20 jaar Mazda 3: dit vonden we er in 2003 van

Oké, toch even over die 323. Weet jij zonder te zoeken nog hoe de laatste editie daarvan eruitzag? Eén tip: Fastbreak. De kans dat je de eerste Mazda 3 nog levendig voor de geest kunt halen, is aanzienlijk groter dan dat dit bij de voorganger lukt. De nieuwe naam, naar het voorbeeld van 626-opvolger Mazda 6 die een jaar eerder kwam, betekende hier ook écht veel nieuws. De 3 oogde en voelde in alles veel moderner dan de 323. Sterker nog: tot op de dag van vandaag is zo’n oer-3 een vrij modern ogende auto, zeker in een lekker kleurtje. Het uiterlijk kon je optioneel bovendien nog verder aandikken door voor topversie Active te kiezen. Dat leverde dan een uniek voor- en achterbumper op, maar tevens een speciale grille, grotere wielen, een dakspoiler, sideskirts, xenon-koplampen en, jawel, led-achterlichten. In 2003!

Als 'Active' zag de eerste Mazda 3 er nog dikker uit dan standaard. Let op de led-achterlichten!

In het najaar van 2003 werd de Nederlandse pers voor het eerst uitgenodigd om kennis te maken met een Mazda 3. Het resultaat maakt goed duidelijk dat het best even wennen was aan de nieuwkomer. “Er staat in elk geval een auto met een eigen gezicht. De rondingen van de carrosserie zijn bijna wulps, de 3 heeft een opmerkelijk bolle neus en net als bij zijn grotere broer zijn het de achterlichten die de aandacht trekken. Zo op het eerste gezicht oogt de 3 groot. Bedenk dat hij het moet gaan opnemen tegen de Peugeot 307, de Opel Astra, de Volkswagen Golf en de Ford Focus.”

Vleugels

Die Focus was belangrijk, want daarmee deelde de Mazda 3 zijn platform. Je zou zelfs kunnen zeggen dat het andersom is, want het gaat hier om het platform van de tweede generatie Focus. Die auto kwam pas in 2004, láter dus dan de Mazda. De motoren werden ook gedeeld, maar zijn oorspronkelijk van Mazda en staan als buitengewoon betrouwbaar te boek. Bij de introductie was de Mazda 3 beschikbaar als 105 pk sterke 1.6 en als 2.0 met 150 pk, en die reden we allebei. De 1.6 werd al als voldoende krachtig gezien, de 2.0 zelfs als ronduit rap. ‘Met 150 pk geeft hij de 3 bijna vleugels, je bent echt een van de snellere verkeersdeelnemers’, schreven we. Het laat goed zien hoe de normen op dit gebied veranderd zijn, want tegenwoordig vinden we een 0-100-tijd van zo’n 9 seconden hooguit oké.

Behalve over de motoren waren we ook te spreken over het rijgedrag van de Mazda 3. We typeerden het onderstel als stevig, maar waren lovend over het goede bochtengedrag. Ook de besturing viel in de smaak, al bleken er soms wel wat bijgeluiden uit de stuurinrichting te komen. Daar bleef het niet bij op het gebied van geluidsoverlast: het onderstel bleek behoorlijk luidruchtig. Was er verder nog wat te zeuren? Nou, het interieur werd destijds getypeerd als erg donker en erg ‘Italiaans’, mede door de in kokers ondergebrachte meters en de ronde ventilatieroosters. Terugkijkend vinden we het dashboard juist lekker modern, juist dankzij die vrijwel geheel zwarte afwerking (in plaats van grijs) en de stoere, grote knoppen. Smaak verandert met de jaren, zullen we maar zeggen.

Sedan

De sedan (links) had een heel andere neus dan de hatchback. Let op de motorkap, de grille en de koplampen. Dit is de gefacelifte Mazda 3, van na 2006.

We kunnen het niet over de Mazda 3 hebben zonder de 3 sedan te noemen. In 2023 is deze Mazda één van de laatste compacte middenklassers die je nog als vierdeurs kunt krijgen, en bovendien één van de weinige sedans in dit segment die echt prettig op het netvlies ligt. Sinds 2003 is dat eigenlijk onveranderd het geval geweest. Zelfs de eerste generatie van de Mazda 3 was er al als sedan, óók in Nederland, met een harmonieus en zelfs vrij sportief voorkomen. De hatchback was en is uiteraard veel populairder, maar toch leverde de sedan nog best wat bestellingen op voor Mazda. Scoren op een onverwachte manier: laat dat maar aan Mazda over.