30 jaar geleden deden Volkswagen en Ford het ook al samen: Sharan-Galaxy-Alhambra

Hoe zag het aanlooptraject van de drie MPV-modellen eruit?

Omdat de MPV toch een succes bleek te gaan worden, haastten de Europese volumefabrikanten die er nog geen een hadden zich om een antwoord op de Renault Espace en de Chrysler Voyager te bieden. Ford had in de VS al de Winstar en de Mercury Villager, maar er moest een op Europese leest geschoeide MPV komen. Omdat het merk die niet zo maar alleen durfde te ontwikkelen, sloeg het de handen ineen met Volkswagen. Een samenwerking die dus al best oud is, die vrijage van Volkswagen met Ford, die nu vooral hoogtij viert op bedrijfswagengebied en ook plaatsvindt op Volkswagens BEV-platform. Zo ontstond het idee voor de Volkswagen Sharan en de Ford Galaxy. Het waren op een paar details na identieke fullsize MPV’s, waarvoor speciaal een fabriek werd gebouwd, die werd ondergebracht in een nieuwe onderneming: AutoEuropa bij Seitubal in Portugal. Ford nam de organisatie van de fabriek op zich, Volkswagen richtte zich op de ontwikkeling van de auto en tekende vooral voor het design. Toen de plannen vorm hadden gekregen en de Sharan en de Galaxy werden onthuld, was van een Seat Alhambra nog geen sprake, maar het dochtermerk van Volkswagen haakte zeer kort na de marktintroductie ook aan.

Hoe werden ze ontvangen door pers en publiek?

Wij van AutoWeek vonden de eerste Volkswagen Sharan die we eind 1995 op Nederlandse bodem testten een ‘hoogst moderne auto’. Vooral de rijeigenschappen maakten indruk, mede dankzij een onderstel dat ook achter driehoekige draagarmen bood, toen nog geen vanzelfsprekendheid bij een MPV. Wel oogde het interieur wat kaal. Positief waren we over de stoelen en de verschuifmogelijkheden op alle zitrijen. Een derde zitrij was optioneel. Ging je met de stoelen zeulen, dan bleek hoe zwaar ze waren. Het publiek bleek zeker op de auto’s te hebben gewacht en dan met name op die van Volkswagen. Het eerste jaar werd het beste Sharan-jaar ooit, met 1.996 Nederlandse registraties, Ford stelde daar 723 Galaxy’s tegenover en Seat een schamele 105 Alhambra’s.

Hoe revolutionair waren ze eigenlijk?

De onafhankelijke wielophanging rondom maakte dus indruk, maar designtechnisch deed de auto dat wat minder. Wel grappig was de mogelijkheid om de drie auto’s met de VR6-motor van Volkswagen te laten uitrusten. De 2.8 met compacte blokhoek paste mooi in de kleine neus en daarmee hadden de samenwerkende partners een mooi antwoord op de Renault Espace, die er vanaf 1991 ook met V6 was. De gezamenlijk ontwikkelde MPV’s van Peugeot (806), Citroën (Evasion), Fiat (Ulysse) en Lancia (Zeta) van de eerste generatie boden die optie nog niet.

Wat waren de keuzes bij de marktintroductie?

Ford en Volkswagen (en dus ook Seat) zetten een 2.0-viercilinder bovenaan in de prijslijst, alleen was dat niet dezelfde motor. De Galaxy had een Ford-blok met 115 pk, de Sharan en Alhambra een Volkswagen-blok met 115 pk. De 1.9 TDI’s van 90 en 110 pk werden ook door Ford gebruikt en hetzelfde gold voor de 2.8-VR6. Ford lepelde echter ook een eigen 2.3-viercilinder in de neus van de Galaxy. Die motor met 145 pk werd in 1997 aan het gamma toegevoegd. Verder noemde Volkswagen de uitrustingsniveaus CL en GL en werd voor de meest luxe uitrusting de naam Carat uit de mottenballen gehaald. Ford zette de Galaxy als CLX, GLX en Ghia in de showrooms. Seat hield het aanvankelijk alleen op de uitrustingsniveaus Comfort en Luxe.

Wat waren hun concurrenten?

De Renault Espace, de Chrysler Voyager, de Toyota Previa en de vierling van de Frans-Italiaanse samenwerking, maar ook Amerikaanse MPV’s als de Chevrolet Lumina en de Pontiac Transport. Die laatste twee waren ook al tweelingbroers. Wereldwijd waren er samenwerkingen om het veelkoppige gezin te kunnen vervoeren.

De Renault Espace begon al aan de derde generatie MPV (tweede van links) toen de Sharan, Galaxy en Alhambra er net waren.

Nog bijzonderheden tijdens de levensloop van de Sharan & Co?

Het motorengamma werd al snel uitgebreid. Zoals eerder al beschreven hing Ford een 2.3 in de Galaxy. Dat merk mocht ook gebruik gaan maken van de 1.8 20V-turbomotor van Volkswagen. Eén jaar stonden de Volkswagen Sharan en de Ford Galaxy nog met vierwielaandrijving in de prijslijst. In 2000 volgde voor alle drie MPV’s een facelift, waarbij vooral het interieur werd aangepast. De enorme klomp plastic met ronde vormen werd vervangen door een serieuzer, vooral uit mooier materiaal bestaand dashboard. In het jaar waarbij ook voor- en achterkant werden aangepast, kregen de flinke jongens de beschikking over de VR6-motor met vier kleppen per cilinder, waardoor het vermogen tot boven de 200 pk steeg. Ook keerde de vierwielaandrijving terug. Seat, dat zich in die jaren als steeds sportiever merk profileerde, mocht de 204 pk sterke V6 met 4Motion combineren, maar Ford niet. De pompverstuiver-TDI’s bezorgden de grote MPV’s wat meer dieselpep.

Welke uitvoering spreekt het meest tot de verbeelding?

Van de eerste serie van voor de facelifts zouden we graag een Ford Galaxy Ghia 2.8i V6 4x4 vinden: een van de smeuïgste zescilinders die ooit in een Ford hebben gehangen, gecombineerd met de weldadige Ghia-aankleding, hoeveel werelden kun je samenbrengen? Zonder 4x4 zouden we ook prima kunnen hoor! Een 1.8 turbo vinden we ook wel een fijn blok. Een exemplaar van na de facelift oogt zoveel beter en vooral binnen heb je dan echt meer auto.

Wat is de impact van dit trio geweest?

Ze hielden het vol tot 2010 en kregen opvolgers, maar wel nadat Ford al in 2006 afhaakte. Dat kwam met een eigen, karakteristieke Galaxy als zustermodel van die leuke S-Max. Impact hebben ze niet echt gehad. De markt was al snel klaar met de MPV en wilde een SUV, en daarvoor maakte de midi-MPV het leven van de grote jongens al zuur. Mensen wilden minder busje, meer personenauto en dat gold voor al die nieuwkomers op basis van compacte middenklassers. Wel leerden fabrikanten van deze samenwerking die dertig jaar geleden werd opgestart dat samenwerken loont. Schaalvergroting nam eind jaren negentig een grote vlucht. Ford en Volkswagen hebben elkaar de laatste jaren ook weer in de armen gesloten. De ID-basis voor de Ford Explorer EV en Capri is een duidelijk voorbeeld van de nieuwe vrijage, die op bedrijfswagengebied overigens nog verder gaat. Een Ford Transit en een Volkswagen Transporter die veel met elkaar delen, wie had dat ooit kunnen denken!

Hoeveel zijn er nog in Nederland?

Volgens de data van Vinacles zijn er in Nederland nog 557 Galaxy's met een actief kenteken, tegenover 679 Sharans en 1.041 Alhambra’s.