Bestuurders onder invloed van drugs massaal de klos door nieuwe ‘kliklijn’ tussen politie en CBR
Let op bij kerstborrel!
Het aantal automobilisten dat zich bij het CBR moet melden voor een ‘huftercursus’ wegens gevaarlijk rijgedrag of rijden onder invloed van drank of drugs, is in 2025 met ruim een kwart gestegen. De teller eindigt dit jaar op ruim 31.000: een record.
De stijging komt doordat de politie 13 procent meer overtreders heeft betrapt op rijden onder invloed, maar ook doordat bestuurders met drugs op sinds april automatisch worden doorgegeven aan het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR).
Ruim zesduizend weggebruikers meer dan vorig jaar moeten naar het CBR voor een prijzige bewustwordingscursus, die boven op de gewone boete komt. Zeker het aantal opgelegde cursussen aan bestuurders met drugs op stijgt explosief.
De cursus ‘drugs en verkeer’ is dit jaar al 6070 keer opgelegd, tegen 3742 keer vorig jaar: een stijging van 68 procent. Het gaat onder meer om bestuurders die onder invloed waren van cannabis, cocaïne, MDMA, amfetamine of GHB.
Meeste overtreders man
Ook het aantal alcoholcursussen ligt flink hoger. Halverwege december staat de teller op 6092, tegen 5080 vorig jaar. Daarnaast moeten 4207 bestuurders die extreem hard reden – minimaal 50 tot 60 kilometer per uur te hard – verplicht op cursus. Dat zijn er 467 meer dan in 2024.
De overgrote meerderheid van de cursisten is man: 80 tot ruim 90 procent, afhankelijk van het type maatregel. Bij snelheidsovertredingen gaat het opvallend vaak om bestuurders jonger dan 25 jaar.
Bestaat er een vermoeden van verslaving, dan onderzoekt het CBR eerst of de bestuurder wel geschikt is om te rijden. Dat gebeurde dit jaar 6945 keer, ruim 2000 keer vaker dan vorig jaar. Kan iemand niet veilig de weg op, dan wordt het rijbewijs langdurig ongeldig verklaard.
‘Rijden onder invloed blijft groot probleem’
Het CBR noemt de cijfers zorgelijk. "Rijden onder invloed blijft een groot probleem”, zegt directeur Jan Jurgen Huizing. Hij wijst op de laatste BOB-campagne die onlangs weer van start ging. "Ondanks campagnes en controles denken veel mensen nog steeds dat ze na alcohol of drugs veilig kunnen rijden. Dat is slecht nieuws, zeker met de feestdagen voor de deur.”
Volgens de politie is nog onduidelijk waardoor het aantal overtreders is gestegen. "De toename valt lastig te verklaren”, zegt woordvoerster Jasmijn de Vries namens de landelijke korpsleiding."We moeten de cijfers eerst goed analyseren.”
De stijging betekent niet dat er structureel meer controles zijn. „Bestuurders kunnen ook om een andere reden staande zijn gehouden, waarna agenten merken dat iemand onder invloed is.”
De explosieve groei van het aantal cursussen leidt volgens het CBR niet tot wachttijden. "We hebben voldoende capaciteit”, zegt Marck Tjalsma, manager beoordeling rijgeschiktheid. „Meestal krijgen we binnen dertig tot veertig dagen een melding van de politie, vervolgens worden mensen ingepland zodra ze hebben betaald.”
Veel overtreders zien kosten cursus als extra straf
De kosten van de cursussen zijn volledig voor rekening van de overtreder. De lichte alcoholcursus kost 818 euro, de drugs- of gedragscursus loopt op tot 1316 euro. "Mensen zien dat vaak als een extra sanctie”, zegt Tjalsma. „Maar het zijn puur de kosten van de cursus en bijbehorende kosten. We maken daar als CBR geen winst op.”
Het is goed mogelijk dat het aantal cursussen volgend jaar verder stijgt. Vanaf februari of maart speelt de politie ook snelheidsovertredingen automatisch door aan het CBR. "We zijn benieuwd welk effect dat heeft”, zegt Tjalsma.
Wanneer op cursus?
Na een zware verkeersovertreding krijgt een bestuurder niet alleen een boete en eventueel een voorlopige rijontzegging, maar start ook een bestuursrechtelijk traject bij het CBR. De politie geeft de overtreding door, waarna het CBR bepaalt of iemand veilig genoeg is voor de weg.
Voor first offenders zonder slachtoffers blijft het vaak bij een cursus. Die variëren in zwaarte. Snelheidsduivels of verkeershufters krijgen de Lichte Educatieve Maatregel Gedrag (LEMG): twee halve dagen praten over risico’s en gedrag. Wie in de fout gaat met drugs, krijgt de Educatieve Maatregel Drugs in het verkeer (EMD): drie dagdelen verspreid over vijf weken.
Is er sprake van recidive of vermoeden van verslaving? Dan volgt geen cursus, maar een medisch of psychiatrisch geschiktheidsonderzoek. Is de uitslag negatief, dan ben je je rijbewijs voor langere tijd kwijt.
Hoe effectief de cursussen zijn is niet geheel duidelijk. CBR-manager Marck Tjalsma is ervan overtuigd dat ze bijdragen aan het voorkomen van herhaling. "Het overgrote deel recidiveert niet, tegelijk is het lastig te zeggen welke rol de cursus daarin speelt.’’
