Waarom de echte, originele Capri de ziel van Ford is

Omdat we nu eenmaal niet BestelAutoWeek heten, voelden we ons gedwongen om meteen een dikke streep halen door de kandidatuur van tenminste één model dat de ziel van het merk Ford met verve naar voren brengt: de Transit. Deze noeste werker is al sinds 1965 zonder onderbreking de steun en toeverlaat van koeriersdiensten, taxibedrijven, aannemers, wegenbouwers, winkeliers, globetrotters, grote gezinnen en ontelbare andere dankbare bezitters. En laten we de bankovervallers niet vergeten, want zij kozen volgens een raming van Scotland Yard uit de jaren 70 in 95 procent van de gevallen een Transit als vluchtauto. Niet zo gek, want het ding was groot, robuust en snel en hij kieperde zelfs met een berg gejatte goudstaven aan boord niet om tijdens een overhaaste vlucht voor de politie.

De Ford Transit! Maar ja, we zijn geen BestelAutoWeek...

Transit een bestelauto voor iedereen: Henry wilde niets liever

De Transit-familie is inmiddels wijdvertakt en houdt gezien de beschikbare elektrische modellen gelijke tred met de tijdgeest. Mooi, want zo blijft het een auto voor alles en iedereen. En laat dat nu precies de kern zijn van het merk Ford: oom Henry wilde begin vorige eeuw niets liever dan auto’s bouwen die de mensheid betaalbaar mobiel maakten. Dat deed hij op innovatieve wijze met zijn snel groeiende serieproductie, die de beroemde Model-T nota bene steeds goedkoper in aanschaf maakte.

Zo redenerend stellen we vast dat we in elk geval op zoek gaan naar een betaalbare Ford. Dat is tegelijkertijd een gemakkelijke als een lastige opgave, want dat waren er door de jaren heel veel. Aan ons nu om de juiste keuze te maken, waarbij we net als bij eerdere zoektochten de ondergrens van 1970 hanteren en we het verleden, het heden én de toekomst van Ford in het gekozen model naar voren willen zien komen. Dat laatste maakt onze verhalenserie in het geval van Ford wel wat ingewikkelder dan toen we deze rubriek hadden bedacht. Immers, Ford is niet alleen met de Fiesta gestopt, maar heeft ook het einde van de Focus aangekondigd. De vaste klanten worden geacht over te stappen naar respectievelijk de Puma en de Explorer. Vooral die laatste is, zoals bekend mag worden verondersteld, een totaal andere auto, met een totaal ander postuur en de techniek van Volkswagen.

Drie soorten Ford: Amerikaanse, Engelse en Duitse

Wanneer we in de autoboeken van 1970 kijken, valt op dat er drie soorten Fords leverbaar waren: Amerikaanse, Engelse en Duitse. De eerste groep laten we hier vanwege de beperkte populariteit buiten beschouwing, met de andere twee hebben we des te meer te maken. Er was in die jaren weliswaar één Nederlandse importeur, maar die betrok zijn modellen uit zowel Engeland als Duitsland, en die beconcurreerden elkaar flink – ze werden zelfs door verschillende dealers verkocht! Uit het Britse Dagenham kwamen de Cortina, Corsair, Zephyr en Zodiac, terwijl in Keulen (en soms ook Genk) de Escort, Capri, 12/15M en de 17/20/26M op transport gingen.

Een Ford Cortina. Later zou de Cortina hetzelfde zijn als de Duitse Taunus.

In de uitgave van 1971 komen we een nieuwe, twee-eiige tweeling tegen: de Engelse Cortina en de Duitse Taunus. Op het eerste gezicht dezelfde auto’s, maar ze hebben net als de Britse en Duitse Capri’s hun eigen motoren, terwijl bovendien de carrosserieën net even anders zijn. We noteren een swingende heuplijn voor de Brit en strakke vormen voor de Duitser. Het is vreemd om de zusterbedrijven elk een heel eigen koers te zien varen, iets wat het voor ons nog ingewikkelder maakt om de auto’s solo te beoordelen voor onze eretitel. De Capri is als betaalbare en succesvolle sportcoupé sowieso een kanshebber; waarover later meer. De Cortina en Taunus waren echte succesnummers, maar komen vanzelf in de schaduw te staan van hun gezamenlijke opvolger, de spraakmakende Sierra van 1982.

Voordat we nu te grote stappen door de tijd zetten: er zijn nog twee medestrevers uit de jaren 70 die in onze zoektocht een ereplek verdienen. Inderdaad, de Fiesta en de Escort – over modellen voor een groot publiek gesproken! De eerste is inmiddels pijnlijk de nek omgedraaid, hoewel hij sinds zijn debuut in 1976 tot de lievelingen van zijn klasse werd gerekend. Een winnaar voor onze zoektocht dus? Nee, want daarvoor wensen we ook een vinkje bij een glanzende sportcarrière te kunnen zetten.

Ford Escort Mk1.

Wat dat betreft kan de Escort natuurlijk niet stuk, gezien zijn palmares in de rallysport. De versie die hem in 1981 kwam aflossen, heeft die schoenen nooit kunnen vullen; zijn voorwielaandrijving verhinderde de magistrale driftpartijen van opa. De vierde Escort (1991) stelde aanvankelijk teleur – niemand begreep waar de vooruitgang ditmaal was te vinden – maar kreeg als waanzinnige RS Cosworth de liefhebbershanden definitief op elkaar. De rally-Ford was terug, net zoals dat eerder op de circuits gold voor de Sierra Cosworth. Die werd in toerwagenraces alom gevreesd, inclusief de enorme vlammen die vervaarlijk uit zijn uitlaten sloegen.

Knap werk: eerste Mondeo, maar Focus natuurlijk nog sterker

We graven dapper verder in de Fords modelhistorie, waarbij de eerste Mondeo (1993) komt bovendrijven. Zijn voortreffelijke rijkwaliteiten zijn sinds dit model in het DNA van Ford verankerd. Dat geldt nog sterker voor de Focus, die in 1998 de nieuwe maatstaf in het C-segment werd als het ging om zowel dynamiek als design – Ford was hiermee een gedurfde weg ingeslagen. Heel bijzonder is dat zelfs zo’n heel vroege Focus nu, 27 jaar na dato, niet eens heel verouderd op ons overkomt. Knap werk. Latere Focussen waren minder spraakmakend, op het brave af zelfs soms, maar rijden deden ze altijd als de beste. Hardcore liefhebbers konden zich geregeld maximaal laven aan een superieure RS-versie.

Is dat voldoende voor de hoogste trede op ons ereschavot? Lange tijd gingen de meningen ter redactie wel die kant op. Maar ja, Ford besloot in al zijn wijsheid om dit alom geliefde model pootje te haken en de Explorer ervoor in de plaats te zetten. Daarom: plek twee voor de Focus. En de lauwerkrans? Wel, na lang beraad is die om de nek van een Ford gehangen die slechts met de hakken over de sloot aan onze strenge eis van formidabele, befaamde Ford-rijkwaliteiten tegemoetkomt: de Capri. Niet de nieuwe (hoewel die een rol speelt in ons besluitproces), maar de oorspronkelijke uit 1969, die na twee modelwisselingen is geleverd tot 1985. Waarom? Wel, ten eerste is de Capri altijd een tot veler verbeelding sprekende auto geweest, een sportcoupé waarover de advertenties zeiden dat het de auto was die je jezelf altijd had beloofd. Hij was ongekend succesvol en nam, zo lezen we in de Duitse bladen uit zijn beginjaren, het toenmalige Ford-gamma mee op sleeptouw naar belangrijk positievere resultaten, iets wat toen ook hard nodig was.

Ford Capri in onwijs veel variaties geleverd, zoals het een Ford betaamt

Zoals het een Ford betaamt, is de Capri in een schier eindeloos aantal variaties geleverd, van krap gemotoriseerd en betaalbaar tot uiterst luxueus, snel en navenant prijzig. Een jong gezin paste er altijd in en de bagageruimte slikte voldoende vakantiespullen, zodat tegenover de emotionele keuze voor een coupé voldoende rationele argumenten stonden. Tegenwoordig is de Capri een graag geziene en sympathieke klassieker, die onder meer als de vroege RS 2600, late 2.8 Injection en de exotische, Zuid-Afrikaanse Perana V8 zelfs veel ontzag inboezemt. En de autosport? We noemen als voorbeeld de Groep 5 Capri Zakspeed Turbo, die met 600 pk uit zijn 1,7-liter viercilinder in 1980 en 1981 de te kloppen auto was in het Deutsche Rennsport-Meisterschaft.

En de toekomst? Nou, hoe je het ook wendt of keert: anders dan welke inmiddels geannuleerde Ford dan ook heeft uitgerekend de Capri onlangs een vervolg gekregen. Natuurlijk zijn de oude en de nieuwe modellen voor geen meter vergelijkbaar. Maar het is in het kader van de geheel uit beeld verdwenen Fiesta, Focus, Mondeo en al die andere fijne Fords nog altijd beter dan niets.

Ford Capri Perana uit Zuid-Afrika.