Fiat Panda populair in de Alpen - Reportage

Het is maar vijf minuten rijden van de herfst naar de winter. De kastanjebomen in Barbian, Zuid-Tirol (Italië) dragen een goudkleurig bladerenkleed. Franz Gafriller wekt zijn Fiat Panda op een hoogte van 836 meter boven zeeniveau tot leven. De dorpsstraat slingert zich door het kleine plaatsje en baant zich vervolgens een weg omhoog, tot de Brenner-snelweg in het dal nog maar een smalle streep is. De Fiat bedwingt de helling, langs groene weilanden waarop door sneeuwval een dun laagje poedersuiker is ontstaan.

Meter na meter wordt de sneeuwlaag dikker, tot Gafriller het 45 pk-motortje uitzet. “Vanaf dit punt hebben we sneeuwkettingen nodig”, zegt de 62-jarige boer. Razendsnel voorziet hij zijn 21 jaar oude, 800 kilo lichte bergbeklimmer van de tractiehulpjes. Eén paar is toereikend. “Voorwielaandrijving in combinatie met sneeuwkettingen is bijna even goed als vierwielaandrijving”, zegt hij, waarna hij zijn rit richting de ingesneeuwde berghut op 1.600 meter hoogte voortzet. Terwijl in ons land de oer-Panda mede door de roestgevoeligheid bijna uit het straatbeeld is verdwenen, vecht het beertje in de Alpen nog dapper door – met name in Zuid-Tirol. Waarbij de 4x4-versie natuurlijk een hoofdrol speelt.

BETROUWBAAR WERKPAARD

De vierwielaangedreven Fiat Panda van Sebastian Zöggeler vertrouwt op de grip van vier aangedreven wielen, zodoende heeft hij praktisch nooit sneeuwkettingen nodig. “Als ik niet meer uit de voeten kan met de tractor, pak ik de Panda”, vertelt hij. Sebastian is eigenaar van vakantieboerderij en manege Oberfahrerhof in het plaatsje Flaas. Vanaf hier sleept de Panda in de ochtend de melktank over de weg en begeleidt één van de tien Haflinger-paarden naar de wei die bij de manege hoort. De 58-jarige houdt daarbij de teugels van de dieren vast door het geopende raam. “Haflingers staan te boek als paarden die zich niet van hun stuk laten brengen, veel karakter hebben en in het terrein uit de voeten kunnen. Ook zijn ze klein en robuust”, aldus boerin Sonja Zöggeler. “Allemaal ook van toepassing op onze Panda.”

Ook voor Walter Rabensteiner is de Panda een betrouwbaar werkpaard. Hij rijdt met zijn Fiatje vooral heen en weer tussen zijn beide hotels in Villanders. “Als er iets stuk gaat aan deze auto, kan ik dat meestal zelf repareren. Vervangende onderdelen zijn goedkoop”, zegt de 42-jarige. Als er een wiel gewisseld moet worden, heeft hij niet eens een krik nodig. De hoteleigenaar trekt zonder blikken of blozen zijn auto omhoog aan een wielkast, tot het achterwiel los is van de grond.

Zijn buurman Alois Hofer heeft het lichte karretje zelfs eens met beide handen behoed voor een val in de afgrond. “De weg was spekglad door ijzel. Ik ben uitgestapt, heb me ergens aan vastgegrepen en zo de Panda op de weg gehouden”, vertelt hij. Hij neemt zijn trouwe metgezel deze uitglijder overigens niet kwalijk. “Als je op een gladde weg heuvelaf rijdt, zit elke kilo in de weg. Dan rijd ik liever in mijn Panda dan in een zware terreinwagen of SUV”, zo stelt Hofer. Twee jaar geleden heeft de eigenaar van vakantieboerderij Prackfiedererhof in Villanders samen met zijn vrouw Elisabeth het nieuwste model gekocht, een ‘Cross’. Die sleept om de twee dagen de volle tank met biomelk voort. Dat Fiat na veertig jaar overweegt om de Panda uit productie te nemen, vindt Hofer erg jammer. “Fiat kan echt goede auto’s bouwen, zolang er maar niet te veel op en aan zit. Luxe snufjes kunnen alleen maar kapot gaan.”

DOE-HET-ZELVER

Luis Hofer uit Barbian heeft ooit eens de motor van zijn Panda 4x4 vervangen – hij heeft een opleiding tot automonteur gehad en als echte doe-het-zelver voert hij bijna alle onderhoudswerkzaamheden zelf uit. Alleen het sperdifferentieel moet hij nog eens vervangen, dat gaat al 300.000 kilometer mee. Van één ding baalt de geboren en getogen inwoner van Zuid-Tirol echter: de pedalen staan te dicht op elkaar. “Als je mannen-bergschoenen aan hebt, zitten de pedalen te dicht op elkaar. Met vrouwenmaten zal dat een stuk beter gaan.”

Wat dat betreft zit Burgi Rassler goed. Uiteraard heeft zij ook een Panda. Daarmee rijdt ze in de zomer naar de berghut op 2.000 meter hoogte om de gezondheid van de dieren te checken. In geval van nood kan ze ook een pasgeboren kalfje naar het dorp brengen. Als de modder- of sneeuwlaag te hoog wordt, trekt de 56-jarige vrouw aan wat zij de ‘rallyhendel’ noemt: de bedieningshendel van de vierwielaandrijving. De tractie is dan zo goed dat de boerin zelfs grotere auto’s kan wegslepen. “Op onze boerderij heb ik ooit eens een gezin met hun MPV uit de modder getrokken”, zegt ze trots.

KOPERS IN DE RIJ

Modderige bospaden zijn voor Gerd Marzoner uit Astfeld geen optie. In tegenstelling tot de meeste Panda-bestuurders rijdt de klassiekerliefhebber alleen als het goed weer is met zijn ‘4x4 Trekking’ – en uitsluitend op het asfalt. Het model uit 2002 – één van de laatste bouwjaren van dat model– is zijn achtste Panda. Telkens als hij een Panda wilde verkopen, stonden de kopers in de rij. “Ik werd ooit eens op één dag door 24 mensen gebeld”, zegt de 29-jarige Marzoner. Voor 4x4-Panda’s die in goede staat verkeren, betaal je zomaar 7.000 à 8.000 euro. Voorwielaandrijvers zijn een stuk goedkoper – en daarvan zijn er nog genoeg voorhanden. Markus Seppi, Pandabestuurder en wijnboer in Kaltern: “Niemand kijkt hier in Zuid-Tirol om naar een Fiat Panda.” Nog niet, tenminste …