Alfa Romeo 147 3.2 V6 24V GTA (2003)

autoreview

19 november 2021 om 15:03

Uitvoering	147 3.2 V6 24V GTA
Versnellingen	6, Handgeschakeld
Bouwjaar	2003
Jaar van aanschaf	2009
KM-stand bij aanschaf	71.000 km
KM-stand laatst	162.000 km

De leukste thuis.

161.000 km
19 november 2021

Alfa Romeo 147 GTA 2002.

Intro

Ik zocht een Italiaan die mijn ‘94 Maserati Ghibli kon vervangen als mijn dagelijkse auto. De Ghibli had zes jaar in die hoedanigheid gediend maar veranderingen in de Belgische wetgeving en de toenemende onderhoudskost en schaarste van de onderdelen maakte dat de Ghibli voor mij te duur geworden was voor dagelijks gebruik. Daarom mocht hij even op rust. Bovendien was het de periode dat enkele interessante exemplaren van de Alfa’s GTA (156 en 147) op de Belgische markt verschenen. De beslissing ging snel. In putje winter, januari 2009, kocht ik een uit het zonnige Italië geïmporteerde 147 GTA uit 2002. Een vroeg exemplaar dus met het vermaledijde open differentieel en de “kleine” remmen. Ik heb hem ondertussen bijna 13 jaar. Tijd dus voor wat uitleg.

Uiterlijk

De 147 GTA komt het best tot zijn recht na een grondige poetsbeurt. Dan wordt het lijnenspel mooi zichtbaar en springen de verschillen met de gewone 147 goed in het oog. De flanken vooraan en achteraan zijn zichtbaar breder. De neus is maximaal opengewerkt voor een goede koeling en de achterbumper is dikker. De zijschorten zorgen dat de toegenomen breedte van de flanken mooi aansluiten bij de deuren die gewoon standaard zijn. De typische 17” velgen met de 5 iconische gaten passen uitstekend. Het is een elegante en krachtige verschijning waarvan het ontwerp de tand des tijds goed doorstaat.

Interieur

Het interieur onderscheidt zich door het tweekleurige zwart-lichtgrijs geribbelde leder dat de zetels, deuren en binnenflanken bekleedt. De zetels zitten perfect en bieden veel zijdelingse steun. Buiten het stuur, de snelheidsmeter en een olietermometer die je op het display kan toveren, is het dashboard gewoon standaard 147. Er is airco, cruise control en een radio met 10-CD lader met Bose luidsprekers. En dat is het zo wat. Absoluut basic naar hedendaagse normen, maar toch is het er ontzettend leuk vertoeven. En qua functionaliteit heb ik niets méér nodig. Af en toe eens Waze, maar daarvoor heb ik een telefoon.

Motor

Onder de motorkap schuilt waarschijnlijk het meest interessante van de GTA. De motor is de oude en alom geprezen V6 in zijn allerlaatste gedaante: de 3.2 L met 250 pk. Het is een motor waarvan de eerste pennenstreken in 1972 op papier gezet zijn door Giuseppe Busso en door Alfa in 1979 als 2.5 L 12 klepper in productie genomen werd. Alhoewel Busso nog andere motoren ontworpen heeft voor Fiat, Ferrari en Alfa Romeo, is zijn naam onlosmakelijk verbonden met deze motor. Busso stierf in 2006 drie dagen nadat in Milaan de laatste V6 van de band liep.

De GTA-motor is een hoogtoerige, korte slag V6 met een blokhoek van 60°. Hij heeft 24 kleppen, 4 nokkenassen zonder nokkenasverstelling en behoorlijk scherpe nokken. Het geheel resulteert in een bijzonder karakter. Vroeger werd deze motor dikwijls als “koppelrijk” beschreven, maar dat is hij eigenlijk niet. In de praktijk bouwt het koppel zich op van 240 Nm bij 2000 RPM naar 300 Nm bij 5000 RPM en daarboven blijft het koppel hoog. Dus bij lage toeren is het koppel relatief laag voor een 3.2L. In de praktijk merk je daar weinig van omdat de versnellingsbakverhoudingen kort zijn en de gasrespons ontzettend direct is. De gasrespons is gewoon ogenblikkelijk waardoor het eigenlijk een versnellingspedaal is. Door die gehoorzaamheid aan je rechtervoet en de korte verhoudingen voelt de GTA ook in de lagere toeren krachtig aan. Maar de motor wordt pas echt wakker boven de 5000 RPM. Je voelt echt een toename in versnelling waarna het in één ruk doorgaat tot 7000. Het voelt volledig anders aan dan bij turbomotoren die met veel koppel beginnen en eindigen in een quasi versmachtingsdood. De V6 ademt zo goed dat je voortdurend de toerentalbegrenzer zou willen verleggen naar een hoger toerental.

Dan is er het geluid. De soundtrack is indringend maar anders dan die van de oude 12-kleps Busso’s die melodieus en hoogtonig zongen over het gehele toerengebied. De GTA klinkt rauwer en brutaler in de lage toeren en begint pas echt luid te zingen vanaf 5000 RPM. Eén en ander maakt dat je veel te veel boven die 5000 RPM wil gaan. Zintuiglijk combineer je dan de aanzwellende versnelling met het geluid van een gespierde sopraan, in een pakketje van een mooie kleine Alfa.

Wegligging

De klassieke vraag of je in de praktijk iets kan aanvangen met dat ontstuimige motorkarakter in een voorwielaangedreven hatchback met open differentieel laat zich enkel zinvol beantwoorden als je de wagen enkele jaren hebt. Door de juiste bandenkeuze en door je bochtgedrag te optimaliseren (lees: beter te leren rijden), kan je met deze GTA stevig wat bochtenwerk verzetten. Een sperdifferentieel is natuurlijk beter, zeker bij circuitgebruik, en velen laten dan ook een Q2-differentieel monteren, maar voor op de openbare weg is het meer dan prima. De bandenkeuze is veruit het belangrijkste en maakt of kraakt het bochtgedrag van deze GTA. Met de juiste banden ben je al snel een asociale wegpiraat. De bandenkeuze optimaliseren naar levensduur heeft geen zin. Ze gaan toch nooit langer dan 15000 km mee of ze nu goede grip hebben of slechte.

De GTA ligt als een blok op de weg en rijdt als een cart zolang je wielen grip hebben. Het ontzettend directe stuur en de licht negatieve camber op de voorwielen dragen daar in grote mate toe bij. Van aanslag tot aanslag zijn er 1.75 stuuromwentellingen en dat rijdt bijzonder prettig. Samen met de ogenblikkelijke gasrespons heb je steeds het gevoel met een lichtvoetig speledingetje onderweg te zijn. Maar dat is hij met een gewicht van 1360 kg verre van. Op het ogenblik dat de voorwielen beginnen te schuiven, krijg je onderstuur en dan merk je pas dat GTA een zware neus heeft. Vandaar dat “Gebruik Goede Voorbanden” niet sterk genoeg kan benadrukt worden. De ophanging is behoorlijk hard en oneffenheden in het wegdek worden simpelweg niet weg gefilterd. Een vlak wegdek geniet de voorkeur en spoorvorming kan in combinatie met de negatieve camber tot onvoorspelbare stuurreacties leiden. In het algemeen geldt dat je in de GTA altijd het stuur goed moet vasthouden.

Remmen

Bij deze eerste serie 147 GTA hebben de voorste remschijven een diameter van 305 mm. Qua remkracht voldoen ze prima. Het grote probleem met deze schijven is dat ze gemakkelijk kromtrekken bij onachtzaam gebruik. Als je bijvoorbeeld bruusk remt van een hoge snelheid tot stilstand en het rempedaal in stilstand blijft indrukken, dan staan de klauwen tegen de schijf gedrukt en gaan de schijven ongelijkmatig afkoelen. Dit is de perfecte methode om de schijven snel krom te krijgen. Zolang de schijven blijven draaien of gelijkmatig kunnen afkoelen, is er geen probleem. Mijn schijven heb ik in de eerste maanden op die manier mooi krom gekregen maar ik heb ze nooit moeten vervangen. Het goede is dat je ze redelijk eenvoudig weer recht kan krijgen door er gewoon mee te blijven rijden en ze voorzichtig opnieuw “in te remmen”. En ze zijn sindsdien nooit meer krom geweest. Op de tweede serie 147 GTA is gekozen voor een diameter van 330 mm waarmee het probleem meteen opgelost was. Je kan deze grotere schijven met bijhorende klauwen ook monteren op een eerste serie GTA maar dat heb ik dus niet gedaan.

Onderhoud

In de beginperiode heb ik de GTA dagelijks gebruikt. Na enkele jaren ben ik hem minder intensief gaan gebruiken. Nu neem ik de Fiat Croma mee als het regent en als het echt mooi weer is, gebruik ik de Spider. In totaal heb ik 90000 km gereden met deze GTA.
Het onderhoud laat ik doen door echte Alfa experts/liefhebbers, geen officiële dealer, en is daardoor in het algemeen goed te overzien. De auto heeft de betrouwbaarheid van een 147 die gewoon goed is en heeft slechts 1 moeilijk punt dat eigen is aan de GTA’s, namelijk de ECU die gevoelig is voor een te lage accuspanning. Een GTA waarvan de accu quasi uitgedoofd is, krijgt op termijn een ECU die tilt slaat. Daarom kan je best de accu afkoppelen of een druppellader aanleggen als je vermoedt dat je accu bijna gaar is en je bv. enkele weken met vakantie gaat. Het is een gekend GTA-eigen fenomeen en mijn ECU is vijf jaar geleden op die manier ten onder gegaan. Een nieuwe ECU is duur maar je kan hem ook gewoon laten herprogrammeren voor een fractie van de kost. Onderstaand volgt een lijstje van de onderdelen die buiten olie en filters tot nu vervangen geweest zijn:

– ECU (stock) geherprogrammeerd,
– draagarm vooraan links en rechts,
– schokdempers vooraan,
– koppeling,
– distributieriem en waterpomp,
– set remblokken voor en achter,
– handrempomp,
– 12 bougies,
– enkele sets voorbanden en 1 set achterbanden,
– 3 accu’s.

Ik heb de wagen dikwijls buiten in de straat geparkeerd, hetgeen normaal geen probleem hoeft te zijn. We wonen echter in het centrum van een kleine universiteitsstad met meer dan 60000 jolige studenten. Het koetswerk van de GTA heeft daardoor wel wat baldadigheden te verduren gekregen. Een fiets op het dak, een verkeersbord tegen de achterbumper, bierblikjes op de motorkap, her en der wat krasjes en blutsjes... Er was ook redelijk wat steenslag op de neus, ingebrande vogelexcrementen en wat lakschade van mijzelf. Daarom heb ik er onlangs door een bevriende carrossier een nieuw laklaagje laten opleggen waardoor hij er nu weer strak en prachtig uitziet. Ook zet ik de GTA nu steeds in de garage.

Verbruik

Je mag je gedachten zeker niet op een GTA zetten als je vorige auto een Prius was. Het gaat hier om een ouderwets Italiaanse motor met een ouderwets hoog verbruik. Het gemiddelde verbruik over 90000 km is 13.2 L/100 km. Het zijn wel hoofdzakelijk snel gereden kilometers, met heel wat stevige acceleraties. Het laagste verbruik ooit was 9.6 L /100 km over een vakantietrip van 3600 km door Frankrijk en Noord-Spanje, hoofdzakelijk over vlotte secundaire wegen waarbij we meestal de snelheidslimieten respecteerden. Het verbruik in de stad is fors. Op het gelijkvormigheidsattest staat een ECE-stadsverbruik van 18.1 L / 100 km. Maar als je de verbruiksmeter opzet in de stad zie je permanent de maximum aanduiding van 25 L / 100 km. Het is dus een auto om mee te rijden, niet voor in de stad. En je zet de verbruiksmeter beter niet op.

Toekomst

Ik ben door de jaren heen gehecht geraakt aan deze GTA en de behoefte naar vervanging is bijzonder klein. Voor mijn part blijft de GTA voor onbepaalde duur. Hierbij ben ik geholpen door het stadsbestuur dat het idee van een milieuzone enkele jaren geleden afgevoerd heeft en het autoverkeer in de binnenstad ontmoedigt op alternatieve manieren. En met succes, want jaar na jaar neemt het autoverkeer af en het fietsverkeer toe. Dat betekent dan ook dat het stukje cultuurpatrimonium, zoals ik de GTA beschouw, gewoon mag blijven.

Tot slot

De Alfa Romeo 147 GTA is één van die gekke ideeën uit Italië. Een romantische combinatie van mechaniek die moeilijk geapprecieerd kon worden door journalisten die er een uurtje in reden. In de werkelijkheid moet je breed de tijd nemen om het volle spectrum van het karakter te laten inwerken. Als je hem objectief bekijkt heb je een betrouwbare, kleine snelle auto die te veel verbruikt, wat duurder is in onderhoud en voor enkele verbeteringen vatbaar is. Kijk je er als liefhebber naar dan krijg je een auto met elegante lijnen die je trakteert op een viscerale rijbeleving en een adembenemende muzikaliteit. Een waaier aan zintuiglijke waarnemingen die mij al ontelbare keren blij gemaakt heeft.

Kleine update

162.000 km
10 januari 2022

De GTA heeft vorige maand zijn jaarlijks onderhoud gehad en is naar de keuring geweest. Naast olie en filter zijn de distributieriem en de bougies vervangen. Volgens het kilometeraantal was de distributieriem nog niet aan vervanging toe maar de "houdbaarheidsdatum" was wel al 6 jaar overschreden. Mijn garagist, die een doorwinterde Alfaspecialist is, was helemaal niet gealarmeerd hierover en ging mij nog een jaar laten doorrijden, maar door mijn ongerustheid hebben we toch beslist om de riem te vervangen. Verder is alles prima met de GTA. We kunnen weer een jaar verder genieten!

8,0