetogen elegantie was destijds exclusief voorbehouden aan Italiaanse auto’s.

Mercedes 300 SL

1954

Zijn bestaan heeft de wereld te danken aan de beroemdste Mercedes die ooit deelnam aan de autosport. Toen de 300 SL was klaargestoomd voor de openbare weg, moeten mensen hebben gedacht dat hij van een andere planeet afkomstig was. De auto had alles in huis: sportieve genen, filmsterrenglamour, een uitstekende bouwkwaliteit en fascinerende details. En natuurlijk die kenmerkende vleugeldeuren, die overigens een technische achtergrond hadden. Er zijn maar weinig klassiekers die zo’n aantrekkingskracht hebben. Tegelijkertijd zijn er maar weinig auto-ontwerpen die zo doelgericht en tegelijkertijd zo fraai zijn.

Ferrari 250 SWB

1959

Dit is een auto waarvan ontwerpers dromen. “Het is niet de mooiste auto, maar zonder twijfel de aantrekkelijkste”, aldus Jaguar-designer Ian Callum. “Het lijnenspel is heerlijk spontaan, hij straalt samengebalde energie uit. Het is een kunstwerk.” Designgoeroe Stephen Bailey vult hem aan: “Zo subtiel, zo ingetogen. Er zit geen enkel overbodig detail aan deze auto. Elke lijn is honderd procent functioneel.” Battista ‘Pinin’ Farina, de verantwoordelijke ontwerper, vergeleek goed autodesign indertijd graag met een mooie vrouw: de tand des tijds zal zijn sporen achterlaten, maar de begeerlijkheid blijft. Dat gaat zeker op voor deze Ferrari.

Mercedes 540 K

1936

Het was niet de beste tweezitter die je in de jaren 30 kon kopen en ook niet de snelste, maar zonder twijfel wel de spectaculairste: de 540 K in de uitvoering ‘Spezial Roadster’. Zo buitensporig luxueus en extravagant oogde geen enkele andere sportwagen indertijd. De langgerekte achterkant, de fraaie welving in de spatborden, de imposante motorkap met zijn naar buiten priemende uitlaten: deze verschijning was – en is – overweldigend. Geen wonder dat de sterren van toen bij de Mercedes-dealers voor de deur lagen om er eentje te kopen.

Studebaker Hawk Series 

1953

Bombast en een enorme hoeveelheid chroom kenmerkten in de jaren 50 het Amerikaanse autodesign. Studebaker Champion doet het helemaal anders met de 'Loewy Coupe', zoals de reeks opvallend lage en slanke coupés in de volksmond wordt genoemd. De coupé is slank, laag en verfrissend modern. Verantwoordelijk voor het lijnenspel was Raymond Loewy. De in Parijs geboren designer was één van de beroemdste ontwerpers in de VS die ook meubels, locomotieven en bestek vormgaf. Met de Champion realiseerde hij een ontwerp dat het probleemloos kon opnemen tegen de auto’s van de Europese merken.