Voorwielaandrijving, hatchback: zo vernieuwend waren de Simca 1307 en de Volkswagen Passat
Frisse wind in de jaren 70
87
Het noeste zendingswerk van de Renault 16 en Austin Maxi in de jaren 60 ten spijt waren er een decennium later nog nauwelijks andere fabrikanten die het thema van de voorwielaangedreven middenklasser met de ‘snelle’, schuine achterzijde wilden oppakken. Volkswagen deed in 1973 een poging met de Passat, waarna Simca in 1975 volgde met de 1307/1308. In deze dubbeltest zoeken we uit wat de fijnste van deze twee nieuwe middenklassers is.
Een grote achterklep? In het nog sterk verzuilde autolandschap van begin jaren 70 was dat typisch iets voor stadsautootjes. De Renault 5 en de Fiat 127 bijvoorbeeld, of anders de Honda Civic. En hadden de extreem basale Citroën Dyane en de Renaults 4 en 6 ook niet zo’n klep? Inderdaad, net als enkele sportievelingen, zoals de BMW 02-serie Touring en de Renault 17. En natuurlijk was zo’n klep onmisbaar bij combinatiewagens, die destijds eerder werden gezien als werktuigen voor middenstanders dan vrijetijdswagens voor actieve gezinnen. Kortom, de grote achterklep hoorde bij heel andere autosoorten thuis dan in de keurige, aangeharkte middenklasse, waar de rechthoekige Ford Taunus, Opel Ascona, Fiat 131 en Peugeot 304 de dienst uitmaakten.
Passat aanvankelijk met kleine achterklep
De Japanse modellen die toen om de hoek kwamen kijken, waren van hetzelfde laken een pak en onderstreepten daarmee het bestaande beeld. De schuine achterzijde werd wel toegepast, maar alleen bij een handvol gestroomlijnde exoten, zoals de Lancia Beta, Alfasud en Citroën GS en dan bovendien zonder die vermaledijde vijfde deur. Je moest de bagage daar naar binnen wurmen via een klein kofferklepje dat onder aan de achterruit scharnierde. Zo’n constructie had aanvankelijk ook de Volkswagen Passat, die in 1973 werd geïntroduceerd als eerste van een reeks voorwielaandrijvers die de verouderde luchtgekoelde Volkswagen-modellen moesten doen vergeten. Dat de Passat een Audi 80 was met een andere achterzijde was evident. En helemaal geen probleem, omdat het een bijzonder aantrekkelijk model opleverde, getekend door Giugiaro op basis van de door Hartmut Warkuss ontworpen Audi. Het idee van Volkswagen om de grote achterklep achterwege te laten ‒ ten faveure van de al vroeg in de planning verwerkte Variant-stationwagon ‒ kwam de fabrikant al snel op kritiek te staan. Volkswagen trok zich die aan, maar kwam pas in 1975 met drie- en vijfdeurs uitvoeringen. Dat was maar net op tijd om aan een belangrijke nieuwe concurrent weerstand te kunnen bieden: de Simca 1307/1308, een product van het Franse Chrysler-Simca. Bij dat model waren vier portieren en een grote achterklep standaard; geen optiemogelijkheden hier, maar ook geen stationwagon, zoals bij Volkswagen.
Audi, NSU en Volkswagen
Bij Volkswagen was met de van NSU gekaapte K70 al even geroken aan het concept van voorwielaandrijving en watergekoelde motoren. De auto zelf werd niet het daverende succes dat de Duitsers voor ogen hadden, maar leidde niettemin de weg naar het concept van de toekomst. Daarvoor werd andermaal leentjebuur gespeeld bij Audi-NSU, dat in 1970 door Volkswagen was overgenomen. Zoals de Audi 80 het voorbeeld was voor de ontwikkeling van de Passat, zo werd de kleine Audi 50 handig geadopteerd als Volkswagen Polo.
Simca 1307/1308 had 1100-techniek
De Simca 1307/1308 borduurde op zijn beurt voort op het concept van de kleinere 1100. De geteste 1307 S was uitgerust met de motor van de 1100 TI, wat het topmodel van de reeks was. Feitelijk had die auto 1300 moeten heten, want dat was ruwweg het slagvolume van de Ti-motor. Nu lijkt de 82 pk sterke 1307 S geen partij voor de slechts 55 pk leverende Passat, maar dat is een te snelle conclusie: de Simca weegt zomaar even 200 kg meer dan de Volkswagen, wat neerkomt op een verschil van pakweg 25 procent. Nu is de Simca met 1.070 kg heus niet zwaar, maar de Passat met 860 kg wel bijzonder licht.
Passat voelt ondanks weinig vermogen licht aan
De Volkswagen stond bekend om zijn lichte bouwwijze en het zou een zeer bepalende factor zijn voor de beleving van de auto. Je ervaart de Passat namelijk direct als een vinnige, sportieve kompaan, een leuke, actieve auto om mee onderweg te zijn. De motor, die in een eerdere dubbeltest met de Audi 80 L al indruk maakte om zijn levenslust, doet dat in de Passat L opnieuw. Tegelijkertijd merk je ook wel dat de gewichtsbesparing onder meer in het weglaten van geluiddempend materiaal is gaan zitten; de Passat is flink rumoerig. Vanaf 80 km/h ga je ernstig verlangen naar een vijfde versnelling, die er uiteraard niet is.
De motor van de Volkswagen Passat.
De Simca 1307 heeft de motor van de Simca 1100 Ti.
Simca heeft duidelijk een sportieve motor
Op dit vlak heb je het in de Simca meer naar je zin. De 1307 S presteert vlot, maar moet hiervoor wel even op toeren komen; de twee dubbele carburateurs lijken pas boven 3.000 toeren afdoende te worden gestild in hun dorst naar lucht en benzine. Het is duidelijk een sportieve motor, die aanspoort om toeren te maken, terwijl je je kunt afvragen of die in zo’n uiterst comfortabele gezinswagen wel op zijn plek is. De Simca is veel meer dan de Volkswagen de goeiige lobbes, die voorbeeldig rechtuit rijdt, helemaal geen zin lijkt te hebben in bochtenwerk en die een actieve rijstijl afdoet als koude drukte. Anders gezegd: in de Simca ga je vanzelf wat onderuit zitten en laat je de wereld aan je voorbij glijden, terwijl de Passat je enthousiasmeert om eens goed voor die paar leuke bochtjes te gaan zitten. Het geluidsniveau is in de 1307 bovendien beduidend lager dan in de Passat; bij 80 km/h in de vierde (en hoogste) versnelling hoor je hem nog maar weinig, daarboven neemt het rumoer wel snel toe. De Simca schakelt een beetje stroef, maar niet te zwaar en de pook maakt wat te lange slagen voor het mooie. De Passat schakelt iets lichter en ‘korter’ maar ook duidelijker dan de 1307.
Simca zeer comfortabel
Het comfort voert de boventoon bij de Simca. Van de zachte, dik gepolsterde stoelen tot het soepel afgestemde onderstel, de Franse ontwerpers hebben het de kopers van een 1307 echt naar de zin willen maken. Zij blijven goeddeels verschoond van wat wielen aan hobbels, kuilen en ander ongerief tegenkomen. De Passat is een stuk steviger afgestemd, zonder stoterig of oncomfortabel te zijn. Hij helt ook minder over dan de Simca. Een duidelijke en vooroordeelbevestigende karakterkeuze: Duits-stevig versus Frans-soft.
Passat erg kaal vanbinnen
Het meubilair van de Passat is niet geweldig; Volkswagen zette aanvankelijk simpelweg de erg harde en vormloze stoelen uit de Kever in zijn nieuwe middenklasser. De kunstleren Passat-bekleding steekt ook schril af tegen het dikke velours van de 1307 S, waarbij we ons haasten te melden dat de basis-1307 (de GLS) standaard ook met kunstleer werd geleverd. De Simca is sowieso de meer gerieflijke auto van de twee, hoewel het moeilijk is om dat gevoel precies te kunnen duiden. De warmere kleuren spelen een rol, net als de iets zachtere materialen en de toepassing van een stuurwiel met een dikke, zachte rand, waar de Passat een stuur met een zeer dunne, harde rand heeft. Dat pakt toch heel anders vast! De instrumentaria zijn uiterst overzichtelijk ingedeeld en goed afleesbaar. De Simca heeft als enige een toerenteller en een oliedrukmeter, kenmerken van de sportieve uitvoering. De bediening van beide auto’s is eenvoudig. De zeer vroege Passat heeft als afwijkend detail nog drukknoppen op het dashboard voor de verlichting.
Volkswagen Passat zonder vijfde deur. Die kon je wel krijgen tegen meerprijs.
De Simca 1307 is echt ruim.
Veel ruimte in beide auto's
Het ruimteaanbod is in beide auto’s prima. De Passat heeft iets kleinere exterieurmaten en maakt vanbinnen de meest compacte indruk, maar er is in beide modellen echt voldoende plek voor een gezin. De Simca profiteert natuurlijk van zijn standaard achterportieren, de grote vijfde deur en de neerklapbare achterbank, zaken waarvoor de Volkswagen-dealer flinke meerprijzen rekende. De praktische inzetbaarheid van de Simca is hierdoor uiteraard vele malen groter dan die van de gereden tweedeurs Passat, die net als de Simca wel een flinke kofferbak heeft. Fijn aan de Simca is dat die meer ruimte biedt om je linkervoet te parkeren. Opmerkelijk is dat de motorplaatsing niet van invloed is op het ruimteaanbod, en dat terwijl er flinke verschillen zijn: bij de Passat hangt het blok in lengterichting geheel voor de vooras, terwijl Simca voor de 1307 en 1308, net als bij de 1100 (die stamt uit 1967!) voor een dwarse plaatsing koos. Belangrijk is de toepassing van voorwielaandrijving, die in beide auto’s in combinatie met een lichte starre as (Passat) en onafhankelijke ophanging (1307) een probleemloos weggedrag garandeert.
Zeker wat dit betreft waren deze auto’s richtinggevend in hun klasse en ze kregen het gelijk aan hun zijde toen de concurrentie gaandeweg ervan overtuigd raakte dat voorwielaandrijving de norm moest zijn in de middenklasse en veelal ook een hatchback-carrosserie. De reactiesnelheid was niet overal even groot, maar in de loop van de jaren 80 waren de meeste merken wel ‘om’. Volkswagen en Simca hebben met de Passat en 1307 flink voor de troepen uit gemarcheerd en dat is een compliment waard. De Passat heeft zich bovendien bewezen als blijvertje, Simca mocht zelfs als Talbot onder PSA-hoede helaas niet verder. De langere houdbaarheid van de Passat maakt de Volkswagen echter niet automatisch tot de beste auto, hoewel zijn dynamische rijkarakter en kwalitatief hoogwaardige uitstraling beslist in het voordeel spreken. De vormgeving is in onze ogen ook bijzonder geslaagd, maar de algehele uitstraling van de auto is er toch een van soberheid. Onder de streep is het de 1307 die vandaag de dag het meest overtuigt; van zijn standaard vijfdeurs carrosserie tot het gerieflijke interieur, de pittige motor en het superieure comfort. Jammer toch dat Simca niet meer bestaat.
Volkswagen Passat (1973-1977)De Passat werd in oktober 1972 gepresenteerd als de eerste vertegenwoordiger van een geheel nieuwe modelgeneratie bij Volkswagen. Een zeer belangrijke auto dus, hoewel zijn concept niet revolutionair was; de Passat kwam sterk overeen met de Audi 80 die eerder in 1972 werd gepresenteerd. Feitelijk was alleen de achterzijde anders; de Passat was een fastback, net als de luchtgekoelde Volkswagen 1600 TL die je als voorganger van de Passat mag zien, terwijl de 80 een klassieke sedan was. Voor het broodnodige onderscheid paste Volkswagen aanvankelijk een front toe met rechthoekige lampen; bij de 80 waren ze rond. Het enige technisch verschil betrof de achteras; omdat Volkswagen de Passat ook als stationwagon wilde gaan leveren, koos het voor een compactere achteras en kreeg het reservewiel een plek plat in de wagenbodem en niet rechtop. De Passat was aanvankelijk leverbaar met viercilinder benzinemotoren van 1.297 en 1.588 cc met respectievelijk 60 en 75 pk; de 1500 was er voor het topmodel TS ook met 85 pk. De Passat had weliswaar een schuine achterzijde, maar de derde c.q. vijfde deur is pas twee jaar na de introductie van de auto als optie voor de twee- en vierdeursmodellen toegevoegd. De Passat-reeks is uiterst succesvol gebleken, zeker na toevoeging van de Variant en de latere dieselversies, en bestaat inmiddels als achtste generatie. Opmerkelijk is dat de lay-out van de auto geregeld veranderde. |
Simca 1307/1308 (1975-1979)Simca introduceerde de 1307 en 1308 in de zomer van 1975 als opvolgers van de achterwielaangedreven sedans 1301 en 1501. Korte tijd later werd het model uitgeroepen tot Auto van het Jaar 1976. Het ontwerp was erg modern, want er waren rond die tijd nauwelijks vijfdeurs hatchbacks te koop. Net als bij de succesvolle Simca 1100 hebben de Fransen de motor van de 1307/1308 overdwars voorin gelegd, een lay-out die nog steeds gebruikelijk is. De grote kunststof bumpers, voor het eerst toegepast door Renault op de R5, zijn opvallende details die sterk bijdragen aan de destijds erg moderne uitstraling. De 1307 GLS is het basismodel met een 1.294 cc-motor van 68 pk, de 1307 S is de sportievere versie met de GLS-motor met twee dubbele carburateurs (afkomstig uit de Simca 1100 TI) van 82 pk. De 1308 GT is het luxueuze topmodel met een 1.442 cc-motor van 85 pk. Het modelgamma werd in 1977 aangevuld met de 1308 GL en GLS en in 1978 met de extra luxueuze 1309 SX met 1.592 cc-motor van 88 pk en standaard automatische transmissie. In 1979 werden de 1307, 1308 en 1309 vervangen door één nieuw model, de Talbot 1510. Bij die gelegenheid werd meteen een vrij ingrijpende facelift doorgevoerd. Een jaar later verscheen nog de Talbot Solara, een vierdeurs sedan. De nieuwe merknaam Talbot kwam uit de archieven van PSA, dat Simca destijds overnam van Chrysler. De naamgeving van de 1307-reeks was sowieso een wat rommelige aangelegenheid; wie in oude jaarboeken bladert, komt de wagen tegen als model van Simca, Chrysler France en Chrysler Europe. Een directe opvolger kreeg de tot 1984 gebouwde 1510 niet; klanten voor een Solara (gebouwd tot 1987) konden bij de Peugeot-dealer (waar de naam Talbot inmiddels was verdwenen) vanaf 1987 terecht voor de Peugeot 405. Ook een Auto van het Jaar. |
TECHNISCHE GEGEVENS
Volkswagen Passat L (1973-1977)
Motor 4-cil. in lijn, enkele carburateur
Cilinderinhoud 1.297 cc
Max. vermogen 40 kW/55 pk bij 5.500 tpm
Max. koppel 92 Nm bij 2.500 tpm
Aandrijving voorwielen
Aantal versnellingen vier, handgeschakeld
Wielophanging v/a onafh., schroefveren/star, schroefveren
Remmen v/a schijven/trommels
Afmetingen (l x b x h) 419 x 160 x 136 cm
Wielbasis 247 cm
Gewicht 860 kg
Topsnelheid 145 km/h
0-100 km/h 17,0 s
Vanafprijs (1976) €5.953 (60 pk-versie)
Simca 1307 S (1975-1979)
Motor 4-cil. in lijn, twee dubbele carburateurs
Cilinderinhoud 1.294 cc
Max. vermogen 60 kW/82 pk bij 6.000 tpm
Max. koppel 107 Nm bij 3.000 tpm
Aandrijving voorwielen
Aantal versnellingen vier, handgeschakeld
Wielophanging v/a onafh., torsieveren/onafh., schroefveren
Remmen v/a schijven/trommels
Afmetingen (l x b x h) 424 x 168 x 140 cm
Wielbasis 260 cm
Gewicht 1.070 kg
Topsnelheid 162 km/h
0-100 km/h 13,2 s
Vanafprijs (1976) €6.668
Had je deze auto's al gezien?
Lees ook
Deze Volkswagen Passat R36 is een zakelijk kanon van voor de vermogensdevaluatie – In het Wild
Deze Volkswagen Passat 'Neusbeer' is vrijwel uitgestorven - In het Wild
Volkswagen Passat Variant 1.9 TDI – 2002 – 903.317 km – Klokje rond
Volkswagen Passat, Tiguan en Tayron met GTI-motor trekken aan Nederland voorbij
Volkswagen Passat Variant 2.0 TDI – 2009 – 938.073 km - Klokje Rond
Gerelateerde forum topics
Lezersreacties (87) (gesloten)
De discussie is gesloten.
Reageren is niet meer mogelijk.