Polen komen gebruikte auto's halen - Uit de Oude Doos
Met een tien jaar oude Kadett naar huis
Dat gebruikte auto's uit Nederland vaak naar het oosten worden geëxporteerd, is algemeen bekend. In 1991 was dit nog een nieuw fenomeen. AutoWeek ging precies 30 jaar geleden mee naar huis met een Pool die hier een Opel Kadett kocht.
In 1991 was de val van de muur nog maar krap twee jaar achter de rug en daarmee werd het voor Oost-Europeanen ook plots een stuk makkelijker om naar Nederland te komen. De visumplicht verviel en zodoende kon er zelfs grotendeels vrij verkeer op gang komen. Het leidde tot een nieuw fenomeen: men kwam hier gebruikte westerse auto's kopen. Vooral vanuit Polen kwam dat sterk op gang. Mensen die er genoeg van hadden om in een FSO of een Lada rond te rijden, sprokkelden hun geld bij elkaar om in Nederland hun slag te slaan en een modernere auto op te halen.
Zo ook Zenon Drygalski, afkomstig uit het centraal in Polen gelegen Torun. AutoWeek trof hem 30 jaar geleden in Utrecht op de automarkt. Daar constateerden we dat de Polen met enthousiasme tussen onze 'afdankertjes' struinden om iets moois voor een dito prijsje mee te nemen naar huis. Ook zagen we dat de lokale handelaren dankbaar gebruikmaakten van de taalbarrière en de soms wat onwetende houding van de heren die hun slag kwamen slaan. "Je zou denken dat de Utrechters enig mededogen moeten kunnen opbrengen voor de argeloze buitenlanders, maar niets van dat al. Een 'domme Pool' is een buitenkansje om de prijs van de koopwaar lekker op te schroeven, of om makkelijk een roestig wrak te kunnen verkopen. Je pikt ze er makkelijk uit: ze lopen wat onwennig rond, dragen kleren van a-modieuze snit en hebben een bleke gelaatskleur; een gevolg van slechte voeding. Ze vinden elke auto mooi, wat logisch is als je je hele leven niets anders dan Lada, Polski Fiat, FSO en Polonez hebt gezien."
Drygalski viel niet onder die groep onaardig omschreven landgenoten. De beste man werkte in Polen namelijk bij het lokale equivalent van de ANWB en had ook een verleden als automonteur. Hij wist dus wel waar hij op moest letten. Al struinend tussen het aanbod viel zijn oog op een Opel Kadett. Een tien jaar oud exemplaar, door de redacteur van dienst omschreven als 'een bejaarde Kadett'. Ja, toen was een auto van tien jaar oud inderdaad in Nederland al wel bijna uitgespeeld. Drygalski, die ook gekeken heeft naar een Ford Escort en Volkswagen Golf, verklaarde zijn keuze: "Ik heb een Opel gekocht omdat hij technisch eenvoudig in elkaar zit. Een Japanse auto wordt bij ons als wegwerpauto beschouwd. Niet omdat het een slechte auto is, maar omdat de techniek en elektronica te gecompliceerd zijn. Een kapot onderdeel kan niet gerepareerd worden, maar moet altijd worden vervangen," aldus Drygalski.
Voor Drygalski was de Kadett een schot in de roos. 'Zo blij als een kind,' was de jonge vader. We reden in onze Volvo 440-duurtester met hem mee naar zijn thuisplaats in Polen. De langste rit die de Kadett waarschijnlijk ooit af had gelegd, op weg naar een tweede hoofdstuk in zijn leven. Onderweg had Drygalski genoten. Aan twee Poolse agenten die hem na een snelheidsoverschrijding langs de kant zetten, legde Drygalski uit dat de auto 'zo comfortabel was, dat hij niet doorhad dat hij te hard reed.' Drygalski parkeerde eenmaal thuis zijn nieuwste aanwinst naast zijn andere auto: een Polski Fiat 126. Daarmee vergeleken leek de Kadett wel uit de toekomst te komen.
In Torun zou het hele dorp de familie Drygalski in hun 'nieuwe westerse auto' zien rijden. Behalve ritjes naar familie zou Zenon's vrouw er ook de kinderen mee naar school op en neer gaan brengen, terwijl Zenon zelf de 126 voor woon-werkverkeer bleef gebruiken. De Kadett was immers ook voor een deel betaald met het pensioengeld van zijn schoonmoeder. De Kadett kostte inclusief alle invoerkosten 5.000 gulden, destijds het equivalent van dik 16 modale maandsalarissen in Polen. "We hebben de auto gekocht met gespaard en geleend geld en het is inderdaad een hele uitgave, maar een tien jaar oude Kadett is altijd nog beter en gaat altijd nog langer mee dan een nieuwe Poolse auto", aldus Drygalski. We zijn benieuwd hoe lang de Kadett nog voor plezier heeft gezorgd in zijn nadagen.
