Facelift Friday: Lada Samara
Stapje naar het Westen
Tegenwoordig lijkt er op de West-Europese automarkt nog maar nauwelijks ruimte voor pretentieloze budgetauto’s, maar enkele decennia geleden wist het Russische Lada nog menig Nederlander te verleiden. Dat deed het op het laatste met de Samara, een auto die de Europese koper gedurende zijn carrière letterlijk tegemoetkwam.
De Lada Samara verscheen in Nederland in 1986 op de markt en was de exportversie van een model dat officieel als '2108' bekendstaat. De auto , die in Rusland ‘Spoetnik’ heette, betekende voor Lada een enorme stap voorwaarts. Het model was de eerste Lada die niet op een (stokoude) Fiat was gebaseerd en kon bovendien met z’n hatchback-koets en voorwielaandrijving bogen op een veel modernere opzet dan de modellen die ‘m voorgingen.
In het licht van zijn tijd is ook het design van de ‘moderne’ Lada eigenlijk prima voor elkaar. De vierkante hatchback-koets is goed in verhouding. Aanvankelijk was de Samara er alleen als driedeurs, later volgden een vijfdeursversie en een heuse cabriolet.
Ook verscheen er een vierdeurs sedan, die in Nederland en België de weelderige naam ‘Diva’ kreeg. Die auto werd in 1989 gepresenteerd en bracht de eerste grote optische wijzigingen voor de Samara-reeks met zich mee. Waar vroege exemplaren waren voorzien van een front dat als een apart element tegen de neus leek te zijn geplakt, wisten voorschermen en motorkap de koplampen vanaf 1989 wél te bereiken. De losse ‘lijst’ rondom het front was daarmee verdwenen en de grille werd kleiner en minder grof.
Zoals veel auto’s uit het Oostblok bleek de Lada Samara een volhardend type. Tien jaar na zijn introductie was het einde nog lang niet in zicht, maar volgde in plaats daarvan een tweede facelift. De in 1996 geïntroduceerde Samara Baltic werd in Finland gebouwd en was speciaal ontwikkeld voor de export. De kwaliteit zou dan ook op een hoger plan staan, maar er was ook aan een hipper uiterlijk gedacht. Voor een modernere uitstraling werden afgeronde bumpers aangevoerd, die samen met de juist erg vierkante koets voor een wat moeizaam totaalplaatje zorgden. Terwijl de verlichtingsunits opmerkelijk genoeg intact bleven, kreeg de Baltic wel een eigen grille. Bovendien werd tussen de achterlichten een stuk plaatwerk met een logo toegevoegd, zodat de kentekenplaat noodgedwongen naar de bumper moest verhuizen. Zelfs het interieur ging compleet op de schop, waarbij een ietwat haastig gemoderniseerd dashboard met - jawel- houtafwerking voor een totaal andere sfeer zorgde.
In deze vorm bleef de Samara nog tot eind jaren 1990 leverbaar. Daarna heeft Lada nog verschillende pogingen ondernomen om de aandacht van de Europese koper te trekken, maar de Samara blijft tot op de dag van vandaag de laatste Lada die hier enigszins succesvol was.
Buiten onze grenzen hield de Samara het overigens nog vol tot eind 2013. De in 1997 gelanceerde Samara 2 onderscheidde zich met een geheel nieuwe neus, waarbij deze keer ook de koplampunits van wat rondingen werden voorzien. Het resultaat was een ontegenzeggelijk moderner, maar ook erg inwisselbaar front. Omdat deze auto West-Europa nooit heeft gezien, laten we ‘m voor de poll buiten beschouwing. Nog zo'n interessante, maar irrelevante versie is de Tarzan. De heftig opgehoogde, verbrede en ruige Samara (foto 33) verdient eigenlijk een los artikel, maar heeft het Nederlandse wegennet nooit gezien.