Weblog - De weg naar de top

Nee, om te beginnen wil ik hier geen heel Pikketiaans of politiek geladen artikel van maken. Het is een feitelijke constatering dat in het afgelopen jaar de tien rijkste mensen op aarde gezamenlijk nog eens €354 miljard rijker zijn geworden. Verder kwamen er tijdens de pandemie naar verluidt 500 nieuwe miljardairs bij. Dat is op zich niet heel gek, want ondanks de beperkende maatregelen wereldwijd draait de economie op volle toeren. De aandelenbeurzen staan hoog, de materiaalprijzen rijzen de pan uit en de brandstofprijs steeg tot recordhoogte. En daar profiteren sommigen nu eenmaal van. Dat is kapitalisme in een notendop.

Over naar de autowereld, te beginnen met twee Britse kopstukken. Rolls-Royce en Bentley stuurden ronkende persberichten de wereld in over hoe 2021 een absoluut recordjaar was. Zo vonden 5.586 Spirits of Ecstacy hun weg naar de eerste eigenaar, het hoogste aantal ooit in het 117-jarige bestaan van Rolls-Royce. De vliegende B overtrof zijn eerdere verkooprecord uit 2020 met nog eens 31 procent, waarmee het totaal op 14.659 auto's kwam te liggen. De aanjagers van deze records zijn mastodonten Cullinan en Bentayga, waarbij die laatste goed is voor 40 procent van de totale verkopen van Bentley. In Italië beleefde Lamborghini óók een recordjaar met 8.405 verkochte auto's, 13 procent meer dan een jaar eerder. Ferrari heeft nog geen jaarcijfers vrijgegeven, maar in het derde kwartaal meldden de rekenmeesters uit Modena al dat het merk dubbele groeicijfers noteerde en op weg was naar een recordjaar. Kortom: record, record, record en record.

Het chiptekort lijkt de bovenstaande merken daarbij weinig tot niet te deren. De volumes liggen natuurlijk lager, maar relatief gezien zijn het behoorlijke stijgingen voor ieder merk. Hoe het dan toch kan dat ze allemaal meer auto's produceerden? Vermoedelijk zit dat hem vooral in het feit dat er nu eenmaal een enorme marge zit op deze topmodellen. De nieuwe rijken willen hun rijkdom graag laten zien en hoe kun je dat beter doen dan met één van de illustere bovenstaande automerken op je Instagram-feed? Vanwege die hoge winstmarges en de lage volumes zorgen de concerns die eigenaar zijn van de luxemerken er dus wel voor dat ze de chips krijgen die ze nodig hebben. Als de microchips in een pan op tafel zouden staan, mag de crème de la crème het eerste opscheppen.

Daar zit meteen het pijnpunt: de weg die veel fabrikanten inmiddels richting de top afleggen. In de jacht op hogere winstmarges moeten de lagere segmenten het namelijk steeds vaker ontgelden. Bas van Putten schreef daar eerder over in zijn weblog 'De gentrificatie van het A-segment'. De kleinste auto's worden alsmaar duurder en duurder of verdwijnen zelfs in het geheel, zoals nu met de Peugeot 107 en Citroën C1 is gebeurd. Wat overblijft is de minimaal €15.995 kostende Aygo X. Dat is allang geen vriendelijke prijs meer. Dat leidt er weer toe dat mensen noodgedwongen hun heil zoeken bij occasions. Aan de top worden de records gevestigd, maar ondertussen heeft de onderkant van de markt met een behoorlijke kaalslag te maken.

Dat is in mijn optiek absoluut geen wenselijke ontwikkeling. Ooit baande de auto zich als vervoermiddel een weg naar beneden op de maatschappelijke ladder. Dat begon met de massaproductie van de T-Ford en ging verder via inmiddels iconische auto's als de Volkswagen Kever en de Citroën 2CV. Nu lijkt langzaam een omgekeerde trend plaats te vinden: een auto bezitten wordt weer voor de elite. En wie profiteren daarvan? Juist, de eigenaren van verhuurbedrijven, leasemaatschappijen en autodeelplatforms. Voor de winsten die uit de huur- en leaseopbrengsten voortvloeien is in ieder geval plek bij Rolls-Royce, Bentley, Lamborghini en Ferrari.