De invasie van de ruimtewagens - Uit de Oude Doos
Het decennium van de MPV
De jaren 90 waren de hoogtijdagen van de MPV, in verschillende soorten en maten. We zagen het 30 jaar geleden al helemaal aankomen en zetten de meest kansrijke 'ruimtewagens' eens op een rijtje.
Het drie pagina's tellende artikel over de 'invasie van de ruimtewagens' uit AutoWeek 41 van 1991 is een perfect voorbeeld van waarom het zo leuk is om terug te blikken. Als er iets het gevoel van 'andere tijden' ademt, is dat het wel namelijk. Tegenwoordig is de MPV een bijna geheel uit de gratie geraakte carrosserievorm, maar wat te denken van de merken die in het artikel uit 1991 aan bod komen? Pontiac krijgt de meeste aandacht van alle merken en ook Chrysler schittert groot op de pagina. Het ene merk bestaat niet eens meer, het andere merk is al jaren weg uit Nederland.
Nou was Pontiac überhaupt nooit echt groot in ons land, maar met de Trans Sport wist het toch een bescheiden succes te boeken. Er zijn er voor zover bekend ruim 4.000 van verkocht in Nederland. Dat is best bijzonder als je het ding ziet, met zijn uitermate Amerikaanse voorkomen, de lengte van bijna 5 meter en het gegeven dat je op een maar liefst 3,1 liter metende V6 was aangewezen voor de aandrijving. Dan was er later ook nog de GT, met zelfs een 3.8 in de neus. On-Nederland onbescheiden. Toch zag je ze nog best vaak. Ook de zustermodellen Chevrolet Lumina en Oldsmobile Silhouette kwam je geregeld tegen.
Een Amerikaan die je echter nog veel vaker zag, was de Chrysler Voyager. Sterker zelfs, die mogen we wel één van de populairste MPV's ooit van ons land noemen. De Voyager was zowel met zijn motor (in basistrim) als formaat bescheidener dan zijn landgenoot en dat sprak Nederlanders toch meer aan. Bovendien was het een auto die net even wat minder uitgesproken Amerikaans uiterlijk had. Sterker zelfs: het lijnenspel sloot eigenlijk best redelijk aan bij de Europese markt. Met zijn aantrekkelijke prijskaartje, 'Captain Chairs' en comfortabele doch relatief vlotte rijgedrag wist de eerste Voyager hier al een goeie 10.000 kopers te overtuigen. De tweede generatie ging daar nog een klap overheen.
De Voyager deed het in de verkoopcijfers zelfs véél beter dan de inzending van Renault op dit gebied: de Espace. De tweede generatie Espace stond er in 1991 helemaal klaar voor, met bescheidener motoren dan de twee Amerikanen en bovendien op allerlei fronten een net wat doordachter en - vergeleken met de Voyager - moderner ontwerp. Het grote probleem ten opzichte van vooral de Voyager: de prijs. De Chrysler kon je namelijk al vanaf net geen 48.000 gulden voor de deur zetten, de Espace pas vanaf zo'n 57.000 gulden. Een enorm prijsverschil. Reken maar dat ze bij Renault slapeloze nachten hebben gekregen van die 'gekke Amerikanen'.
Van de Toyota Previa had de concurrentie niet zoveel te vrezen. Dat is een relatieve zeldzaamheid gebleven in Nederland. Het Japanse ruimtewonder zat qua formaat net wat onder de Pontiac Trans Sport, maar boven de Voyager en Espace. Dat was 'm ook wel af te zien, want de Previa oogde fors. In het interieur had je door de grote glaspartijen dat idee ook, wat natuurlijk voor de ruimtebeleving wel lekker was, al was de zitruimte niet riant vanwege de plaatsing van de motor onder de voorstoelen. De Previa is om meer dan alleen zijn uiterlijk toch een beetje een bijzonderheid gebleven. Verkopen deed de Japanner nauwelijks in ons land.
In 1991 waren en kwamen er ook al kleinere MPV's op de markt, nog vooral vanuit de Aziatische hoek. Honda deed iets met de Civic waardoor we haast van een cross-over kunnen spreken: het bracht de zeker van de voorkant nog sterk op de reguliere Civic lijkende Shuttle op de markt. Een ruim ding, dat nog behoorlijk kwiek reed. Zeker als je de 1.6 zestienklepper had, die nota bene ook een echt sportief onderstel had. Mitsubishi kwam in 1992 met twee modellen die een meer traditionele MPV-aanpak volgden: de Space Wagon en Space Runner. Vooral die eerste was voor zijn formaat super praktisch, met drie zitrijen, en ging behoorlijk enthousiast de showroom uit. Tot slot was er ook al enkele jaren de Nissan Prairie, die je ondanks zijn relatief compacte formaat ook als zevenzitter had. Het eerste volle verkoopjaar (1989) verkocht Nissan er ruim 500 in Nederland, maar daarna zakte de animo - waarschijnlijk ook vanwege de snelle aanwas van moderne concurrenten - al snel terug.