Van één van de grootste Mercedes-flops ooit rijden er toch nog 281 rond
Vaneo als premium ludospace
Begin jaren 90 realiseert Das Haus zich dat drie modellengamma’s onvoldoende zijn om in de toekomst gezond en zelfstandig auto’s te blijven bouwen. Er moet wat gebeuren. Dat er in de vijftien jaar daarna misschien wel te veel modellen werden gevoerd, bewijst de Mercedes Vaneo.
Audi begint zich steeds meer als serieuze concurrent te gedragen en BMW heeft met de 3 Compact een succesvol instapmodel gecreëerd. Tegelijkertijd ontstaan er nieuwe segmenten zoals de MPV en de SUV, die Mercedes niet links wil laten liggen. Het modellenoffensief dat Mercedes op de markt afvuurt is ongekend. Van A-klasse tot R-klasse en van Smart tot Maybach, het gaat àlle kanten op. Rond de eeuwwisseling ontstaat er in Frankrijk een nieuw segmentje dat de Fransen ludospace noemen: auto’s als de Citroën Berlingo en de Renault Kangoo, die zijn afgeleid van compacte bestelwagens maar uitgedost als vrolijke vrijetijdsauto’s. De ludospace past in de trend van de ‘active lifestyle’ die op dat moment door autoland raast. Het is een perfect alternatief voor jonge gezinnen die geen dure MPV kunnen betalen.
Mercedes besluit dat zo’n vrolijke ruimterakker precies is wat het nodig heeft. De basis voor de nieuweling wordt de A-klasse. Terwijl de ingenieurs zich bekommeren om de technische ontwikkeling, lassen de ontwerpers de voorkant van een A-klasse op een doorgezaagde zeecontainer. Het resultaat presenteert Mercedes vol trots op de IAA in Frankfurt in september 2001 onder de naam Vaneo, ‘s werelds allereerste Premium Compact Van. Voor wat betreft het ‘van’-gedeelte zit het wel goed. De Vaneo is misschien geen schoonheid, maar ruimte biedt-ie genoeg. Voor de ‘active lifestyle’ kun je in de optielijsten de pakketten Dog, Snow, Bike of Surf aanvinken.
Om zo’n actieve levensstijl te kunnen betalen, moet je wel een dikke portemonnee meenemen, want met een prijs vanaf €19.900 is de Vaneo ruim 30 procent duurder dan een vergelijkbare Kangoo of Berlingo. De prijs mag dan wel premium zijn, de rest van de Vaneo is dat bepaald niet. De afwerking is matig, er is veel hard plastic gebruikt en de zitpositie is vreemd. Al binnen een jaar moet Mercedes de productie van zijn Premium Compact Van naar beneden bijstellen. In zijn thuisland verkoopt hij nog enigszins aardig, maar de rest van Europa besteedt zijn geld aan een Kangoo en een nieuwe keuken. Na krap vier jaar en nog geen 55.000 exemplaren trekt Mercedes in 2005 de stekker eruit. Daarmee is het geflopte busje een van de zeldzaamste Mercedessen van de afgelopen decennia.
Het grote probleem van de Vaneo is zijn positionering in de markt. Als Mercedes hem had gelanceerd als kleine besteller en daarna pas als ervan afgeleide ludospace, dan had het publiek hem misschien meer geaccepteerd. Maar een vijfduizend euro lagere prijs had natuurlijk ook geholpen…
In Nederland verkoopt Mercedes 809 Vaneo’s. De meesten daarvan verlaten de showrooms in 2002 en 2003. Deze luxe Vaneo Ambiente uit juli 2002 is een van de 281 Vaneo’s die nog op Nederlands kenteken rondrijden. Dat aantal valt niet eens tegen eigenlijk.
