Rampjaren voor autobouwers

Van een perfecte storm gesproken: de Chinese markt voor Europese auto’s is ingestort, Trump heft 25 procent importtarieven op alle modellen die niet in de VS worden geproduceerd en Europese consumenten twijfelen om een dure EV in huis te halen. Resultaat: het regent aangekondigde ontslagen en zelfs fabriekssluitingen bij OEM’s en toeleveranciers in Europa dat letterlijk tussen twee vuren zit. Met een randdebiel aan de ene kant en een dictator aan de andere moeten de Europeanen hun eigen boontjes zien te doppen, terwijl de Chinezen alleen maar olie op het vuur gooien door de ene na de andere overgesubsidieerde EV naar hier te sturen. Importtarieven tot 45 procent zullen daaraan weinig veranderen. Als 2024 dus een rampjaar was voor de Europese autobouwers, dan wordt 2025 niet veel beter.

Dat die malaise zich keihard in de jaarverslagen aftekent, is niet meer dan logisch. Zowat alle autofabrikanten hebben -relatief gezien- een minder jaar achter de rug, maar geen een zo erg als Audi. De omzet van het merk met de ringen zakte met 8 procent, het aantal verkochte auto’s met 12 procent en de nettowinst met een derde. De operationele winstmarge oftewel de graadmeter voor premiummerken zakte naar 4,6 procent, wat best pover is. Daarmee is de vroegere winstmachine van de Volkswagen Group gedegradeerd tot een zorgenkindje, dat in Duitsland nog eens 7.500 mensen moet ontslaan om de situatie onder controle te houden. Dat aantal komt bovenop de 3.000 werknemers die hun baan dit jaar verloren door de sluiting van Audi Brussels.

Wordt Audi Brussels ook een wapenfabriek?

Ongeveer een jaar geleden liepen ook de laatste auto’s bij VDL Nedcar van de band. Tijdens de hoogtijdagen van de Nederlands-Limburgse fabriek werkten er 9.000 mensen en werden er jaarlijks meer dan 200.000 auto’s gebouwd. Uiteindelijk gingen er begin 2024 zo’n 4.000 banen verloren. Hoeveel mensen er in de toekomst aan de slag kunnen, is nog niet bekend. Wel zeker is dat de fabriek in Born geen auto’s meer gaat produceren maar wapentuig voor het Nederlands leger. De fabiek wordt deels omgebouwd tot een militaire productie-eenheid met meerdere bedrijven, voor de bouw van voertuigen en drones. Volgens de Nederlandse defensieminister Ruben Brekelmans is ‘investeren in Europese en nationale defensie-industrie nu cruciaal’. Goed voor de werkgelegenheid, maar somber niettemin.

De Belgische defensieminister Theo Francken hoopt op een soortgelijk scenario voor Audi Brussels. Daar gingen de poorten dit jaar in februari dicht, helaas ook zonder overnamekandidaat in zicht. Even was het Chinese Nio in de running, maar dat bleek een doodlopende weg. Sindsdien is er al vanalles geopperd, van autogerelateerde activiteiten tot vastgoedprojecten, maar sinds 18 maart is ook de Belgische defensiesector in het spel. Francken leidde er een delegatie rond en omschreef het bezoek achteraf als “een uitstekende rondleiding bij Audi Vorst, [met] veel interesse bij onze defensie-industrie”. Munitie zoals bij FN in het Waalse Herstal zou er niet worden geproduceerd door de ongunstige ligging aan de rand van Brussel, maar activiteiten zoals in Born worden wel overwogen. Voor de omwonenden is dat natuurlijk een brug te ver, voor de minister een kans om de hoge (jongeren)werkloosheid aan te pakken. Maar bovenal is het treurig nieuws voor de Europese auto-industrie, die kennelijk weer een annus horribilis tegemoetgaat.