Waarom crash Tom Waes mentaliteitswijziging over alcohol in verkeer kan en moet triggeren

Het ongeval van de bekende Vlaming laat de gemoederen niet onberoerd. Tom Waes is nu eenmaal het type dat sympathiek overkomt op televisie (en die ene keer dat ik hem heb ontmoet, ook in het echt), wat het allemaal erg tastbaar maakt. Gelukkig raakte er slechts een andere bestuurder lichtgewond en waren er geen andere auto’s bij betrokken, maar de gevolgen blijven zwaar voor het bekende tv-gezicht.

Stenen en modder

Het relaas is ondertussen genoegzaam bekend: de Reizen Waes-presentator ging een avondje stappen, reed in zijn klassieke Porsche 911 naar huis en knalde aan de Antwerpse Kennedytunnel op een botsabsorbeerder. Kort daarna verschenen er beelden van zijn cafébezoek voorafgaand aan de crash, die helaas weinig aan de verbeelding overlieten. Toen ook nog eens bekend werd dat er, zoals altijd bij zware verkeersongevallen, bloed was afgenomen om het alcoholpercentage te meten, nam de familie Waes de vlucht vooruit en bekenden ze in een verklaring dat Tom te veel had gedronken. ‘Dom en onbegrijpelijk’, klonk het daarin, maar daarmee is de kous niet af. Ook de snelheid waarmee de Porsche 911 uit 1977 op de botsabsorbeerder knalde, wordt onderzocht aan de hand van camerabeelden en dronemetingen.

Nu is het zeker niet mijn bedoeling om Waes met dit weblog nog eens aan de schandpaal te nagelen. ‘Hij die zonder zonden is, werpe de eerste steen’, denk ik dan altijd. Bovendien is er de laatste dagen al genoeg met stenen en modder gegooid, naar bijna alle partijen in dit vermijdbare ongeval. Naar Waes omdat hij te koppig was om een taxi te nemen, naar de politie omdat ze te weinig op alcohol controleren en zelfs naar de oude 911 omdat die niet meer veilig zou zijn. De hele hetze heeft de BEHVA, de Belgian Historic Vehicle Association, zelfs aangezet om een verdedigend persbericht de wereld in te sturen. Daarin staat te lezen dat ‘zowel eigenaars, liefhebbers als de professionele sector die instaat voor het onderhoud van oldtimers voor schut worden gezet door bepaalde journalisten die plotseling expert ter zake worden’.

Nultolerantie
Gefundenes Fressen terzijde is het vooral zaak dat de wegwerker en Waes er weer snel bovenop komen. Over de opengeknipte Porsche wil ik mij niet eens uitlaten, want dat is volledig naast de kwestie. Wat vooral telt is dat het ongeval anderen aan het denken zet. Want als het een ervaren chauffeur als Waes kan overkomen, dan kan het met iedereen die drinkt en rijdt gebeuren. Het Vlaamse Verkeersinstituut VIAS vraagt zich in de nasleep van dit ongeval dan ook terecht af of het geen tijd is voor een nultolerantie op alcohol in het verkeer. Met een limiet van 0,5 promille mag je in principe nog net rijden na twee (Belgische) biertjes. Maar precies die ‘in principe’ en ‘nog net’-omschrijvingen geven bestuurders te veel vrijheid voor interpretatie. De ene meent er helemaal niets van te voelen, terwijl een ander na twee Jupilers al redelijk tipsy begint te worden.

Als late veertiger moet ik helaas toegeven dat er in mijn kenniskring weinig geheelonthouders zijn. Sommigen houden zich strikt aan hun BOB-taak, velen een beetje en een minderheid helemaal niet. Anderen houden dan weer bij hoe lang en hoeveel ze drinken om de natuurlijk afbouw van alcohol in te schatten, wat verre van een exacte wetenschap is. Het idee dat je maar het beste helemaal geen alcohol drinkt als je moet rijden, is helaas nog een verre droom in België. Jongeren staan er anno 2024 kritischer tegenover, maar wie zegt dat dat zo blijft, als ze op goed moment zelf voor hun verplaatsingen moeten instaan. In dat opzicht is een nultolerantie altijd de betere optie: wie rijdt, drinkt niet. Maar aangezien er geen politiemacht ter wereld is die dat bij iedereen kan controleren, moet de oplossing van de auto-industrie komen. Als ze dan toch bezig zijn met de ontwikkeling van een ingebouwde ademtest, laat ze dan meteen een systeem ontwikkelen dat de werking van de smartphone tijdens het rijden beperkt tot Apple CarPlay of Android Auto. Dus Beste Lezerschap, doe Tom Waes - en bij uitbreiding: iedereen die ooit iemand verloren heeft door alcohol in het verkeer - een plezier door te zorgen dat er in deze feestmaand december niemand de gevolgen van een beschonken bestuurder moet dragen. Hij- of zijzelf niet, en anderen al helemaal niet.