Test: Smart Fortwo Brabus Ultimate 112 (2009)

Stel; je barst – ondanks de beursmalaise – van de centen en je hebt eigenlijk alles wat je hartje begeert. Voor je monumentale Amsterdamse grachtenpand staat al een dikke Mercedes G-klasse en bij het buitenhuis in Zeeuws-Vlaanderen wacht een Bugatti Veyron in de garage. Wat moet je dan nog met je geld? Dit voorbeeld klinkt misschien overdreven, maar als we de berichten moeten geloven, bestaan deze mensen echt.

Het feit dat die mensen bestaan was voor Brabus reden genoeg om een hyperexclusieve versie van de Smart Brabus te ontwikkelen. Een klein hip stadskarretje voorzien van bijzonder luxe extra's, waardoor hij uitstekend dienst kan doen als modeaccessoire voor de rijkste bewoners van de Grachtengordel. Exclusief is en blijft de Ultimate hoe dan ook, want er worden niet meer dan 112 exemplaren gemaakt – vandaar de naam. Met een prijs van 63.000 euro is dat misschien maar goed ook.

Duurder dan 'n 370Z

Ja, u las het goed, dit kleine oranje erwtje moet in Nederland niet minder dan 63 ruggen kosten. Dan tel je dus evenveel geld neer voor een Smart als wanneer je een Mercedes-Benz GLK 320 CDI bestelt, en voor vierduizend euro mínder heb je zelfs een fonkelnieuwe Nissan 370Z! Wij weten wel waar ons geld naar toe zou gaan, maar mensen die zich een Smart Brabus Ultimate 112 kunnen veroorloven, kopen deze auto met heel andere beweegredenen. Dit is een manier om je te onderscheiden, om iets voor de deur te hebben wat andere mensen niet hebben, gewoon om aan de buitenwereld te laten zien dat je het kunt …

Hoe krijgt Brabus het voor elkaar om een normale Smart Brabus zó rigoureus aan te pakken, dat hij meer dan 38.000 euro in prijs stijgt? Wel, ten eerste is het autootje in Brabus' thuishaven Bottrop tot op het laatste schroefje uit elkaar geweest, en daarna weer met de grootste zorg opgebouwd. Een Ultimate 112 wordt namelijk niet zomaar even overgespoten, de koets is compleet kaal gehaald waarna hij van binnen en buiten is voorzien van peperdure parelmoerlak in de unieke tint Gallardo-oranje. Uniek, want eigenaren van 'n normale Brabus kunnen fluiten naar deze kleur.

Verder strooide Brabus heel wat versieringen over de buitenkant van het Smartje. Buiten de voor- en achterspoiler, Widestar-sideskirts, een dubbele centrale sportuitlaat en 'n lading Brabus-logo's, staat de Ultimate 112 op zwarte Monoblockvelgen in de 'uiterst bescheiden' maat 18-inch. Achter een tandje breder dan vóór, natuurlijk … Om 's avonds de blits te maken op de parkeerplaats verstopte Brabus drie LEDs in iedere dorpel, zodat de straatstenen opgloeien zodra je de auto van het slot haalt. Zo kan ook de omgeving er niet om heen dat je iets bijzonders rijdt.

Aan de binnenkant gaat de belevenis verder, want zodra je het portier opentrekt, gloeit 'Brabus' je tegemoet vanuit de dorpellijst. Het moet niet gekker worden! Dit interieur is van begin tot eind met de hand in elkaar gezet, en bestaat onder meer uit speciale sportstoeltjes met erg fraai Mastik-leer voorzien van oranje biezen. Om de andere oranje accenten kun je ook niet heen, en alsof dat nog niet genoeg is schreeuwen de verlichte pookknop en het extra dikke sportstuurtje ook nog om aandacht. Mooi navigatiesysteem met televisiefunctie erbij, 'n speciaal instrumentarium met aparte toerenteller en klok, nog wat onderscheidende zaken en ziedaar: drieënzestig mille.

Blauwe vlammen!

Nu lijkt het alsof de aanpassingen aan de Ultimate 112 alleen optisch zijn, maar uiteraard gooide Smart's huistuner ook het technische gedeelte op de schop. Ten eerste werd de driecilinder turbomotor opgekieteld van 98 pk naar – jawel – 112 paardenkrachten, terwijl de trekkracht met tien Nm toenam naar 150. Hierdoor sprint de Ultimate volgens de fabriek 0,4 seconden sneller van nul naar honderd dan 'n standaard Brabus, terwijl de elektronische begrenzer er pas bij 170 km/h een einde aan maakt. Bij de 'plebsversies' grijpt dat vangnet al in bij 155 kilometer per uur. Overigens kregen wij de auto op nat wegdek niet in minder dan 11,0 seconden van 0 naar 100. Qua ophanging veranderde er ook het één en ander; zo kreeg de Brabus straffere veren en is het sportonderstel in hoogte te verstellen. Het comfort op slechte wegen is hierdoor – helaas – nihil.

De krachtkuur heeft z'n effect niet gemist, want de Ultimate 112 is een giftig karretje. Met recht een Chihuahua met ADHD. Hoewel elf seconden acceleratietijd niet snel klinkt, voelt het in dit erwtje behoorlijk serieus aan. De sprong vooruit is enthousiast, maar het geluid is helemaal bizar; de uitlaat braakt de gassen zó schurend naar buiten, dat het lijkt alsof de achterbanden aanlopen. Alsof er vlak achter je rug een gasfles op volle snelheid leegloopt. Tijdens het overschakelen hoor je subtiele plofjes, die aan de buitenkant zelfs zorgen voor heuse blauwe vlammen! Bewijs hiervan kunt u zien op autoweek.nl in het filmpje dat we maakten van de Ultimate 112. Tijdens vol optrekken, schudt dit Smartje alle bescheidenheid van zich af, en juist dat maakt 'm gaaf.

ADHD

ADHD staat voor Attention Deficit Hyperactivity Disorder. Mensen met die stoornis zijn dus niet alleen overmatig enthousiast, ze hebben ook last van concentratieproblemen en kunnen slecht overweg met strakke lijnen. Laat dat nu net eigenschappen zijn die we terugzien bij deze Smart. Hyperactief is het motortje zeker, maar in combinatie met de erg traag schakelende sequentiële versnellingsbak kampt-ie ook met concentratieverlies. Vooral in snel genomen snelwegbochten raakt de auto snel de weg kwijt. Wanneer je vol uit zo'n bocht wegtrekt en overschakelt, duikt de auto in z'n veren, waarna het ESP ingrijpt en de snelheid er volledig uit is. Dat ESP is, in tegenstelling tot in andere Smarts, wel uit te schakelen, maar wie dan de limiet opzoekt, moet rekening houden met een erg zoekerig weggedrag en 'n achterkant die veelvuldig plotseling opzij zwiept. Voor vlotte bochtencombinaties is deze Brabus dus niet bedoeld.

Het woordje 'vlot' is voornamelijk van toepassing op het uiterlijk van de Ultimate, én op z'n sprintvaardigheden. Al gooit de bekende halfautomaat ook in deze dikste Fortwo behoorlijk wat roet in het eten. Volgens de fabrikant zijn de schakeltijden korter dan in andere Smarts waardoor de Brabus heuse F1-sensaties zou oproepen. Wel, met alle goede wil van de wereld klopt die opmerking niet. De Ultimate biedt weliswaar de mogelijkheid om met flippers achter het stuurwiel te schakelen, maar de tijd tussen 't tikje tegen de flipper en het daadwerkelijke overschakelen duurt simpelweg te lang. Wanneer je je voet op het gas houdt tijdens het schakelen, zoals gebruikelijk bij een automaat, dan sluit de auto zelf de benzinetoevoer deels af waardoor-ie even inhoudt en dat voelt erg onnatuurlijk. Dit euvel valt op te lossen door kort je voet te lichten zodra je schakelt, maar F1-associaties blijven hoe dan ook uit. Ach, misschien moet je helemaal niet hard willen hoeken met deze ultieme Smart, maar 'm vooral gebruiken voor flaneerritjes en af en toe een flinke sprintsessie bij het stoplicht. Want in die gevallen is de Smart Brabus Ultimate 112 een waanzinnig prijzig, maar buitenissig vermakelijk speeltje.