Designreview BMW 3-serie E30: 'uitgekleed, eenvoudig, voorganger en opvolger veel beter'

Het E30-platform vormde in de jaren 80 de onderkant van het BMW-portfolio. Hij volgde in 1982 de E21 op, een auto die aanzienlijk meer uitgesproken en atletisch vormgegeven was, met een sharknose en ranke body.

BMW 3-serie E21, alleen als tweedeurs geleverd.

De 3-serie was het instapmodel van 1982 tot en met 1991. Na de onthulling in 1982 werd de tweedeurs 3-serie al snel vergezeld door de wat onhandig ogende vierdeurs sedan. Later werd de E30 ook geproduceerd als Touring en Convertible.

De eerste BMW 3-serie Cabrio van voor de facelift.

Een exemplaar van na de facelift.

De E30-modellen geproduceerd van 1984 tot 1987 zijn te herkennen aan de chromen bumpers. In 1988 werden deze ingekort en in 1989 vervangen door kunststof exemplaren ontdaan van chroom. Die laatste bumpers maakten dat het visuele gewicht naar onderen werd verplaatst. Van voren en achteren gezien werd de 3-serie hierdoor meer trapeziumvormig, wat de stance bevorderde. 

De E30 was ook de eerste 3-serie waarvan BMW Motorsport een variant introduceerde, de M3.

De M3 hield de kleine achterlichten, die bij de facelift van 1987 bij de normale 3-serie werden vervangen door grotere.

In 1992 stond de vervanger klaar, de BMW 3-serie met fabriekscode E36. Ook die auto was dynamischer en explicieter met BMW-proporties getekend dan de E30.

De jaren tachtig waren een decennium van overdaad, na de jaren van twijfel, instabiliteit en economische neergang in de seventies. De opzichtigheid die de bloeiende economie van de jaren tachtig met zich meebracht, was een logisch gevolg. Deze kwam tot uiting in muziek, cultuur, kleding en natuurlijk auto’s. Zo kwam Porsche met de volvette 930 Turbo. Die werd weliswaar al gepresenteerd in de jaren zeventig, maar met zijn wulpse heupen en taartschep luidde hij al de trend in voor het decennium erna. Ook de Lotus Esprit werd als Turbo steeds heftiger met door de jaren heen steeds grotere spoilers. 

Porsche 911 Turbo, de 930.

Zo begon de Lotus Esprit Turbo. De uitbundigheid zou in de loop der jaren toenemen.

Bij Mercedes-Benz kon het al helemaal niet op met onder meer de SEC, de coupé op basis van de S-klasse, generatie W126. 

En die SEC vormde bovendien een dankbare basis voor zeer opzichtige tuning.

En natuurlijk werden de radicale Testarossa en F40 vanuit Italië ingebracht. Speciaal voor mensen die écht wilden uitdragen dat het ze goed ging:

In die zin was het verrassend dat een van de uitgesproken yuppie-auto’s van de jaren 80 bij uitstek een nogal uitgeklede en eenvoudig ogende creatie was. 

Met zijn hoekige outline, wat verouderd ogende hoge zijruiten en ingetogen details was de E30 allesbehalve een showstopper. Zeker gezien naast de toen zeer geavanceerde concurrent, de Mercedes-Benz 190. 

In de positieve zin zou kunnen worden gesteld dat de E30 een sober stukje automotive-ontwerp met delicaat aangebrachte chroomelementen en een deskundig geboetseerde surfacing was, maar erg sprekend kan het ontwerp niet worden genoemd. Het E30-design mist een sterke stance en goede, BMW-waardige proporties: het Freude am Fahren-principe moet immers in vorm worden uitgedrukt.

Later in zijn leven kreeg de E30 net wat meer flair. Door de laatste facelift werd de soberheid subtiele klasse en het pragmatisme tot behouden elegantie. Als Touring en Cabriolet was de kleine BMW ongeëvenaard. Letterlijk: die auto’s hadden geen concurrentie in hun klasse. Ook straalde het ontwerp van de E30 kwaliteit uit door de uitgebalanceerde surfaces en is het design goed verouderd. Deze 3-serie zal echter nooit als grootse stap kunnen worden gezien binnen de BMW-design-gelederen, al kan de verschrikkelijke status quo van BMW- design vanzelfsprekend niet in de E30-schaduw staan.