Waarom elke Fiat als basis voor camper als tweekoppig monster door fabriek rijdt

Op de parkeerterreinen rondom de fabriek in het Italiaanse Atessa staan honderden voertuigen te wachten op transport. Een klein deel daarvan zal achterop een vrachtauto worden geladen, terwijl de meeste hun reis door Europa beginnen op een trein. Daarop passen ongeveer negentig bestelauto’s, waarvan een groot deel als een reguliere, meestal spierwitte bus onderweg gaat naar een koeriersbedrijf, horecaondernemer of servicemonteur bij jou in de buurt. Op het terrein zien we echter ook een wel heel opmerkelijk voertuig voorbijkomen. Zo opmerkelijk, dat het zelfs niet meteen duidelijk is of het voor- of achteruit rijdt. Als we het van dichtbij bekijken, wordt het ding alleen nog maar vreemder – het meest normale is nog dat hij vier wielen heeft. Het gekste? Hij heeft niet één, maar twee cabines! Twee voorkanten van bestelauto’s welteverstaan, met de ruggen tegen elkaar. De achterkanten van de twee cabines zijn elk met een kunststof plaat dichtgemaakt en dat ziet er best slordig uit. Het duurt echt even voordat je brein dit begrijpt. Een medewerker van de fabriek stapt in een van de cabines en rijdt met het ‘ding’ weg. Maar wat is nu de voorkant en wat is nu de achterkant? En wat is het eigenlijk?

Tweekoppig monster

Deze ‘tweekoppige monsters’ kunnen best het begin zijn van de camper die jij hebt besteld. Het zijn slimme dingen, waaraan camperfabrikanten zelf het woongedeelte, het chassis en de achteras vastmaken. De camperbouwer schroeft eerst de twee dubbele voorkanten los van elkaar en maakt er dan twee mooie kampeerauto’s van. Bijvoorbeeld een halfintegraal als de Knaus Van TI of Bürstner Lyseo, modellen waarin je de cabine van de Ducato nog duidelijk herkent. Doordat Fiat twee cabine’s aan elkaar schroeft, ontstaat er een handzaam voertuig dat gemakkelijk is te verplaatsen in de fabriek en tijdens het transport naar de camperfabrikant. En dat zonder dat er een wegwerp-chassis nodig is. Bij Stellantis noemen ze deze constructie de Back-to-Back.

Als basisingrediënt voor integraalcampers rolt er logischerwijs een heel ander, maar minstens zo opmerkelijk product van de band. Dat is niet meer dan het absoluut noodzakelijke: alleen een chassis, een motor, een dashboard en twee stoelen. Hier zie je dus geen carrosserie, geen deuren, geen ramen ... gewoon meer niet dan wel. Het is daarom niet vreemd dat de productietijd bij dit type maar de helft is van die van een bestelbus: 7,5 uur in plaats van 15 uur. Er hoeft immers geen carrosserie gemaakt te worden, hij heeft geen deuren nodig en een bezoekje aan de lakstraat kan hij handig overslaan.

Deze en alle andere varianten komen van dezelfde productielijn. Er is maar een lijn in het uitgestrekte fabriekscomplex en die is vijftien kilometer lang. Er werken vierduizend mensen in ploegendienst, naast 740 robots. Daarbij zijn er schier ontelbare variaties als eindproduct mogelijk. Want de bestelauto wordt niet alleen als Fiat Ducato verkocht, maar ook als Toyota Proace Max, Citroën Jumper, Opel Movano en Peugeot Boxer. Die zijn beschikbaar in verschillende lengtes en hoogtes, en naast de verminkte camperbases wordt het model ook als chassis-cabine gebouwd. Het is dus echt een ratjetoe van auto’s. Wanneer je in de fabriek rondloopt, zie je wat voor wonder zo’n assemblagelijn is. Uit allerlei hoeken en gaten worden onderdelen geleverd, die precies op het juiste moment bij de juiste auto aankomen. Dus een Citroën-stuur voor de auto die ook een Citroën-neus heeft, en ook een Citroën-navigatiesysteem, plus de correcte motor, transmissie en opties die de aanstaande eigenaar heeft besteld. En zo rolt er elke minuut een complete (of bewust incomplete) auto naar buiten.

Elektrische Ducato

Vrijwel alle auto’s die Atessa verlaten hebben een dieselmotor, maar we weten allemaal dat dit niet nog decennialang het geval kan zijn. Daarom is de Ducato er ook met een elektrische aandrijflijn en het nieuws is dat nu ook camperbouwers gebruik kunnen maken van de elektrische variant. Ofte wel, die half afgebouwde auto’s zijn voortaan leverbaar met een elektromotor en een batterijpakket. In dit geval wel altijd op een compleet, vierwielig chassis, omdat je vanwege die batterij nu eenmaal meer techniek hebt mee te slepen. Die elektrische Ducato’s worden gebouwd tussen de diesels door, er is dus geen aparte productielijn voor. Voor de mensen en robots langs de band maakt het niet uit of er een verbrandings- of elektromotor in gelepeld moet worden; alleen voor het inbouwen van het batterijpakket wordt de auto even van de lijn gehaald, want dat is net wat gecompliceerder dan het inbouwen van een benzinetank.

Speciale aandacht voor campers

Aangezien 70 procent van alle campers een Fiat Ducato als basisvoertuig heeft, is de fabriek in de Abruzzen voor de camperbranche van groot belang. Het geldt ook andersom: de camperwereld is belangrijk voor Fiat. In de loop van de jaren is de camperbasis steeds verder verfijnd. Want in samenspraak met camperbouwers zijn er af fabriek aanpassingen mogelijk geworden die anders achteraf gedaan hadden moeten worden. Dat zou onnodig veel tijd en geld kosten. Zo hebben de kampeerauto’s andere versnellingsbakverhoudingen, zijn er aansluitingen voor verwarming en airconditioning achter de cabine gemaakt en worden er draaibare stoelen gemonteerd. Het chassis zelf is ook anders dan bij een standaard chassis-cabine-bedrijfsauto; het is gemakkelijk te verlengen, de vering is anders afgesteld en de spoorbreedte van de achteras is groter. En aangezien de cabine als het ware open is gezaagd, is de overgebleven constructie van de cabine alvast verstevigd. Voor een luxe finishing touch worden de bumpers vaak in de carrosseriekleur gespoten, iets wat veel bestelautogebruikers nu juist niet willen.

Hoewel de Ducato behoorlijk wat competitie heeft van onder andere Mercedes-Benz, Ford en Volkswagen, blijft het toch de lieveling van de branche. Bijzonder, omdat het model al bijna twintig jaar meegaat. En nee, een geheel nieuwe Ducato (en afgeleide modellen) hoeven we op korte termijn niet te verwachten.